Uit onderzoek van DUO blijkt dat steeds meer hoogopgeleiden kiezen voor het mbo, dit terwijl er juist te weinig mbo studenten zijn. Hoe komt het dat deze jongeren juist kiezen voor het mbo? 

Al eerder is bekend geworden dat er te weinig Mbo’ers zijn, terwijl onze samenleving deze Mbo’ers juist hard nodig heeft. Het zijn de mensen die later in de sectoren gaan werken die nu juist tekorten leiden. Dus dat de hoger opgeleiden nu meer kiezen voor het mbo is niks meer dan goed nieuws.

Het Mbo biedt over het algemeen meer praktische studies en het Hbo meer vakgebieden. Dit is voor sommige jongeren dan ook de reden om te kiezen voor het Mbo, omdat zij een praktische studie willen. Een andere reden is dat ze altijd al een studie hebben willen doen en deze studie alleen op het Mbo te doen is. Dit is ook het geval bij Mayke, zij studeert ondernemend meubelmaker en dit is alleen te doen op het Mbo. “Ik wist altijd al dat ik dit wilde doen, maar het was alleen op het Mbo te doen. Dus dan kies ik alsnog voor die studie, want dit is wat ik echt wil”, vertelt Mayke. 

Stigma rondom het Mbo

Veel van deze hoger opgeleide jongeren merken weinig support als zij ervoor kiezen om een Mbo te doen. “Op de middelbare school werd er regelmatig door docenten gezegd dat ze het zonde vonden”. Dit terwijl wij juist deze jongeren moeten aanmoedigen om te doen wat zij willen. “Ik voel ook de dwang om erbij te vermelden dat ik een verkort Mbo doe, omdat ik wel gewoon havo heb gedaan. Ik heb zelf namelijk ook wel door dat er genoeg mensen zijn die erop neer kijken.”

Hoewel het stigma rondom het mbo nog steeds bestaat, laten steeds meer hoogopgeleide jongeren zich hier niet door tegenhouden. Ze kiezen bewust voor een praktische studie die aansluit bij hun passie en carrièrewensen. Dit is niet alleen een positieve ontwikkeling voor henzelf, maar ook voor de arbeidsmarkt, waar mbo’ers keihard nodig zijn. Het is tijd om het mbo de waardering te geven die het verdient, zodat jongeren zonder schaamte de opleiding kunnen volgen die het beste bij hen past.

Bij studentencomplex Uilenstede brak vorige week brand uit, maar de bewoners konden zichzelf niet helpen. DUWO had namelijk drie dagen voor de brand alle brandblussers verwijderd. Waarom gebeurde dit? En wat zijn de gevolgen?

Op vrijdag 14 maart werden alle blussers uit de complexen in Amstelveen weggehaald. Drie dagen later ontstond er brand, waardoor bewoners machteloos moesten toekijken. Een brand verspreidt zich binnen ongeveer 30 seconden. Wat is er dan sneller: een brandblusser op de gang of een brandweerwagen? Precies, de brandblusser.

DUWO verklaarde dat de blussers zijn verwijderd om te voorkomen dat bewoners zelf de held uithangen. Maar is dat wel zo onverstandig? Een van de studenten meldde dat de brand op een balkon begon en zich vervolgens verspreidde. Met een brandblusser hadden ze de situatie wellicht onder controle kunnen krijgen voordat het uit de hand liep.

Uiteindelijk hebben 10 omwonende hun kamer moeten verlaten vanwege de brand en is het verspreid naar 2 kamers. DUWO is niet van plan de blussers terug te plaatsen. Bewoners kunnen nu alleen maar hopen dat de brandweer op tijd arriveert.

De Nederlandse inlichtingsdiensten AIVD en MIVD hebben hun speciale bevoegdheden in 2024 30% meer gebruikt dan het jaar ervoor. Dit staat in het jaarrapport van de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TIB). Voormalig toezichthouder AIVD en MIVD, Bert Hubert, legt uit of jij je zorgen moet maken om je privacy. 

