Ronald Plasterk wordt de nieuwe verkenner. Hij krijgt, na een valse start met het vertrek van PVV’er Gom van Strien, de opdracht om nieuw kabinet te vormen. Na minister, wormonderzoeker en columnist staat Plasterk voor de opgave om een kabinet met de PVV te vormen.
Op 12 april 1957 werd Ronald Hans Anton Plasterk geboren in Den Haag. Hij groeide op in een wederopbouwwijk. Na het gymnasium begon hij een biologiestudie aan de Rijksuniversiteit van Leiden. In 1981 ronde Plasterk daar zijn doctoraalexamen cum laude af. Ook was hij een jaar eerder al begonnen met een economiestudie aan de Universiteit van Amsterdam (UvA) waar hij zijn propedeuse haalde. Van 1981 tot 1984 was hij medewerker van het biomedisch instituut van de Rijksuniversiteit van Leiden. Hij promoveerde tot doctor in de natuurwetenschappen door onderzoek te doen naar de platworm.
Na die promotie ging hij werken bij wetenschappelijke instituten in Californië en Cambridge. In 1987 keerde hij terug naar Nederland en ging aan de slag bij Onderzoeksschool Oncologie in Amsterdam, waar hij ook directeur werd. Later werd hij hoogleraar in de moleculaire microbiologie.
Canal parade
Politiek actief was hij al in de jaren 80. Voor de PvdA zat hij in de gemeenteraad in Leiden. In 2006 schreef hij mee aan het verkiezingsprogramma van de PvdA. Een jaar later ging hij aan het werk als minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap onder het vierde kabinet van CDA-premier Balkenende. Als minister pleitte hij voor meer colleges in het Engels, iets wat de partij van Pieter Omtzigt weer terug wil draaien. Plasterk was in 2008 samen met Bert Koenders de eerste vertegenwoordigers van de regering die aanwezig waren bij de Canal Parade.
Plasterk wilde als onderwijsminister digitale schoolboeken invoeren. Daarnaast heeft hij met de ‘Plasterkkorting’ 100 miljoen bezuinigd bij de universiteiten. Er volgde luid protest vanuit de studenten, met onder meer bezettingen van scholen. Ondanks de kritiek werd Plasterk door de Algemene Onderwijsbond uitgeroepen tot de beste onderwijsminister aller tijden.
Lijsttrekker
Nadat het kabinet-Balkenende IV viel, kwam de PvdA in de oppositiebanken terecht. Na de verkiezingen en de snelle val van Rutte I, deed Plasterk in de verkiezingscampagne een gooi naar het lijsttrekkerschap. Maar hij eindigde als tweede, na Diederik Samson, die uiteindelijk lijsttrekker werd.
De PvdA gaat in 2012 weer regeren en Plasterk wordt minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties. Plasterk kreeg de opdracht tot de grootste bestuurlijke herindeling sinds de negentiende eeuw: hij moest de provincies Utrecht, Noord-Holland en Flevoland laten fuseren tot de Noordvleugelprovincie. Dit moest uiteindelijk een fusievoorbeeld zijn voor andere provincies. Maar door gebrek aan enthousiasme bij de provincies schoof Plasterk het plan op de lange baan.
Succes had Plasterk met de invoering van de Wet normering topinkomens. Die wet kwam er, ondanks grote tegenwerking en kritiek. De wet moest voorkomen dat bestuurders in de publieke en semipublieke sector zichzelf verrijken.
Verkeerde informatie
Zijn positie wankelde toen bleek dat hij de Tweede Kamer verkeerd had geïnformeerd over het verzamelen van de gegevens van 1,8 miljoen Nederlanders. Plasterk zei dat Amerikaanse NSA de gegevens had verzameld, maar dit bleken de Nederlandse inlichtingendiensten te zijn. Een motie van wantrouwen in de Tweede Kamer wist hij te overleven.
Nieuwe medicatie
Na zijn ministerschap ging Plasterk aan de slag bij myTommorrows in Amsterdam. Deze onderneming bemiddelt tussen patiënten, artsen, overheden en farmaceutische bedrijven over een snellere beschikbaarheid van nieuwe medicatie. In december 2018 verliet hij myTomorrows en richtte een start-up op. Zijn bedrijf ontwikkelt immuuntherapieën tegen kanker. Plasterk is sinds september 2018 werkzaam als bijzonder hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam.
Hij schreef voor zijn ministerschap jarenlang columns voor de Volkskrant. Na zijn ministerschap doet hij dat weer, maar stapt hij over naar De Telegraaf. Hij toont zich daar kritisch op onder andere het klimaatakkoord en de Europese Unie. Ook vindt hij de linkse partijen ‘elitair’ geworden en “vervreemd van gewone mensen”. Niet allen links moet ontgelden in zijn columns, de VVD is “haar eigen kiezers vergeten”.
Nu gaat de PvdA’er aan de slag als verkenner. In zijn laatste Telegraafcolumn schreef Plasterk dat het vormen van een nieuw kabinet helemaal niet moeilijk is. De winnende partijen, PVV, NSC en BBB moeten met de VVD gaan formeren. “Samen hebben ze een ruime meerderheid en ze hebben veel gemeenschappelijke programmapunten.”
