Het Nederlands Visbureau is in samenwerking met Jongeren op gezond gewicht (JOGG) een plan aan het maken voor een gezonde toekomst voor basisscholen in Nederland. Met geld van de veiling van de eerste Hollandse Nieuw. Volgens JOGG moet de basisschool er in de toekomst gezonder worden.

Elk jaar kiest het Nederlands Visbureau een goed doel om geld aan te doneren. Het Nederlands Visbureau veilt elk jaar de eerste haring vaat – ook wel bekend als het 1^e vaatje Hollands Nieuw – waar ze vorig jaar 81.000 euro hadden verzameld voor de Nederlandse hersenbank. Dit jaar hebben ze er voor gekozen om in samenwerking met JOGG te bouwen aan een gezonden toekomst voor de basisscholen in Nederland. Zo zegt de voorzitter van de Nederlandse Haringgroothandelsvereniging, Aldus Gerbrand Voerman: “wij willen met deze samenwerking bijdragen aan de ontwikkeling van een gezonde generatie. Met het bedrag dat we op 17 juni in Scheveningen ophalen, kunnen we helpen dit prachtige concept verder uit te rollen op basisscholen. Een gezonde, lekkere lunch en meer bewegen op school zou als vanzelfsprekend moeten worden voor ieder kind.”

Al deze zorg voor een gezonde jeugd is een heel gedoe, maar is dit wel nodig? Uit cijfers van het RIVM blijkt dat er niet echt een stijging is in overgewicht gevallen. Zo is er tussen 1990 en 2024 niet echt iets veranderd in het totaal percentage kinderen met overgewicht. Soms is dit iets hoger dan voorgaande jaren en soms is het iets lager. Maar dat er niet veel veranderd is juist het probleem. Sinds 1990 is er dus geen groot genoegen verandering geweest om de cijfers aan te passen. JOGG wil dit dus gaan aanpakken. In samenwerking met Stichting Gezonde Basisschool van de Toekomst, Gezonde School, het Voedingscentrum, Kenniscentrum Sport en Bewegen, Jeugdfonds Sport & Cultuur en de Universiteit Maastricht werken ze aan een verbetering van gezondheid en beweging binnen de basisscholen van Nederland.

JOGG is van mening dat iedereen recht heeft op een gezonden jeugd. Zo moet elk kind de keuzen hebben om gezond te kunnen eten en de ruimte en tijd hebben om te bewegen. Zo is Marjon Bachra – directeur-bestuurder van JOGG – blij met de bijdrage van het visbureau: “dankzij deze bijdrage kunnen we gemeenten nog beter helpen gezonde voeding en dagelijks beweging een structurele plek te geven in het onderwijs.” Het is vanzelfsprekend voor JOGG dat de overgewichtcijfers naar beneden moeten. En proberen de factoren die voor overgewicht zorgen zoals: voedingsaanbod, de publieke ruimte, huisvesting, gezinssituatie, opleidingsniveau, de schoolomgeving en sociale media aan te pakken.

Op zondag 6 april rond 10.00 uur brak er brand uit in een woning aan de Kolveniersstraat in Tilburg. De brand verwoestte de woning volledig en in het pand werd later een dode aangetroffen. Volgens buurtbewoners gaat het vrijwel zeker om de bewoner zelf, een 59-jarige man met een lange geschiedenis van psychische problemen, lichamelijke ziekte en overlast. De politie doet nog forensisch onderzoek en kan de identiteit officieel nog niet bevestigen.

Instanties waren op de hoogte van de situatie, maar slaagden er niet in om op tijd in te grijpen, dit zorgt voor ongeloof bij veel buurtbewoners.

“Iedereen wist dat het zou escaleren”

Buurtbewoners zijn aangeslagen, maar ook boos. Ze wijzen naar jarenlange signalen die keer op keer zijn genegeerd. Het gedrag van de bewoner verslechterde zichtbaar: hij gooide afval vanaf zijn balkon, stichtte eerder al kleine brandjes en vertoonde verward en soms intimiderend gedrag. Verschillende bewoners geven aan dat zij zich al lange tijd onveilig voelden in hun eigen straat.

“We hebben echt van alles geprobeerd,” zegt een bewoonster. “Bij de politie, Wonen Breburg, zelfs melding gemaakt bij de gemeente. Maar het bleef bij waarschuwingen. En dan dit.” Een andere buurtbewoner vult aan: “Hij had kanker, dronk veel, en was zwaar in de war. Maar er kwam geen echte hulp. Niet genoeg, in elk geval.”

