Home Blog Pagina 133

Politicologen als rots in de verkiezingsbranding

Tilburg- Partijprogramma’s, debatten en standpunten, je kon er de afgelopen maanden niet omheen. Een berg aan informatie die het voor veel kiezers moeilijk maakte om te bepalen op wie ze moesten stemmen. Hoe vind je een weg in die politieke storm van de verkiezingstijd? Volgens Rens van Bijsterveld, masterstudent politicologie, ligt juist daar de rol van politicologen. ,,Zij kunnen de missende handvaten bieden om tot een juiste stemkeuze te komen.”

Zowel vrienden als familie klopten bij hem aan voor advies over hun stemkeuze. Maar met echt advies geven is Van Bijsterveld voorzichtig, dat is volgens hem niet de taak van een politicoloog. ,, Ik kan mensen niet vertellen wat ze moeten kiezen, stemmen is immers iets persoonlijks. Wel kan ik met mijn kennis over politiek uitleggen wat de verschillende partijen bieden en hun standpunten verklaren.”

Volgens Van Bijsterveld kijken politicologen met een net wat andere blik naar de politiek dan de ‘gewone kiezer’. ,,Tijdens de opleiding politicologie leer heel genuanceerd naar de politiek kijken. Ook leer je voors en tegens van standpunten te beargumenteren. Je doorziet het spelletje van politici beter en begrijpt hun manier van handelen.”

Missie geslaagd

Om hem heen merkt Van Bijsterveld dat steeds meer jongeren bezig zijn met wat er in de wereld en in de politiek gebeurt. Jongeren staan volgens hem vaak open voor verschillende standpunten. Een groot deel van hen valt onder de zwevende kiezers, en dat is nu precies waar Van Bijsterveld wil helpen. “Als ik hen aan het denken kan zetten en kan motiveren goed overwogen te stemmen, dan heb ik mijn taak al politicoloog volbracht.”

Foto: Rens van Bijsterveld

Van de vroege uurtjes tot gezelligheid, dit maakt een stembureau lid mee: ‘Het is hier altijd zo gezellig’

Stemmen doen we bijna allemaal, maar hoe is het om aan de andere kant van het stemhokje te zitten? Lid zijn van een stembureau blijkt niet alleen maar op een stoel zitten en Cup a Soup drinken.

In de luwte van de ochtend gaan de deuren van basisschool de Talisman in Eindhoven open om het eerste deel van de stembureauleden te ontvangen. Met wat slaperige ogen en een gezonde wedstrijdspanning, worden de laatste voorbereidingen voor een lange dag stemmen getroffen. Voorzitster Nancy Scalzo (45) leidt de dans en dirigeert alle leden naar hun plek of taak. ‘’Het zal een flinke zit worden vandaag, de eerste stemmers staan al voor de deur.’’

Een voorbeeld zijn

Maar hoe kom je nou als vrijwilliger bij zo’n stembureau terecht? ‘’Ik wil gewoon meedoen aan de maatschappij’’, vertelt Yusuf Basci (63). ‘’Thuis zitten is sowieso niks voor mij en ik voel me verantwoordelijk voor onze maatschappij, daar wil ik graag mijn bijdrage aan leveren. Als ik wat krijg, wil ik ook iets terug doen. Een voorbeeld zijn voor de kinderen, de buurt en de mensen die mij kennen en ik liefheb.’’

De meest voorkomende reden is toch wel ‘gezelligheid’, zegt ook Jos Kuijs (64). ‘’Na altijd voor de klas te hebben gestaan, zag ik twee jaar geleden een oproep voor stembureauleden voorbijkomen. Ik had de tijd en er waren tekorten. Na drie verkiezingen in twee jaar ben ik het zeker nog niet zat, het is hier altijd zo gezellig met iedereen.’’ Joep Aardink (80) sluit zich daarbij aan. ‘’De gezelligheid onderling is de reden dat ik elke verkiezingen weer terugkom en er zelfs naar uit kijk.’’

