02-06-23, Laudonne Roos
Door 25 multi-zintuigelijke tools, zoals teksten in braille, geurkaartjes, soundscapes en replicaties van kunstwerken waar je aan mag voelen is de tentoonstelling Dwarsverbanden in het van Abbe Museum de eerst volledige multi-zintuiglijke kunstcollectie van Nederland. We lopen mee met rondleidster Marieke om een kijkje te nemen in hoe de rondleiding voor blinde, slechtziende- en horende is.
Primeur voor het Van Abbe Museum: Eerste multi-zintuiglijke tentoonstelling in Nederland
Bewoonster ontevreden reparatie kuil in de weg
Laudonne Roos, 30-05-23
Dinsdag 30 mei zijn reparaties aan de weg bij de Joris-Minne straat begonnen. De bewoners werden zaterdag 27 mei opgeschrikt door een zinkgat in hun straat. Naast het gat zat er ook een diepe kuil in de weg, een bewoonster van de straat is niet tevreden met hoe de kuil gerepareerd is.
Camerawerk: Ilyas Qadr & Laudonne Roos
Editor: Laudonne Roos
Den Bosch dit jaar minder fijne woonplaats
Den Bosch is dit jaar 8 plaatsen gezakt op de woonaantrekkelijkheidsindex van onderzoeksbureau Atlas. Vorig jaar stond de stad op plek 12 van de 50 grootste gemeenten die werden onderzocht, maar dit jaar is de stad naar plek 20 gedaald. Volgens Atlas ligt de daling op de lijst niet aan de stad zelf, maar aan iets anders.
“De reden hiervoor is dat we een grote herziening van het model hebben uitgevoerd,” laat Marten Middeldrop, senior onderzoeker bij Atlas, weten. “Het onderliggende model voor de woonaantrekkelijkheidsindex dat de afgelopen jaren in de Atlas werd gehanteerd, is inmiddels ruim twintig jaar geleden ontwikkeld. Woonvoorkeuren kunnen veranderen en er zijn steeds meer openbaar toegankelijke gegevensbestanden, daarom hebben we dit jaar het model achter de woonaantrekkelijkheidsindex herzien.” Door deze verandering kunnen de scores van de gemeenten in de lijst afwijken.
Indicatoren
Op veel indicatoren is Den Bosch hetzelfde gebleven, maar er zijn een aantal factoren in de ranglijst veranderd. Middeldorp: “Ten opzichte van andere Nederlandse steden is Den Bosch de afgelopen jaren vooruit gegaan op het gebied van veiligheid en woonomgeving, maar heeft terrein verloren op het gebied van voorzieningen.” Toch doet de stad het over het algemeen nog steeds goed op het gebied van voorzieningen. Wel scoort ze slecht op de indicator (universitair) onderwijs.
Gemeente
De gemeente Den Bosch is bekend met de lijst van Atlas, maar maakt er geen gebruik van. Volgens communicatiemedewerker Gevers kan de daling in voorzieningen te maken hebben met de verbouwing van het theater Aan de Parade. De lage score op onderwijsgebied kan komen doordat er weinig studenten zijn in Den Bosch. “We zijn een stad met behoorlijk wat onderwijsaanbod, ook redelijk breed, maar wij zijn geen studentenstad. Dus als je ons vergelijkt met de rest, staan wij nooit bovenaan in verhouding tot andere steden.”
Investeren
Via eigen onderzoeken houdt de gemeente de woningmarkt in de gaten. Ze monitoren zowel in het sociaal domein als in het domein van prettig wonen. “Wij willen een aantrekkelijke woonstad zijn voor iedereen, met mooie voorzieningen en een gezonde leefomgeving, want daar investeren we best veel in op dit moment. En met het oog op betaalbare passende woningen trekken we ook aan de kar, want ook in Den Bosch is er een grote vraag naar betaalbare woningen,” aldus Gevers. Dus als je toch besluit om in Den Bosch te gaan wonen, zullen er volgens de plannen van het huidige bestuur vóór 2026 veel betaalbare woningen bijkomen.
