Komende donderdag kiest de Tweede Kamer een nieuwe voorzitter. Er zijn twee kandidaten: Tom van der Lee (GroenLinks/PvdA) en Martin Bosma (PVV). Wie wordt de opvolger van Vera Bergkamp?

Van de media naar de PVV
Hij deed al twee keer eerder een gooi naar het Kamervoorzitterschap, maar greep naast. Bosma krijgt van vriend en vijand lof voor hoe hij zijn rol bekleed als ondervoorzitter, maar wordt die lof ook omgezet in steun voor een voorzitterschap? 

Bosma werkte als journalist voor CNN, NOS, RTL Nieuws en Veronica. In 2001 was hij mede-oprichter van de Nederlandse Radiogroep. Er waren plannen om dat uit te bouwen tot drie zenders. Er komt er uiteindelijk eentje, Colorful Radio. Een zender voor jongeren tussen de 13 en 25 jaar in “onze multiculturele samenleving”. In 2003 is het einde verhaal voor de zender, ze krijgen geen zendmachtiging. 

In 2004 maakt hij de overstap van de journalistiek naar de politiek. Hij gaat aan de slag als campagneleider voor de PVV en schrijft toespraken voor Geert Wilders. Bij de formatie van Rutte 1 is hij samen met Wilders onderhandelaar. Als Kamerlid houdt hij zich met name bezig met media, cultuur en onderwijs. In 2016 strijdt hij samen met Wilders voor het opstellen van regels voor zwarte piet. In 2017 sneuvelt het plan in de Kamer. Ook pleit hij samen met Geert Wilders om voor bepaalde groepen het kiesrecht af te nemen. Dit plan kan ook niet rekenen op een meerderheid. 

Als Kamerlid heeft hij meerdere keren anders gestemd dan zijn partij. Als vorig jaar er een voorstel ligt om de bedenktijd op abortus af te schaffen, stemt Bosma tegen. Al was de hele PVV verdeeld: tien leden stemden voor, zeven tegen. In 2016 doet hij voor het eerst een gooi naar het Kamervoorzitterschap, maar grijpt naast. In 2021 doet hij opnieuw een poging, maar verliest van Vera Bergkamp. 

In een brief stelt hij zich nu opnieuw kandidaat. Hij zegt dat er een voorzitter nodig is die de hamer “met vast hand” hanteert. “Altijd ben ik erin geslaagd de Kamer in rustig vaarwater te houden.” Hij wil strak leiding geven: “Geen gedonder in de zaal als ik er zit.”

Na voorlichter, nu Kamervoorzitter?
De tweede kandidaat is Tom van der Lee. Hij zit sinds 2017 in de Tweede Kamer voor GroenLinks, nu de gedeelde fractie met de PvdA. In jaren 90 werd hij politiek actief. Hij ging aan de slag als voorlichter en politiek coördinator voor GroenLinks. Dat doet hij tot 2009, dan wordt hij bestuurslid bij hulporganisatie Oxfam Novib, waar hij actie voert voor het klimaat en tegen belastingontduiking. 

Van der Lee is – net als Bosma – ondervoorzitter in de Kamer. Ook leidde hij de parlementaire enquête naar de gaswinning in Groningen. In de portefeuille als Kamerlid heeft hij onder meer financiën. In zijn vrije tijd is Van der Lee grensrechter bij de voetbalclub SV Kadoelen in Amsterdam.

In een brief stelt Van der Lee zich kandidaat. Hij wil de manier waarop de Kamer de macht controleert verbeteren. Hij noemt zichzelf “een verbindend leider die ook boven partijen kan staan”.