Dilan Yesilgöz, demissionair minister van Justitie en Veiligheid, is te gast in het programma College Tour. Ditmaal in de Pieterskerk in Leiden, waar Mark Rutte in het verleden ook voor het programma is geïnterviewd. “Nog nooit waren er zoveel aanmeldingen voor een politicus als nu”, vertelt presentator Twan Huys vlak voor de opnames aan het publiek.
Dilan Yesilgöz (46) is geboren in Ankara, maar in de kern is ze naar eigen zeggen ontheemd. “Ik heb relatief weinig met het land waar ik geboren ben. Nederland is waar ik thuis hoor.” Op haar zevende is ze samen met haar ouders gevlucht uit Turkije. “Ik dacht dat we op vakantie gingen, dus ik was niet bang”, vertelt Yesilgöz stellig.
“We moesten het land uit zien te komen omdat mijn ouders opstonden tegen het regime in de jaren 80. Van Turkije gingen we naar Griekenland. Na een paar maanden werden we uitgenodigd om naar Nederland te komen. Ik begreep niet wat er gebeurde. Het leek niet op vakantie, zoals het bootje eruitzag.”
Dubbele nationaliteit
“Ik heb nooit in mijn leven een Turks paspoort gehad”, legt de demissionair minister uit, “Ik ben daar wel geboren dus heb ik twee nationaliteiten.” Door het vluchten is ze een aantal keer door de Turkse overheid uit de nationaliteit gezet en vervolgens weer teruggenomen. Het uitzoeken van haar Turkse nationaliteit en overwegen hier afstand van te doen bracht risico’s met zich mee. “Ik heb die risico’s altijd zwaarder laten wegen en het maar gelaten.”
Toen president Erdogan in 2016 in opspraak kwam, heeft ze over de situatie getweet. Mensen tipten haar destijds dat ze op de zwarte lijst stond en beter geen familie of vrienden in Turkije op kon zoeken. “Ik dacht: ik moet achterhalen of ik de Turkse nationaliteit heb en hoe ik ervan afkom. Vorig jaar heb ik eindelijk achterhaald wat mijn sofinummer is. Toen heb ik het proces gestart om hier afstand van te nemen. Inmiddels ligt het bij de Turkse overheid om mijn afstand te bevestigen.”
Vluchtelingenverdrag
Dilan Yesilgöz vindt dat er strenger gekeken moet worden naar het binnenlaten van asielzoekers. Er is alleen ruimte voor echte vluchtelingen. Er worden veel vragen over dit onderwerp gesteld door studenten. ‘Hoe kan het dat iemand die zelf is gevlucht, de deur lijkt te sluiten voor andere vluchtelingen’?
“Op het moment dat je geen keuze maakt wie wel naar binnen mag en wie niet, neem je geen verantwoordelijkheid. Ik vind het niet humaan als je mensen helemaal hier naartoe laat komen en ze later alsnog wegstuur. Het is niet aan de politiek om te bepalen wie toegelaten wordt, het staat in het vluchtelingenverdrag. Ik doe dit om het draagvlak van echte vluchtelingen te behouden. Ik gun de slechte omstandigheden niemand.”
“Wat is dan een échte vluchteling?”, vraagt een student die zeven jaar geleden is gevlucht uit Syrië. “De definitie van een echte vluchteling moet ik zelf niet invullen. Dat zijn mensen die wegens geloof, politiek, seksuele geaardheid, oorlog of identiteit niet veilig zijn in hun land”, luidt het antwoord.
Samenwerking met PVV
Yesilgöz sluit een eventuele samenwerking met de PVV niet uit. “Ik kijk vooruit en wil niet bij voorbaat partijen uitsluiten. Laat de kiezer spreken en laat de campagnes komen. Dan kijken we verder. De uitspraak ‘minder, minder’ is walgelijk. Toch zijn er meer partijen die botsen met onze kernwaarde. Het gaat erom met welke intentie mensen aan tafel gaan zitten. Ik vind kijken hoe we problemen kunnen oplossen belangrijk. We moeten minder met onszelf bezig zijn, laat de partijen bewijzen wat ze waard zijn.”
“Bent u voor een verbod op de Koran?”, vraagt Huys. “We hebben vrijheid van meningsuiting”, reageert Yesilgöz. “Wilt u stoppen met het steunen van Oekraïne?” “Nee zeker niet.” Er wordt hard geapplaudisseerd voor haar vastberaden antwoord. “Ik snap dat het hele verkiezingsprogramma van de PVV nu voorbijkomt, maar ik had liever die van de VVD gehad”, vertelt ze lachend.
Eigenwaarde
“Ik word vaak onderschat, maar het is een positie waar ik comfortabel mee ben geworden. Mannen onderschatten mij veruit het meest. Wat mij helpt is dat ik heel goed weet waarom ik hier zit. Ik praat met mensen en vraag wat ik voor ze kan doen. Ik ga mijn best doen om minister-president te worden, omdat ik denk dat je in die rol mensen het beste kunt helpen.”
Veiligheid
Twee jaar lang werd de demissionair minister belaagd en agressief bejegend. “Kuzu is voor de Turkse camera gaan staan en heeft gezegd: er zijn vijf Turkse Kamerleden die voor het erkennen van de Armeense genocide hebben gestemd, zoek ze maar op. Ik werd twee jaar lang belaagd en agressief bejegend.”
“Als het zo gevaarlijk is, waarom gaat u dan door met dit vak?”, vraagt Twan Huys. “Omdat ik mij niet laat intimideren.” Er klinkt luid applaus in de galmende kerk.