Het Evoluon van Nu – Betaalbare woningen en reis door de tijd
11 juni 2023
Woningbouw
De gemeenteraad van Eindhoven heeft recent besloten om betaalbare woningen te bouwen rondom het Evoluon, in plaats van het oorspronkelijke plan van de projectontwikkelaars Hurks, Foolen en Reijs met een hotel, kort verblijf woningen en creatieve werkruimtes.
Het doel van dit plan is om elke Eindhovenaar de kans te geven om bij het Evoluon te kunnen wonen. Ook zal dit plan meedragen aan het woningbouwprobleem in Eindhoven, zoals het nu bekend is zullen er honderden nieuwe woningen bij komen.
Het nieuwe plan bevat de bouw van twee torens: een toren van 90 meter aan de Tilburgseweg en een toren van 45 meter aan de Beukenlaan.
Naast de betaalbare woningen heeft de gemeenteraad op het initiatief van GroenLinks ook ingestemd met het behoud van zoveel mogelijk bomen rondom het Evoluon. De oorspronkelijke plannen waren om 43 bomen te kappen om het monument beter zichtbaar te maken, maar GroenLinks en D66 hebben zich sterk gemaakt om de bomen te houden. Met steun van de oppositiepartijen zijn de bomen gered.
De gemeente Eindhoven wil niet alleen betaalbare woningen bouwen, maar hoopt ook dat het Evoluon een nieuw leven wordt ingeblazen.
RetroFuture
Sinds 24 september 2022 heeft het Evoluon zich heropend voor publiek met een tentoonstelling genaamd RetroFuture. ’s Werelds eerste en grote tentoonstelling over de toekomst van het verleden neemt bezoekers meer op een reis door de tijd. De tentoonstelling is te bezoeken t/m 3 september 2023.
Veranderingen en innovaties worden in gang gezet door mensen die geloven dat de wereld niet alleen anders, maar ook beter kan. Kunstenaren, architecten, ontwerpers en wetenschappers en denkers maken dingen tastbaar die andere mensen nog niet zien. Zij nodigen mensen uit om vooruit te kijken naar de toekomst. In een ufo-vormig gebouw met maar liefst 3.000 vierkante meter tentoonstelling wordt de bezoeker meegenomen door een reis door de tijd door middel van design, kunst, wetenschap en film.
Na een bezoek aan de tentoonstelling RetroFuture zijn bezoekers vrij om nog verder te genieten van het Evoluon. Of dat dat nu het ontdekken is van de fascinerende architectuur van het gebouw of om te ontspannen op het terras, het Evoluon staat open voor bezoekers.
De keuze van het Evoluon om zich te heropenen met de tentoonstelling RetroFuture, laat zien dat ze nog steeds geloven in de kracht van kunst en innovatie.
Evoluon terug van weggeweest – Hurks, Foolen & Reijs brengen nieuw leven in het Eindhovense symbool
Juni 2023
Het Evoluon, de blikvanger van de stad Eindhoven, heeft andere eigenaren. Sinds 1 januari 2019 zijn de projectontwikkelaars Hurks, Foolen en Reijs eigenaren geworden van het Evoluon . Deze overdracht is het resultaat van het proces “een nieuwe toekomst voor het Evoluon”, dat in het najaar van 2017 van start ging. Bedacht door de toenmalige eigenaar van Philips, Hans de Jong.
Het proces was bedoeld om het Evoluon een nieuw leven te geven. Philips wilde afstand nemen van het gebouw. Vijftien partijen hebben zich toen der tijd gemeld en uiteindelijk heeft Philips samen met een beoordelingscomité, bestaande uit Jan Hommen, Nienke Meijer en Jos Stuyfzand, de projectontwikkelaars Hurks, Foolen en Reijs gekozen als eigenaren. De keuze voor deze ontwikkelaars is gebaseerd op hun ambitie om een hoogwaardig en divers programma te realiseren, waarin technologie, design, educatie en cultuur centraal staan.