Gelazer

Verder is niet iedereen te spreken over de stembiljetten. ‘’De lijsten moeten echt korter en makkelijker’’, vindt Basci. ‘’Niet alleen voor ons als stembureauleden, maar vooral voor de kiezer. Maak het weer behapbaar en overzichtelijk.’’ Het gehele stembureau knikt instemmend als ze Basci’s voorstel horen. Aardink wil daar nog wat verder in gaan: ‘’Het stemproces is al flink verbeterd over de jaren heen, maar we moeten gewoon elektronisch gaan stemmen. Al dat gelazer na zo’n lange dag met die enorme vellen papier. Elektronisch stemmen zou enorm veel tijd schelen tijdens het uitbrengen en het tellen van de stemmen én het is beter voor het milieu.’’

Na een lange, vermoeiende dag vol kiezers die langskomen om te stemmen en de democratie een handje geholpen te hebben, is het om negen uur s ’avonds dan eindelijk tijd voor het klapstuk: de stemmen tellen. Van het omkieperen van de stembussen en eindelijk zien hoeveel biljetten er nou daadwerkelijk in de bus zitten, tot het drie keer opnieuw tellen van stemmen. Een vermoeiend proces voor de moegestreden stembureauleden, dat aan de hand van digitaal stemmen tot het verleden zou kunnen behoren.

MindLabs na BHV-exercise: ‘Dat wisten wij niet…’

Spoorzone – In Tilburg ging donderdag 23 november rond 11:00 uur het ontruimingsalarm af in MindLabs als deel van een ontruimingsoefening. Dit ging alleen niet helemaal zonder ‘verbeterpunten’, aldus Pandbeheerder MindLabs. Onder de geëvacueerden zaten onder andere studenten en coaches van Fontys Hogescholen, medewerkers van zowel een uitgeverij als verschillende redacties werkzaam binnen het gebouw en personen gerelateerd aan Tilburg Universiteit. Na een minuut of tien buiten gestaan te hebben, mocht iedereen weer terug het gebouw in.

Tijdens de ontruiming merkte een aantal studenten op dat er in lokaal 0.42 geen alarm te horen was, dit lokaal ligt helemaal rechts achterin (bekeken vanaf het vooraanzicht). Dit kan wijzen op een defect alarm, of dit bij meerdere plaatsen in het gebouw ook het geval was is vooralsnog onbekend. Verder was er onduidelijkheid over de oorzaak van de ontruiming. Volgens studenten en aanwezigen zeiden verschillende Bhv’ers dat het géén oefening betrof terwijl pandbeheerder Lars van der Haspel gedurende de ontruiming tegen Eydaily vertelde dat het wél een oefening was. Na afloop schept van der Haspel duidelijkheid, al is niet overal een antwoord op te geven.

Reactie

‘We hebben vandaag een onaangekondigde BHV-exercise uitgevoerd, dit betekent dat wij als team het wél wisten maar de Bhv’ers niet. De reden hiervoor is om de échte reacties te kunnen meten. Ikzelf deed bijvoorbeeld niet met de oefening mee, ik was observant. Ik zie in deze rol onder meer toe of mensen een nooduitgang zien, iedereen doorloopt en of men het serieus neemt’. Verder vertelde van der Hapsel niet op de hoogte te zijn, óók na de oefening, dat in lokaal 0.42 geen alarm te horen was. Hij zegt: ‘Dat is niet correct, in principe moet in elk lokaal het alarm hoorbaar zijn’, hij maakt verder kenbaar dat hij het belangrijk vindt dat mensen dit melden. ‘Met zo’n oefening komen we daar achter, kunnen we dat oppakken en kunnen we dat gaan fixen’. Waarom gebouwveiligheid belangrijk is vermeld Platform intergrale veiligheid hoger onderwijs in dit artikel: gebouwveiligheid & bhv.

Veiligheid & verbeteringen

Studenten zijn en waren veel aan het werk in MindLabs, het gebouw is zelden leeg. Zo ook blijft uit dit artikel van Eydaily: fj studenten starten menstruatiecampagne. Tot slot vermeldde van der Haspel dat dit de eerste, via een bedrijf uitgevoerde, exercise was. Eerder zijn wel oefeningen gedaan maar zonder een extern (onafhankelijk) bedrijf. Zo ontstonden er nieuwe afspraken betreffende portofoon gebruik, wordt er gekeken hoe de Bhv’ers het beste ingezet kunnen worden en gaat het team algemeen reflecteren over wat er beter kan.

Politieke posts: Hoe beïnvloedt social media het kiesgedrag?

Partijen voeren campagne om zoveel mogelijk kiezers te winnen. In het interview met campagneleider GroenLinks/ PvdA Sam Groenendijk hebben we uitgebreid gesproken over hoe social media het hedendaagse kiesgedrag beïnvloedt.

