Je hebt deze maand misschien al iemand gezien met een rood-wit armbandje. Wellicht heb je zelfs een armbandje in een boom zien hangen of onder een steen zien liggen. Dit is een Bulgaarse traditie genaamd Baba Marta die zich elk jaar in de maand maart afspeelt. Met deze traditie wordt er afscheid genomen van de winter en wordt de lente verwelkomd.
Op 1 maart wordt de Martenitsa omgedaan. Dit is de naam die het rood-witte wollen armbandje heeft gekregen. De Martenitsa wordt heel de maand door gedragen. Pas bij het zien van een ooievaar of een bloesemde boom wordt het armbandje afgedaan. Boyko Georgiev komt uit Sofia en studeert nu in Nederland. Hij vertelt: “Wanneer je de ooievaar ziet, is het de bedoeling dat je de Martenitsa onder de dichtstbijzijnde steen legt.” Medestudent Viktoria Petrova, die ook uit Bulgarije komt, voegt hier aan toe: “En met de bloesemde boom hang je hem in de eerste die je die maand ziet. Voor iedereen eindigt Baba Marta dus op een ander moment.”
De traditie heeft haar naam te danken aan de mythische grootmoeder Baba Marta. Zij symboliseert de lente en de maand maart brengt. Viktoria legt uit: “Haar karakter is net als de lente zelf wisselend. Zo is ze vaak boos, maar dat is niet uit het niets. Maluk Sechko die staat voor de maand februari, heeft de wijn van Baba Marta opgedronken, dat is de reden dat ze boos is.” Ook spelden mensen soms wollen kwasten poppen op hun kleren.
Op de foto is te zien dat Viktoria haar Martenitsa heeft versierd met een roze bloemetje. Over het algemeen draagt men de rood met witte armband zonder versieringen. De witte kleur staat voor vrouwelijk element en de rode kleur voor het mannelijk element. De oorsprong van de Martenitsa en de kleurcombinatie gaat veel verder terug. Boyko zegt hierover: “In oud Bulgarije was er een koning genaamd Kubrat met vijf zonen en één dochter. Vlak voor zijn dood zei hij tegen zijn kinderen dat ze bij elkaar moesten blijven met het idee dat ze zo sterker waren. Toch verspreidde de zonen zich, terwijl de dochter genaamd Houba en later nog zoon Bayan, gevangen werden genomen tijdens de inval van de Khazaren. Zij ontsnapten en bonden een brief met een wit touwtje aan een valk om te sturen naar hun broer Asparoukh. Terwijl ze dit deden, werd Bayan geschoten in zijn borst met een pijl. Hij bloedde over het witte touwtje heen. Beiden wisten te ontsnappen maar toch kwam hij te overlijden in de armen van zijn broer. Asparoukh gaf het bevel aan zijn soldaten om elk jaar 1 maart een wit-rood touwtje te dragen. Om zijn broer te herdenken”.
Omslagfoto: Eliza Flores