Philips en het comité zijn van mening dat Hurks, Foolen en Reijs een duurzame visie hebben gevormd over de rol van het Evoluon als blikvanger van de stad Eindhoven. Daarnaast is het comité ervan overtuigd dat de ontwikkelaars een stevig en duurzaam fundament leggen waarom het Evoluon een succesvolle nieuwe toekomst kan bouwen.
Geert Hurks benadrukt het belang van de geschiedenis van het Evoluon en de ambitie om het Evoluon weer een ontmoetingsplek te maken waar mensen hun kennis, ervaringen en inspiratie kunnen delen. Het doel is om een inspirerende plek te creëren, die toegankelijk is voor alle Eindhovenaren. Lee Foolen voegt eraan toe dat het Evoluon een nieuwe hotspot wordt die aansluit bij de ontwikkelingen van de stad, met een open en levendig park rondom het gebouw. Hurks, Foolen en Reijs zullen het Evoluon, de aangrenzende gebouwen en het park duurzaam renoveren en toekomstbestendig maken.
Naast de renovatie zijn er ook afspraken gemaakt tussen Philips en Hurks, Foolen en Reijs voor de lange termijn. Waaronder een anti-speculatiebediening, om opsplitsing van het terrein tegen te gaan en de intentie om het Evoluon voor tenminste de helft van de tijd kosteloos ter beschikking te stellen voor technologie, design, educatie en cultuur.
Het Evoluon is oorspronkelijk gebouwd ter gelegenheid van het 75-jarige bestaan van Philips in 1966. Het was een wetenschap- en technologietentoonstelling. Het Evoluon was oorspronkelijk bedoeld als museum dat de voortgang van technologie toonde en mogelijke oplossingen voor maatschappelijke problemen.
Na jaren van als tentoonstellingsruimte, werd het Evoluon in 1989 omgebouwd tot een conferentiecentrum. Momenteel dient het als een museum en congrescentrum, waar bedrijven en instellingen vergaderingen en evenementen kunnen organiseren. Het gebouw beschikt over verschillende vergaderzalen, Viprooms en een grote les zaal.
Met de eigenaren Hurks, Foolen en Reijs krijgt het Evoluon een nieuwe toekomst, waarin het zijn rol als symbool van Eindhoven kan voortzetten en een inspirerende plek kan worden voor technologie, design, educatie en cultuur.
“Wat ga ik nu met mijn leven doen?”
WAALRE – Met een visuele beperking een belangrijke functie uitvoeren, lijkt onmogelijk. Toch liet Marcel Oosterveer zich niet gek maken en lukte het hem burgemeester van Waalre te worden.
Waarom wilde u burgemeester van Waalre worden?
Ik ben hier opgegroeid en heb het altijd een hele mooie omgeving gevonden. Voorheen was ik Wethouder van Eindhoven, maar dat vond ik al een tijd niet meer boeiend. In 2018 werd ik ineens grotendeels blind en hield ik 30% van mijn zicht over. In 2020 werd dit nog maar 8% aan één oog. Ik wilde stoppen met mijn functie als wethouder maar een bestuursfunctie wilde ik wel graag blijven doen. Met toeval kwam er een plek als burgemeester vrij in de gemeente Waalre. Ik heb een sollicitatiebrief gestuurd en met een gehele procedure van 7 maanden, werd ik uitgeroepen tot burgemeester.
Is er een moment geweest dat u getwijfeld heeft te solliciteren voor de functie burgemeester vanwege uw beperking?
Toen ik wist dat mijn zicht niet meer beter ging worden, vroeg ik mij heel lang af wat ik nu met mijn leven wilde gaan doen. Iedereen vertelde mij dat het het beste zou zijn om te gaan genieten van mijn pensioen en lekker thuis te gaan zitten , omdat ik niks meer zou kunnen. Zo’n eenvoudig leven lijden wilde ik absoluut niet. Na 5 maanden hulp door een koninklijke fysio, wilde ik laten zien dat als je blind bent geworden, je nog gewoon heel veel kan. Er is niks mis met mijn hoofd, alleen met mijn ogen. Ik wilde aan Nederland kunnen laten zien dat het nogsteeds mogelijk is. Ook als je blind bent. Toen de plek dus vrij kwam, is er eigenlijk niet echt een moment geweest dat ik getwijfeld heb. Besturen zit in mijn bloed.