Afbeelding bron: ANP/ Robin Utrecht

Stemmen voor verandering: studenten in twijfel over politiek

Studenten in Eindhoven gaven aan geen vertrouwen te hebben in de politiek. Uit onderzoek van het Nederlands Jeugd Instituut (NJI) blijkt dat 76 procent van de studenten zich niet goed vertegenwoordigd voelen in de politiek. Zij hopen met hun stem toch verandering te kunnen zorgen. 

De manier waarop jongeren stemmen heeft te maken met het vertrouwen in de politiek. Zo zijn er studenten die veel onderzoeken of studenten die juist niet stemmen, omdat het voor hun geen zin heeft: ‘’Ik denk niet dat het zin heeft. Ik geloof in niemand meer, ik heb vorige keer op de VVD gestemd en daar geloof ik niet meer in. Ze verpesten het allemaal voor mijn gevoel.’’ 
 
Volgens het onderzoek ‘Gedaald welbevinden, geknakt vertrouwen’ van het NJI is het vertrouwen van de studenten gedaald door de coronacrisis: ‘Van de respondenten stelt 50 procent dat hun vertrouwen in de politiek sinds de coronacrisis lager is én 27 procent noemt het veel lager.’’ Daarnaast staat in het onderzoek dat 76 procent van de studenten zich niet goed vertegenwoordigd voelen in de politiek: ‘’Deze grote groep heeft het gevoel vergeten te worden of er niet toe te doen.’’  
 
Uit de gesprekken bleek dat de meerderheid van de jongeren geen of weinig vertrouwen hebben in de politiek. Volgens hen kan het beter. ‘’Het politieke systeem werkt wel, maar het moet beter georganiseerd worden’’, vertelt een student van de Sporthogeschool. Oplossingen die jongeren geven is dat partijen meer moeten samen werken in plaats van discussiëren. ‘’Daden. Praten kan iedereen, maar je moet het ook laten zien.’’ 
 
Een deel van de gesproken jongeren gaf geen vertrouwen te hebben in de politiek, maar zij hopen met hun stem toch verandering te kunnen zorgen.  

Stemwijzers in trek bij studenten 

[EINDHOVEN] Nu Nederland naar de stembus mag, kunnen ook studenten hun oog op een partij laten vallen. Hoe zij hun keuze maken verschilt enorm: er zijn verschillende stemwijzers en veel andere informatie zoals partijprogramma’s. Studenten vinden stemwijzers handig, want het is makkelijk te vinden online, maar het kan wel uitgebreider. Tijdens de Tweede Kamerverkiezing is de Stemwijzer ruim 9,1 miljoen keer volledig ingevuld.  

Veel jongeren maken hun keuze aan de hand van een stemwijzer. De meest bekende stemwijzers zijn De StemWijzer en Kieskompas. Beide hulpmiddelen geven je stellingen om te beantwoorden. De eindresultaten van deze stellingen laten zien welke partijen bij jouw keuzes passen. Zo zie je bij Kieskompas of je links, rechts, progressief of conservatief bent en welke partijen het dichts bij je staan. Andere opties zijn MijnStem, Kieshart, Stemchat, Kieswijzer per thema. Ook Stemmen op vrouw en Stemmentracker zijn populair. Ook via sociale media worden jongeren geïnformeerd over de politiek zoals het account Check Je Stem, waar je ziet welke partijen voor of tegen een motie stemmen. 

Studenten van de Technische universiteit Eindhoven (Tu/e) maakte gebruik van stemwijzers: ‘’De stellingen komen niet altijd overheen, maar het geeft wel ongeveer aan in welke richting je zit.’’ Een andere student is het eens dat de stemwijzers beter kunnen: ‘’Ik vind stemwijzers wel fijn, maar het mag uitgebreider zodat je makkelijker kan zien waar sommige partijen voor staan.’’ 

Hoe jongeren na denken over hun stem hangt niet alleen af van stemwijzers. Een student aan de Fontys Sporthogeschool onderzocht zijn keuze grondiger: ‘’Ik denk niet dat de stemwijzer leidend is. Ik kies mijn top drie hiervan en dan onderzoek ik welke van deze drie het beste bij mij past. Dan maak ik mijn keuze.’’ 

