De plannen van de gemeente Amsterdam om de Wallen te verplaatsen naar een andere wijk in Amsterdam, zorgt voor veel reacties van de gemeente, bewoners en ondernemers. Allemaal vinden ze er iets van, maar wat vinden de sekswerkers zelf? “Er is wel gesproken, maar niet geluisterd”

Dit is de eerste reactie van ex-sekswerker Niels over de communicatie tussen sekswerkers en de gemeente. “Twee dingen zijn waar: Ten eerste zijn er veel gesprekken geweest, dat kan ik niet ontkennen. Ten tweede is het ook waar dat er niet goed geluisterd is naar wat sekswerkers echt willen, namelijk op de Wallen blijven!”, zegt Niels.

Niels heeft zelf 10 jaar lang gewerkt als escort in Amsterdam. Voor Niels was het Erotische Centrum af en toe wel een uitkomst geweest. Niels is begonnen met werken in België en daar heb je Love Hotels. Je huurt in die hotels een kamer voor een paar uur. Dit was handig voor zijn escortwerk. Toen hij naar Nederland kwam was er hier geen plek voor dat soort werk. Hij werkte vanaf dat moment vaak thuis of bij anderen thuis, omdat mannelijke sekswerkers op de Wallen niet welkom zijn. Er is in heel Nederland maar één club waar mannelijke sekswerkers kunnen werken. De raadsbrief ‘beantwoording vragen’ van gemeente Amsterdam bevestigt een nieuwe werkplek voor mannelijke sekswerkers met het volgende: “Er is een grote groep sekswerkers die niet zelfstandig uit een eigen woning kan of wil werken en ook niet goed terecht kan bij de huidige vergunde prostitutiebedrijven. Een EC is mede bedoeld als een hoogwaardig alternatief voor die sekswerkers (vaak mannelijke- en transpersonen), die nu geen veilige werkplek vinden in de vergunde veilige branche.” Daarom pleit Niels voor de situatie van zowel de Wallen als het Erotische Centrum. Dan was er geen enkele weerstand geweest vanuit de Wallen. “Zo geef je namelijk sekswerkers zelf een keus en verbeter je hun handelspositie. Op dit moment is er namelijk best weinig concurrentie”, zegt Niels.

Haken en ogen

Hier zitten nog wel wat haken en ogen aan. Het uitvoeren van zijn werk op deze manier is namelijk niét mogelijk in een Erotisch Centrum. Dit staat in ‘de raadsbrief beantwoording vragen’ van gemeente Amsterdam. Het is niet mogelijk, omdat deze variant niet binnen ons huidige vergunningenstelsel voor prostitutiebedrijven valt. In de huidige APV is ‘gelegenheid bieden aan bedrijfsmatige prostitutie’ vergunningsplichtig en is een prostitutiehotel verboden.

Verschillende behoeftes

Niet alle sekswerkers hebben dezelfde behoeftes. Zo zit er een verschil tussen mannelijke en vrouwelijke sekswerkers. Vrouwelijke sekswerkers hebben namelijk al een werkplek, op de Wallen. Van dames die daar werken hoort Niels dat zij niet weg willen.

Volgens de woordvoerder van Femke Halsema doet de gemeente er alles aan, om van het Erotisch Centrum een zo veilig mogelijke werkplek te maken voor sekswerkers. Waarbij tegelijkertijd de overlast die op de Wallen plaatsvindt niet tot uiting zal komen bij een Erotisch Centrum. De maatregelen die ze hiervoor willen treffen zijn: Alle functies inpandig maken (onzichtbaar voor de buitenwereld) en is er beveiliging en bezoekersregulatie. Alle werkplekken voor sekswerkers zijn aan de binnenzijde, op de bovenverdiepingen, en alleen bereikbaar via een centrale, veilige toegang. Er is een vaste post aanwezig voor zorg en gemeentelijk toezicht (waar nodig in direct contact met de politie). In de omgeving van het EC komen geen coffeeshops of ‘feesthoreca’. Door deze andere opzet verwacht de gemeente volgens de woordvoerder dat het een ander type bezoekers zal aantrekken.

“Je ziet ook vaak in het beleid dat als een groep zich niet kan organiseren er niet heel veel rekening gehouden wordt met die groep bij het maken van keuzes”, zegt Niels.