De taak van de TIB is de inlichtingsdiensten toestemming geven voor bijzondere bevoegdheden, zoals computers hacken en telefoongesprekken afluisteren. Elk jaar geeft de TIB een jaarrapport vrij. Daarin wordt nu duidelijk dat de inlichtingsdiensten veel vaker een verzoek gedaan hebben om dit soort bevoegdheden te gebruiken. In 2023 werden er namelijk 3.383 verzoeken gedaan en in 2024 4.445, dit is een stijging van 30%. Deze toename komt boven op de stijging van 17% van 2022 naar 2023. 

Bert Hubert vertelt dat je je zeker zorgen kan maken over je privacy. De voormalig toezichthouder van de AIVD en de MIVD is kritisch op de inlichtingsdiensten. Hij vindt dat de privacy van de burger flink geschonden wordt met weinig resultaat. Zo kan je zomaar op de radar van een inlichtingsdienst belanden, terwijl je zelf helemaal geen verdachte bent. “De Nederlandse inlichtingsdiensten mogen iedereen en alles afluisteren, als dat nodig is. Zo kan je dus afgeluisterd worden, terwijl bijvoorbeeld je huisgenoot iets gedaan heeft.”

“Of ze nou een bedreiging zien uit Iran, België of Rijswijk, dat maakt niet zo veel uit”, legt de voormalig toezichthouder uit. “In de wetten van de AIVD of de MIVD komt het woord ‘Nederland’ eigenlijk bijna niet voor.” Wettelijk gezien is er dus geen verschil tussen een inwoner van Nederland of uit het buitenland. De inlichtingsdiensten gebruiken hun bevoegdheden dus ook in het binnenland. 

Hij legt wel uit dat er commissies zijn in Nederland die hierop letten: “Dus het is niet zo dat de inlichtingsdiensten hier zomaar wat mogen doen”. Zo zijn er de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TIB) en de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD). “Als je het gevoel hebt dat je onrechtmatig in de gaten gehouden wordt door de AIVD of de MIVD kan je een klacht indienen, dan gaat de klachtencommissie uitzoeken of dat ook echt zo is. In andere landen moet je eerst met bewijs komen voordat je ertegenin kan gaan.”

Bert Hubert zegt dat in het jaarverslag van de TIB staat dat ze zelf ook niet helemaal kunnen uitleggen waarom er zo veel meer verzoeken gedaan zijn. De TIB legt wel een verband tussen de geopolitieke spanningen en het fors toegenomen aantal verzoeken. “Geopolitiek gezien is in 2024 veel gebeurd”, schrijft de TIB.

Bert Hubert vertelt dat een verzoek voor het gebruik van bijzondere bevoegdheden op verschillende manieren ingediend kan worden. Zo kan er één verzoek worden ingediend om telefoongesprekken van 3 personen af te luisteren, maar er kunnen hier ook drie verschillende verzoeken voor worden ingediend. Het kan dus aan de manier waarop de verzoeken ingediend zijn liggen. “Dat er meer verzoeken ingediend zijn, betekend niet meteen dat er meer speciale bevoegdheden gebruikt zijn.” 

Vanuit een enquête onderzoek onder moslima’s blijkt dat 36% van de ondervraagde vrouwen in regio Rotterdam menstruatietaboe ervaren tijdens de ramadan. “Hier hoor je over te kunnen praten zonder dat je je schaamt”, legt islamitisch lerares Fatima Oudnun.

Vrouwen mogen tijdens hun menstruatie niet vasten. Dit staat gewoon in de Koran. Toch ervaren moslima’s schaamte tijdens de ramadan, bleek uit eigen onderzoek onder 74 moslima’s uit regio Rotterdam. Op de vraag of de moslima’s menstruatie een bespreekbaar onderwerp vinden tijdens de ramadan, heeft 64% gestemd dat menstruatie wél bespreekbaar is. “Het is een natuurlijk proces van het vrouwelijk lichaam, dus ik vind dat gewoon normaal”, blijkt uit reactie van de enquête.