Hoe vervult u uw rol in de gemeenteraad met uw beperking?
Omdat ik niet kan zien, werken mijn andere zintuigen beter, waaronder mijn gehoor. Ik hoor nu beter dan een gemiddeld mens. Doordat ik iedereen hoor bewegen en overleggen met elkaar, kunnen mijn oren sneller overprikkeld worden dan mensen zonder visuele beperking. Hierdoor kan ik mensen soms niet meer verstaan die aan het woord zijn. Daarom hebben we afgesproken stil te zijn in de gemeenteraad als iemand aan het woord is. Zodat ik het overzicht niet verlies. Ik heb het gevoel dat iedereen hierdoor beter naar elkaar luistert dan hiervoor. Er is meer gebondenheid. Raadsleden voelen zich nu ook beter gehoord en dat is fijn.
Hoe heeft u precies leren omgaan met uw beperking in de 32 weken verlof die u had?
Sinds 2018 heb ik een blindegeleidenstok. Hiermee voel ik waar drempels en obstakels zijn. De stok is een verlengstuk van mijn lichaam. Ik vond dat ding verschrikkelijk en weigerde ermee te lopen. Pas toen ik hem echt moest gebruiken in 2020, heb ik moeten leren lopen met de stok. Omdat het gewoon niet anders gaat. En nu kan ik niet meer zonder. Alle verdrietigheid zit in deze stok. Ik heb 9 maanden moeten revalideren (2x 16 weken). In die 9 maanden ben ik wel heel boos geweest. Continu ging de vraag door mij heen waarom mij dit moet gebeuren en niet iemand anders. Het kostte mij veel kracht om te accepteren dat het meest belangrijke in mijn leven is ontnomen. Namelijk mijn zelfstandigheid. De meest simpele dingen kan ik niet meer doen. Denk aan jezelf vervoeren of spontane activiteiten. Alles moet worden gepland en ik zal altijd afhankelijk moeten zijn van andere mensen. Door veel gesprekken te hebben gevoerd met psychologen, lukt dat nu veel beter.
Hoe hebt u de knop om gezet in de periode dat u het lastig vond uw beperking te accepteren?
Ik heb nooit het gevoel gehad dat ik een knop om moest zetten. Toen ik slechtziend werd, heb ik altijd gezegd dat ik hier weer uit ga komen., Ik ga gewoon laten zien dat ik het wel kan. En pas later is het idee gekomen dat ik een voorbeeld wil zijn voor anderen en me in wil zetten voor anderen. Ik heb nooit gezegd dat ik het ga opgeven. Vanaf moment 1 dacht ik, ik ga laten zien dat ik het wel kan. En dat doe ik nu nog. Als kind kreeg je altijd de vraag met wat je later wilde worden. Hier antwoordde iedereen dan op met politie, brandweer of piloot. Als je blind bent, kan je dit allmaal niet worden. Ik ging mezelf de vraag stellen, wat kan ik wel nog worden? Met welk beroep kan ik een voorbeeld zijn voor anderen en dan voorname kinderen? Een burgemeester zijn. Dat kun je zijn als je blind bent.
Krijgt u hulp bij het uitvoeren van sommige taken en zijn er aanpassingen gemaakt in het gemeentehuis?
Extra hulp krijg ik niet echt. Wel heb ik een secretaresse die mij geeft wat ik nodig heb en mij begeleid in waar ik naartoe moet. Voor de rest kan ik alles gewoon zelf, door middel van een bepaalde software op mijn computer die mij alles voorleest. In het gemeentehuis zijn een paar dingen aangepast. Zo zijn er ‘blindestrepen’ gemaakt op de trap zodat ik voel waar de volgende trede is en zijn er knopjes op het koffieapparaat gemaakt, omdat dat eerder altijd touchscrean was. Verder hebben we afgesproken dat niemand zijn tas in de gangen zet. Omdat ik die simpelweg gewoon niet kan zien en erover heen kan vallen.
Bent u door uw beperking langer bezig met uw voorbereidingen?