Incidenten stapelden zich op

Er waren al meerdere meldingen van overlast, inbraken en verward gedrag. Volgens bewoners had de man meerdere keren brand gesticht rondom zijn huis. “Ik heb hem zelf nog met een aansteker in de weer gezien,” zegt een buurman. “Toen heb ik de tuinslang gepakt, en gezegd dat hij het of zelf uitmaakt, of ik zou op hem en de brand spuiten, toen kwam hij terug met een klein vergietje om het uit te maken.”

De woning werd steeds meer een bron van gevaar. “Binnen in zijn woning was het een ravage,” aldus een bewoner. “Hij liet andere mensen binnen via het balkon. Soms lagen er rottende zakken afval tot aan de deur. Het was gewoon onleefbaar.”

Er liep al een juridische procedure om het huurcontract te ontbinden, maar die uitspraak zou pas over twee weken volgen. “We waren al bezig met de rechtbank,” bevestigt een buurtbewoner. “Maar de uitspraak zal niet meer nodig zijn, triest.” Buurtbewoners hekelen ook het falen om op tijd hulp te bieden aan de man. ”Als de hulpverlening op tijd was geweest had dit voorkomen kunnen worden.”

Hulpverlening kwam niet op tijd

De frustratie richt zich vooral op de instanties. “De politie kwam regelmatig, maar zei steeds dat ze niks konden doen,” vertelt een bewoner. “Wonen Breburg zat ook met handen gebonden. En bij de GGZ was er simpelweg geen plek.” De man kreeg hulp aangeboden, maar hier ging hij volgens de omwonenden eigenlijk nooit heen. ”Ik denk dat hij een keer gegaan is en daarna nooit meer, volgens de buurt had de man eigenlijk gedwongen hulp moeten krijgen. ”Ik noem het een failliet van de hulpverlening. Met dus een dode als gevolg. Dat is heel triest.”

Volgens de buurt is dit niet zomaar een tragisch incident, maar het gevolg van structureel falende zorg. “Hij was al maanden de controle kwijt,” zegt iemand. “Iedereen wist dat dit fout zou gaan.”

Paniek bij omwonenden

Op zondagochtend rond 10.00 uur ontstond de fatale brand. De brandweer was volgens een buurtbewoner pas na enige tijd ter plaatse. De kazernes in Tilburg bleken bezet, dus moesten de brandweerauto’s uit omliggende dorpen komen. ”In mijn kinderlijke fantasie dacht ik nog over brandweerauto’s, dat daar ook water inzit, maar dat is niet.” vertelt een bewoner. ”Je moet het ergens vandaan halen. toen die brandweerauto’s er waren duurde het echt heel lang voordat het eerste water er uit kwam.”

“Het ging allemaal zó snel,” zegt een bewoner. “Ik stond met een tuinslang mijn huis nat te maken. We dachten echt dat de hele rij eraan zou gaan.” Veel van de omwonenden waren bang dat de brand nog naar de omliggende huizen zou verplaatsen. “Ik was natuurlijk extra nerveus, ik dacht dat het huis al verloren was. Spuit mijn huis eerst nat”, vertelt een bewoner.” Als ik aan de andere kant van de straat gewoond had, had ik er anders tegenaan gekeken, maar ik had natuurlijk toch veel schrik voor mijn eigen huis.”

Gemeente biedt hulp, maar boosheid blijft

De gemeente heeft slachtofferhulp aangeboden aan de bewoners van de straat. Toch overheerst het gevoel dat het allemaal te laat is. Er is opluchting dat de situatie voorbij is, maar ook verdriet en frustratie over hoe het zo ver heeft kunnen komen.

“Dit was geen verrassing,” zegt een bewoner. “We hebben gewaarschuwd. Vaak. Maar er werd niks mee gedaan.” De politie heeft bewoners gevraagd mogelijke camerabeelden met ze te delen voor onderzoek.

Een pijnlijk voorspelbaar einde

De brand aan de Kolveniersstraat, is een pijnlijk voorbeeld van wat er gebeurt wanneer mensen met ernstige problemen niet op tijd de juiste zorg krijgen en wanneer instanties, ondanks waarschuwingen, niet kunnen of durven ingrijpen.

Wat rest is een uitgebrande woning, een dode, en een buurt die achterblijft met vragen. Ondanks nu van de langdurige overlast af te zijn, heerst er een triest gevoel rondom de Kolvenierstraat, vooral om de manier waarop dit voorkomen had kunnen worden. Het was geen verrassing. En dat maakt het voor de buurtbewoners des te treurig.