In verschillende religies zijn vasten belangrijke spirituele acties. Deze handelingen zijn belangrijk voor het geloof van vele mensen. Twee voorbeelden zijn het katholieke vasten en de islamitische vastenmaand Ramadan. Ondanks de verschillen tussen katholieken en islamieten delen ze een gemeenschappelijk doel: het versterken van de relatie tussen hen en God. Hoe wordt de vastenmaand ervaren door twee jongeren met verschillende religies?  

Voor de katholieken begint het vasten op Aswoensdag en duurt het tot aan Pasen. Deze periode symboliseert de tijd die Jezus doorbracht in de woestijn en biedt gelovigen de tijd om zich te concentreren op gebed, reflectie en liefdadigheid. De geïnterviewde, Britt* (19 jaar), legt uit dat vasten voor haar draait om het versterken van haar relatie met God en het overwinnen van slechte gewoonten. Ze begon haar vastenavontuur op Aswoensdag, ze besloot om 40 dagen lang geen snacks te eten. Britt: “Ik vast om dichter bij God te komen en meer die relatie met hem te voelen, ik vast voor God. Vasten zorgt ervoor dat je luistert naar Gods verlangens in plaats van die van jezelf; dit helpt je om van je slechte gewoontes af te komen.” Ze benadrukt dat vasten niet gezien moet worden als een verplichting, maar eerder als een persoonlijke reis van spirituele groei en verbondenheid met God. In de katholieke kerk is het ook niet gebruikelijk om tegen anderen te vertellen dat je vast, dit omdat het vasten voor ‘jezelf’ centraal staat.  

Voor moslims is ramadan een heilige maand die begint aan de hand van de islamitische maandkalender, het begint als de eerste sikkel van de maan aan de hemel te zien is. Tijdens deze periode zien moslims af van eten, drinken, roddelen, roken en seks tussen zonsopgang en zonsondergang. Dit doen ze als een manier om hun spiritualiteit te versterken en zichzelf te reinigen. Zo vertelt Ilias (20 jaar), die meedoet aan de ramadan, dat hij ook geen muziek luistert, omdat er vaak scheldwoorden in voorkomen. Ilias beschrijft ramadan als een tijd van groei en discipline, waarbij het vasten hem helpt om zich te concentreren op zijn geloof en zichzelf te verbeteren. Hij vertelt: “Het vasten is om zelfbeheersing, discipline en uithoudingsvermogen te ontwikkelen.”  

Het verschil in de praktijk 

Het vasten in het katholieke geloof richt zich over het algemeen op het afzien van bepaalde voedingsmiddelen. Sommige katholieke kiezen ervoor om snoep. Alcohol of andere verleidingen die niet goed zijn voor je lichaam op te geven. Het vasten is niet verplicht, als je als katholiek meedoet aan vasten hoor je dit voor jezelf dit houden. Er wordt onderling niet veel gepraat over het vasten. Het vasten is voor jezelf en niet voor anderen. Het doel van het vasten binnen het katholieke geloof is om zich te bezinnen, zich af te zien van luxe en te richten op gebed ter voorbereiding op Pasen. 

In de islam gaat de vastenmaand ramadan zich om het onthouden van eten, drinken roken, seks en andere behoeften van zonsopgang tot zonsondergang. Het vasten in de islam is verplicht voor alle volwassenen, behalve als je door gezondheidsredenen niet kunt vasten, zoals zieken, zwangere vrouwen of mensen die op reis zijn. Na zonsondergang wordt het vasten verbroken met een maaltijd genaamd iftar. Het vasten in de islam dienst als een manier op discipline te ontwikkelen, zelfbeheersing te oefenen, spiritualiteit te versterken en te delen met de mensen die het minder hebben. 

Het Verbindende Element: Spirituele Groei en Reflectie 

Ondanks de verschillen in praktijk en ritueel, delen zowel het katholieke vasten als islamitisch vasten een focus op spiritualiteit, zelfbeheersing en verbondenheid met het goddelijke. Beide bieden ze gelovigen de mogelijkheid om zichzelf te zuiveren, slechte gewoonten te overwinnen en hun relatie met God te versterken. Of het nu gaat om het opgeven van luxe tijdens het katholieke vasten of het zich onthouden van eten en drinken tijdens ramadan, deze religieuze praktijken dienen als een bron van spirituele groei en bezinning voor vele gelovigen over de hele wereld. 

ANP/Remko de Waal 

ANP/Sem van der Wal 

*Britt haar volledige naam is bekend bij de redactie