Mijn teksten worden 1,8 keer zo snel voorgelezen als dan een gemiddeld mens kan lezen. Ik heb geleerd zo snel te luisteren als iemand kan lezen. Dat is heel snel. Wat ik niet kan is een tekst even terugspoelen en dat is vaak lastig. Hierdoor moet ik teksten vaak volledig vaker beluisteren en daar gaat veel tijd in zitten. Meestal ben ik ongeveer 6 uur bezig met mijn voorbereidingen op een dag, naast het gewone werk wat ik doe. Hierdoor werk ik ongeveer 12 uur op een dag en dat is denk ik wel wat meer dan een ‘normale’ burgemeester werkt. Ik hoop dat er in de toekomst een technologie komt, die hier beter in wordt. Ik zou alleen zelf niet weten wat de oplossing is.
Eerder vertelde u dat u zich wilde inzetten voor mensen met een beperking. Hoe doet u dit precies?
Ik ben medeoprichter van de Taskforce arbeid. Dat zijn mensen die blind of zeer slechtziend zijn, maar toch een belangrijke functie kunnen uitvoeren. Zo hebben we o.a. iemand die in Drenthe adviseur commissaris van de koning is. Ook hebben we iemand die in Groningen voor de sociale dienst werkt. Op dit moment zijn we met 4, maar we hopen uit te kunnen breiden. We willen laten zien dat het wel kan voor mensen met een beperking. We nodigen tweede kamer leden uit, zijn bij onze minister-president op bezoek geweest om te praten over participatie en we zijn van plan nog veel meer te doen. Heel mijn leven lang wil ik mij in blijven zetten voor mensen met een beperking. Ik hoop met mijn verhaal mensen te kunnen inspireren.
Wat mist u het meeste in uw leven sinds dat u een beperking heeft?
Er zijn twee dingen die ik ontzettend mis. De ene klinkt heel eenvoudig, maar dat is naar de bioscoop of naar een voetbalwedstrijd gaan. Ik zie de wedstrijd niet en van dat mooie grote scherm in de bioscoop kan ik niet meer genieten. Soms fantaseer ik over hoe het er ook alweer uitziet, maar het echt beleven zal ik nooit meer kunnen doen. Het andere wat ik écht mis is de spontaniteit van het leven. Nooit meer zal ik kunnen zeggen ‘weetje, ik ga zo eens even lekker naar wat vrienden toe of vandaag ga ik even de stad in.’ Alles in mijn leven moet worden gepland, omdat ik overal vervoer voor nodig heb. Ik zal altijd afhankelijk moeten zijn van een ander en dat vind ik het ergste. Het is natuurlijk nog best recent dat ik mijn zicht verloren ben. Zo’n 2,5/3 jaar geleden. Af en toe moet ik hier dus nog aan wennen.
Bent u op dit moment gelukkig?
Ben ik op dit moment happy? Ja eigenlijk wel. ik ben heel slechtziend en elke keer denk ik van het valt wel mee, maar het valt dus niet mee. Maar ik ben wel burgemeester, en ik heb wel heel veel dingen mogelijk kunnen maken. Dus ik ben eigenlijk ook wel heel trots. Ook omdat ik persoonlijk iets heb moeten overwinnen. Het is niet het gevoel van ‘ik heb een diploma gehaald en daarom mag ik trots zijn op mezelf’. Dit is een andere manier van trots. Het is meer van, zie je het kan wel. Niet alleen voor mezelf, maar ook voor heel veel anderen. Waarvan het ook niet normaal is, en die het ook proberen en van wie het niet lukt. Dat ik daar een voorbeeld voor mag zijn. Het is meer dan alleen maar wat je zelf hebt bereikt, het is meer dan alleen maar een diploma halen, en dat is eigenlijk hoe ik mij vaak voel. Ik ben echt heel blij waar ik op het moment zit en dit gevoel gun ik andere met een beperking ook.