‘’Ik vind stemwijzers niet duidelijk. Er zijn alleen maar stellingen, maar er staat niet bij wat nu een voordeel of nadeel voor de burger is’’, legt een studente van dezelfde school uit. ‘’Het is heel algemeen en er komt altijd iets anders uit bij mij.’’ 

Een student van het Summa College Veiligheid gebruikte geen stemwijzer, maar volgde juist alleen het nieuws. 

Vanuit de Fontys HRM en Toegepaste Psychologie kwamen meerdere geluiden. Drie van de vier studenten die wij spraken hebben een stemwijzer gebruikt. ‘’Ik heb de eerste drie stemwijzers gedaan die op Google tegenkwam. Daar kwam geen partij uit waar ik het mee eens was’’, vertelt een student. Zij gaat tactisch stemmen door voor een grote partij te kiezen zodat haar stem telt: ‘’BIJ1 past het best bij mij, maar omdat dit een kleine partij is ga ik op een grotere partij stemmen die wel iets te zeggen heeft in de kamer. Het politieke systeem zit zo in elkaar dat ik mijn stem weggooi, als ik op een kleinere partij stem.’’ 
 
Jeugdzorg, milieu, huisvestiging, migratie en interesse in jongeren zijn voor de studenten uit Eindhoven belangrijke thema’s die hun stemkeuze beïnvloeden. 

Peilingen, peilingen en nog meer peilingen: Wat voor invloed heeft dat op de jonge kiezer? 

Peilingen, peilingen en nog meer peilingen: Wat voor invloed heeft dat op de jonge kiezer? 

DEN BOSCH – In Frankrijk en andere Europese landen zijn er allerlei maatregelen om de invloed van media en peilinstanties tegen te gaan. In Nederland niet. “Stem je niet op je eigen standpunten, dan haalt dat het principe van de democratie weg.”

Student Onderneming Retail aan LOI Hogeschool Servé Creusen (20) zag de dag voor de verkiezingen plots de PVV bovenaan in de peiling staan met ongeveer 28 zetels. De VVD en GL/PvdA volgden met een zetel minder. Het zorgde voor twijfel bij hem. “Eerst wilde ik op Omtzigt stemmen, maar toen ik de peiling zag wilde ik bijna strategisch gaan stemmen op GL/PvdA of de VVD,” zegt hij. Alleen maar om te zorgen dat de PVV niet de grootste partij wordt. Uiteindelijk kiest hij voor NSC.

Geen angst

Een strategie die Jurre Pronk (20), student Marine Science aan Wageningen University niet herkent. “Ik houd de peilingen niet echt in de gaten”, vertelt hij. Ook Pronk heeft geen angst om zijn stem te delen. “Ik ga op GL/PvdA stemmen, want ik vind het klimaat en bestaanszekerheid erg belangrijk.” 

Peilingen hebben dus weinig tot geen invloed op hem. Hij stemt op de partij waarvan de standpunten het meest overeenkomen met die van hem. Pronk: “Ik snap wel waarom je strategisch zou stemmen, maar ik ben er geen fan van. Dan stem je niet echt meer voor de standpunten waar je zelf voor staat.” 

In de afgelopen dagen, tot op de verkiezingsdag zelf, spraken verschillende politici zich uit over het alsmaar peilen van de stemmen. Omtzigt moest tijdens de uitzending van Beau op 21 november een beetje lachen om al de peilingen. Omtzigt: “We hebben nu twee keer per dag een peiling, jongens doe even normaal.”

Peilingen verbieden?

In andere Europese landen is het niet vanzelfsprekend om continu te blijven peilen. Zo is er in Frankrijk wettelijk vastgesteld dat dat er in de week voor de verkiezingen geen peilingen meer gepubliceerd mogen worden. De reden hiervoor is het beperken van de invloed van peilingen op de verkiezingsuitslag. Ook Spanje, Polen, Griekenland en Portugal hebben regels omtrent het peilen kort voor de electies.

Pronk ziet dat wel zitten. “Op die manier gaan mensen misschien toch minder bevooroordeeld stemmen.” In de ogen van Creusen is dat geen goed idee. ”Ik ben blij dat ik kan zien op hoeveel zetels de partijen staan. Dan weet je waar je aan toe bent. Soms ontkom je er niet aan om een strategische stem uit te brengen.”

Strategisch stemmen, een tactische zet of een gokje wagen?