Volgens Niels komen een aantal maatregelen niet overeen met de eisen van sekswerkers. “Er wordt geen rekening gehouden met de sekswerkers als er keuzes gemaakt moeten worden, omdat het zo’n kwetsbare groep is”, vertelt Niels. “Het werken achter de ramen met zicht op straat ervaren de sekswerkers júíst als fijn. Door het goede zicht kunnen zij een inschatting maken of iemand bijvoorbeeld dronken is of niet. Daarnaast vinden zij het geen fijn idee dat er maar één in- en uitgang is. Zij verwachten dat je daar makkelijk beroofd kunt worden.”

Discriminatie van de klant

Naast dat er verschillende soorten sekswerkers zijn, zijn er ook verschillende klanten. Niels geeft aan dat je een aantal klanten zult buiten sluiten in een Erotisch Centrum. Hij zelf had vaak te maken met klanten die veel schaamte ervaarden, omdat ze klant waren. “Dit soort klanten zouden niet graag heel erg zichtbaar met sekswerk geassocieerd worden, zoals bijvoorbeeld in een Erotisch Centrum”, vertelt hij. “De verwachting is”, zegt Niels, “dat er over het algemeen minder klandizie zal zijn in een Erotisch Centrum vergeleken met de Wallen.” Hij weet ook dat dit een zorg is van veel sekswerkers. “Op de Wallen hebben zij de zekerheid van voldoende klanten. Stel zij komen straks financieel in de knel, dan gaan zij klanten accepteren die ze beter hadden kunnen weigeren.”

“De komst van het Erotische Centrum heeft niets te maken met de belangen van sekswerkers, maar met de behoefte om iets te doen aan toerisme in het centrum vanuit de gemeente”, zegt Niels

Volgens Niels heeft de komst van het Erotische Centrum niets te maken met de belangen van sekswerkers, maar met de behoefte om iets te doen aan toerisme in het centrum vanuit de gemeente. Niels vertelt dat dit voor sekswerkers ook een deel van de pijn is. “Er zijn andere mensen die hier problemen creëren (toeristen) en zij moeten daarvoor naar een andere plek toe.”

Verplaats het niet!

Verschillende partijen ondersteunen de zorgen van sekswerkers over de verplaatsing. Zo zijn er allerlei organisaties die staan voor de belangen voor sekswerkers. Eén daarvan is het Prostitutie Informatie Centrum (PIC). Het PIC vergaart informatie aan sekswerkers over de seksindustrie in Amsterdam en er zijn regelmatig bijeenkomsten. In het interview met het PIC gaven zij aan fel tegen de komst van het Erotisch Centrum te zijn. “Wij zijn bang dat een Erotisch Centrum het welzijn van sekswerkers in gevaar gaat brengen als het in een ander stadsdeel gaat plaatsvinden.” Daarnaast verwacht het PIC een toename van discriminatie en stigmatisering van sekswerkers, omdat alles onder één dak wordt weggezet.

Ook het evenementen-, congres- en beurscomplex de Rai is tegen de komst van het Erotisch Centrum. De Rai bevindt zich in Amsterdam-Zuid, een mogelijke plek waar het Erotisch Centrum zal plaatsvinden. De woordvoerder van de Rai bevestigt de zorgen van Niels over de veiligheid van sekswerkers rondom een Erotisch Centrum. Hij zegt hierover: “De voorkeurslocaties hebben iets gemeen, deze zijn op locaties met weinig directe sociale controle en weinig toezicht. Aantrekkelijk voor criminele activiteiten. De binnenstad heeft dit wel, zij het dat de controle van politie is afgenomen. Daar ligt een sleutel voor de oplossing van het werkelijke probleem in de binnenstad. Toezicht en handhaving, waarbij er meer gedaan kan worden om bepaalde toeristen te weren uit de stad.”

Of er uiteindelijk een Erotisch Centrum zal komen is nog niet duidelijk. Eind 2023 zal er een definitieve locatiekeuze worden gemaakt. Wanneer er een definitieve locatie is gekozen, zal er in 2024 een planologisch-juridische procedures starten. Daarbij wordt er een marktpartij geselecteerd, die het Erotisch Centrum gaat ontwikkelen.

* In dit artikel is gebruik gemaakt van een gefingeerde naam voor de sekswerker. De redactie weet van zijn echte naam af.