Hongarije weet niet zeker of het land Zweden wil laten toetreden tot de NAVO. De stemming over de Zweedse toetreding lijkt hierdoor vertraging op te lopen. Een probleem dat steeds langer duurt. Na deze explainer weet jij precies wat er aan de hand is met Hongarije, Zweden en de NAVO. 

We beginnen bij het begin: wat is de NAVO? 

Het einde van de tweede wereldoorlog, een lange tijd terug dus, is na de bevrijding in tweeën gesplitst: het communistische oosten en het kapitalistische westen.  

De landen in het Oosten (Rusland, China, Japan) werden bestuurd vanuit Rusland. Hier waren de landen in het Westen (Noord-Amerika en Oceanië, Indonesië, Japan en alle landen in Europa behalve Turkije) niet blij mee, want dit zou volgens hen niet veilig zijn. Deze gebeurtenis noemen we de Koude Oorlog. Hiermee wordt bedoeld dat het een oorlog was zonder wapens. Om te voorkomen dat het een oorlog werd met wapens richtte Amerika, samen met westelijke landen, een eigen organisatie op. Deze club noemden zij de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie, oftewel de NAVO.  

4 april 1949 was een belangrijke dag voor de NAVO. Op deze dag werd namelijk het NAVO- verdrag getekend. Dit is vergelijkbaar met een contract, waarin afspraken staan over militaire samenwerkingen. Op dit moment zijn er 31 landen lid van de NAVO, maar dit kan niet zomaar. Er moet een verzoek worden ingediend. Landen die al bij de organisatie zitten, mogen ieder voor zich beslissen of zij wel of niet akkoord gaan met het verzoek.  

En waarom willen landen lid worden van deze organisatie? 

In artikel 5 van het verdrag, een van de belangrijkste redenen voor veel landen om lid te worden, staat het volgende: een aanval op 1 land, wordt gezien als een aanval op alle landen. Alle NAVO-landen, komen het land dan helpen. Dit doen zij door hulp te vragen aan de legers die in de landen lid zijn, maar ook medische hulp wordt gevraagd. 

Maar dan nu terug naar het probleem dat op dit moment speelt, want Hongarije wil niet dat Zweden lid wordt van de NAVO. Waarom is dat? 

We kijken even naar vorig jaar, mei 2022. Zweden diende tegelijkertijd met Finland een lidmaatschapsverzoek in. Alle landen in de NAVO stemden in met het verzoek van Finland. Dit betekende dat het land gelijk bij de organisatie hoorde. Bij Zweden was dit een ander geval.  

Zowel Turkije als Hongarije stemden tegen. Bij Turkije lag dit aan het volgende: in Zweden was het voorheen zo dat de Koran verbrand mocht worden. Turkije wilde dat zij deze verbrandingen zouden verbieden, maar dit gebeurde niet. Tot een aantal weken geleden. Zweden gaat namelijk extra maatregelen nemen tegen de verbrandingen. Hierdoor is er een mogelijkheid dat zij toch akkoord gaan. 

Recentelijk is er een gesprek geweest tussen ministers van Turkije en Amerika. Als Turkije F-16 straaljagers kan kopen van Amerika, gaan zij akkoord met het verzoek van Zweden.  

Maar het grote probleem is Hongarije die niet zeker is over de goedkeuring van het verzoek.  Zweden zou zich jarenlang “vijandig” hebben opgesteld tegenover Hongarije. Ook de relatie tussen Hongarije en de andere landen lijkt te zijn verslechterd volgens Sophie in’t Veld, lid van het Europees Parlement: “De relatie tussen de EU-landen die ook NAVO-lid zijn en Hongarije is al langer verslechterd. Mijn inschatting is dat de relaties voor zo ver mogelijk nogmaals zijn verslechterd.” 

Voor andere NAVO-landen is het belangrijk om Zweden binnen te laten, omdat zij denken dat hun veiligheid wordt verbeterd door moderne marine en luchtmacht die het land heeft. “Het feit dat Zweden nu al samenwerkt met de NAVO zorgt ervoor dat die positieve bijdrage al voor een groot deel voelbaar is. De negatieve invloed die wordt genoemd is dat Rusland toetreding als een uitdaging ziet en daar agressief op zou kunnen reageren. Bewijs hiervoor heb ik nog niet gezien”, aldus in’t Veld.