Strategisch stemmen is een fenomeen dat steeds meer aandacht krijgt in de politiek. Achter een stembeslissing schuilt nu de vraag: is het beter om voor principes te kiezen of brengt tactisch kiezen een betere uitkomst?  

Op woensdag 22 november mag Nederland gaan stemmen. In de media gaat het veel over het zogeheten ‘strategisch stemmen’. Wanneer er een spannende strijd is welke partij de grootste wordt, een partij op links of een partij op rechts, dan zullen sommige kiezers op een andere partij stemmen dan hun eerste voorkeur. Op die manier voorkomen ze dat de partij aan de andere kant van het politiek spectrum de grootste wordt. Zij stemmen dan op de partij aan hun kant van het politieke spectrum die een redelijke kans maakt om de grootste te worden en daarmee na de verkiezingen het initiatief krijgt in de kabinetsformatie en zo de samenstelling van een kabinet bevordert waarvan de politieke richting zoveel mogelijk met hun eigen voorkeur overeenstemt. Op die manier probeert een kiezer nog wel zijn linkse of rechtse voorkeur te behouden.

Een derde van de mensen stemt strategisch, blijkt uit onderzoek van RTL Nieuws. Bij kiezers die GroenLinks-PvdA willen stemmen, blijkt dat ruim 58 procent denkt aan strategisch stemmen. Bij de PVV is dat aantal 43 procent en bij NSC 40 procent.

Of strategisch stemmen ook echt wordt beloond, hangt af van de uiteindelijke uitslag. Dit wordt dus ook pas bekend na afloop van de verkiezingen. “Het probleem is dat je de spannende strijd nooit weet. En als de strijd niet spannend is, omdat de verwachting is dat één partij duidelijk de grootste zal worden omdat geen andere partij in de buurt komt, dan vindt strategisch stemmen sowieso veel minder plaats”, aldus Ruud Koole, hoogleraar politieke wetenschappen.

Wilders spreekt Nederlanders toe na winnende uitslag van Exitpoll

”Nederland bedankt”, daarmee sloot de lijsttrekker van de PVV zijn toespraak af na de uitgekomen uitslag van de Exitpoll. De poll is gedaan door het Nederlandse onderzoeksbureau Ipsos in opdracht van de NOS en RTL Nieuws. Hier kwam de PVV met 35 zetels, wat een winst is van 18 zetels ten opzichte van de vorige verkiezingen, als winnaar uit. Hiernavolgend kwam Groenlink-PvdA om de hoek kijken met 25 zetels, een toename van 8 zetels ten opzichte van 2021. Tot slot sloot de VVD als derde aan met 24 zetels, een verlies van maar liefst 10 zetels.

Verder leed CDA flink verlies met 10 zetels en kwam uit een magere 5, D66 idem dito met een stevige afgang van 14 zetels (uitkomend op 10), NSC boekte als nieuwkomer flink zetelgrond door met 20 zetels iedereen te verrassen en de BBB schoof omhoog met een winst van 6 zetels door het totaal van 7 te halen. De twee onderstaande artikelen zijn ook door EyDaily geschreven over de jonge kiezer: PVV grootste partij mbo-studenten en middelbare scholieren, peilingen peilingen en nog meer peilingen: wat voor invloed heeft dat op de jonge kiezer.

Toespraak Wilders

Geert Wilders reageert in videovorm op X op de uitslag van de Exitpoll.

De winnaar maakte het kenbaar dat hij wil dat ”de mensen hun land weer terug krijgen”. Verder vond hij de samenwerking met andere partijen belangrijk door aan te geven concessies te willen doen ”nu is de campagne voorbij en heeft de kiezer gesproken, nu moeten wij ook zoeken met elkaar naar overeenkomsten”. Tot slot roept de lijsttrekker met oplossingen te willen komen die ”binnen de kaders van de wet en de grondwet” passen, zolang de ”hoop” van de PVV kiezer wel bewaard blijft.

RTL Nieuws maakte de politieke dominante aangaande de uitslag prominent: ”wij zijn niet meer te negeren”, aldus het nieuwsbericht RTL Nieuws. Verder wordt de bereidheid en vastberadenheid om samen te werken met andere partijen van de PVV belicht: ”we moeten over onze eigen schaduw heen te stappen”.
RTL Nieuws Nieuwsbericht