De meeste moslima’s die geen menstruatietaboe ervaren begrijpen waarom anderen het wél kunnen ervaren. “Ik vind zelf wel dat ik het makkelijk kan bespreken. Ik heb wel het idee dat andere vrouwen moeite hebben om aan te geven dat ze niet vasten omdat ze ongesteld zijn. Het is belangrijk om het niet onder een tapijt te schuiven.”

Ook vinden ze dat er veel verdeeldheid is binnen de moslimgemeenschap. “De ene schaamt zich niet om het uit te spreken en de ander vindt het niet kunnen. Ondanks dat vind ik dat het bespreekbaar gemaakt moet worden. Het voelt respectloos om tegen oudere mannelijke familieleden te zeggen dat je ongesteld bent.”

Tóch vindt 36% dus dat menstruatie niet bespreekbaar is. “Ik baal ervan dat ik me als meid soms schaam om te zeggen dat ik ongesteld ben en daardoor niet vast. Terwijl het heel normaal is om ongesteld te zijn, heb ik soms het gevoel dat ik er niet over mag praten omdat het ‘vies’ is. Dit terwijl menstruatie iets super natuurlijks is, maar er hangt een soort taboe rond dit onderwerp, vooral bij mannen. Ik durf eerder tegen een Nederlandse jongen te zeggen dat ik ongesteld ben dan tegen een islamitische jongen, wat eigenlijk heel raar is. Hopelijk komt er meer bewustzijn over dit onderwerp bij onze jongens.”

“Toen ik nog klein was zag ik ook nooit vrouwen eten tijdens de ramadan. Als ik dat wel zag dan waren ze heel beschaamd en was het gelijk ‘tegen niemand zeggen’. Sindsdien heb ik het eigenlijk ook altijd zo ervaren. Ik zie wel dat steeds meer meisjes open zijn over een weekje niet vasten, maar ik blijf me schamen om te eten als de mannen aan het vasten zijn. Ik heb nog steeds het gevoel dat we ons gedeisd moeten houden en ‘oh pas op dat je vader of broertje je niet ziet! wat zullen ze wel niet denken?’”

Discretie in eigen huis

Het grootste deel, namelijk 37 van de gevraagde moslima’s, is eerlijk over hun menstruatie tegen mannelijke familieleden en vrienden. 17% zegt ziek te zijn. Dat is evenveel als het aantal moslima’s die mee eten in het bijzijn van hun mannelijke familie en vrienden en vervolgens stiekem in hun kamer eten.

Van de overige antwoorden zegt de meerderheid helemaal niets over hun menstruatie en leggen het niet uit. Anderen praten om het onderwerp heen en zeggen niet direct dat ze ongesteld zijn. Sommigen gaan ervan uit dat hun mannelijke familieleden en vrienden begrijpen waarom ze niet vasten. De rest laat het gelijk weten door hun afwezigheid in het ochtendmaal voor dat de zon opkomt.

Schaamte binnen cultuur en religie

Waar zou deze schaamte om menstruatie vandaan komen? “Überhaupt wordt er niet veel over menstruatie gepraat in een islamitisch huishouden”, zegt islamitisch geleerde Fatima Oudnun. “In de islam, en andere religies, wordt menstruatie als onrein beschouwd.” Vrouwen kunnen niet bidden of naar een moskee gaan tijdens hun menstruatie. “Door deze beschouwing zit er een negatieve beeld om menstruatie heen.”

“Ik begrijp dat je het niet al te openbaar moet maken en bescheidenheid moet hebben, maar het hoeft ook geen taboe te zijn. Ik denk dat die wel doorbroken kan worden”, zegt de geleerde. “Wij vrouwen staan hoog in de islam, en God heeft ons de menstruatie gegeven voor een reden. Er is geen islamitische bron die zegt dat we het niet bespreekbaar moeten maken. Hier hoor je over te kunnen praten zonder dat je je schaamt.”