Bij deze expositie kun je niet alleen kunst zien, maar ook ruiken en voelen
In het Van Abbemuseum in Eindhoven is er vanaf 2021 tot en met 2025 een multi-zintuiglijke expositie te ervaren. Deze expositie is voor iedereen interessant, en óók beleefbaar voor mensen met een zintuiglijke beperking.
Dwarsverbanden is een kunstexpositie waar je de kans krijgt om niet alleen te kijken naar kunst, maar ook om kunst te voelen, ruiken en te horen. Geurkaartjes, voelreplica’s en soundscapes ondersteunen de werken van abstracte kunstenaars als Picasso en Zadkine.
De expositie is een stap vooruit naar inclusie binnen de cultuurbranche, aangezien de expositie ook mensen met een zintuiglijke beperking uitnodigt om de kunst te ervaren. Marieke Verberne is rondleidster bij het Van Abbemuseum. Voor haar is het belang van inclusie vanzelfsprekend: ‘We vinden inclusiviteit heel belangrijk in het Van Abbemuseum. Dat iedereen altijd langs kan komen om kunst te ervaren, zonder een bijzondere rondleiding te hoeven volgen.’
Het Van Abbemuseum is het eerste museum in Nederland met een volledige multi-zintuiglijke tentoonstelling. ‘In eerste instantie kregen we vragen van mensen met beperkte zintuigen, of zij ook het museum kunnen bezoeken.’ Dit roept de vraag op bij Marieke wat een kunstervaring überhaupt inhoudt. ‘Moet je daarvoor kunnen zien, of kun je kunst ook voelen, horen, ruiken, proeven? De kunstervaring gaat over de ervaring van iets wat je kan verwonderen. Maar kunst voelen en ruiken is ook interessant voor mensen die wel kunnen zien en horen, dus we hebben dit element vastgelegd in de collectie.’
Onzekerheid over toekomst Bossche Tramkade
De Bossche Tramkade is al jarenlang een culturele broedplaats. Maar in 2025 dreigt deze te moeten wijken voor nieuwbouw. Het zorgt voor veel onrust, merkte onze verslaggever Joanne Flipse.
Vertragingen gebiedsontwikkeling niet nadelig voor Strijp-S
EINDHOVEN – Als het aan Park Beheer Strijp lag was de gebiedsontwikkeling al in 2022 ten einde gekomen, maar een aantal crisissen gooide roet in het eten. Alhoewel deze niet altijd nadelig hoeven te zijn voor het gebied. Zo heeft ook Strijp-S weten te profiteren van de vertragingen. De einddatum voor de gebiedsontwikkeling in Strijp is weliswaar niet gehaald en verplaatst, maar dit leverde wel nieuwe inzichten en ontwikkelingen voor het gebied op.
De kredietcrisis in 2008 was van grote invloed op de plannen voor de gebiedsontwikkelingen in deze startup campus. De bestaande planning moest uitgesteld worden en er werden nieuwe afspraken gemaakt voor de herontwikkeling. Niet alleen de crisis speelde een rol hierin maar ook marktomstandigheden, bouwproblemen en innovatie zorgden voor uitstel van de plannen.
Deze veranderingen zorgden ervoor dat het Park Beheer Strijp met nieuwe inzichten moest komen voor de inrichting van Strijp-S. Bas Martens, projectmanager Park Beheer Strijp-S, geeft aan dat de nieuwe ontwikkelingen wel positieve gevolgen had. “Vanuit deze nieuwe inzichten is het zo gehete m2 werken ontstaan in Strijp-S.” zegt Bas Martens “Door de aanpassingen in de herinrichting bleven veel gebouwen nog intact, wat leidde tot de verhuur van ruimtes in de gebouwen aan startups en andere bedrijven.” Tot op de dag van vandaag heeft Strijp-S profijt van dit project.
Nadelen voor de eindfase
Op korte termijn zijn deze aanpassingen in de plannen natuurlijk nadelig. Er moet snel geanticipeerd worden op allerlei problemen en dit zorgt voor uitstel. Zo ook voor de laatste bouwfase (fase 4) geldt dat de plannen moesten worden aangepast. Het zou in 2023 van start gaan, maar deze datum is al gewijzigd naar eind 2024/begin 2025.
