Een terugblik op de ontvoering.
De overheid gaat wat doen tegen voortijdig schoolverlaten; dit is wat je moet weten
Demissionair minister Robbert Dijkgraaf van Onderwijs heeft onlangs het “Actieplan voor voortijdig schoolverlaten” gelanceerd. Het actieplan is opgesteld omdat er met hoge aantallen uitval plaatsvindt in het mbo-onderwijs.
Waarom is het actieplan nodig?
Dijkgraaf wil de voortijdige schoolverlaters in 2026 terugbrengen tot 18.000 studenten. In 2021 waren er 25.000 studenten die stopte met hun opleiding. In 2022 zijn dit 30.000 studenten. Dit komt door de coronapandemie en de gunstige arbeidsmarkt. Hierdoor gaan veel studenten werken zonder startkwalificatie.
Studenten beëindigen vroegtijdig de opleiding door verschillende redenen zoals: psychische problemen, schulden, wachttijden en de druk vanuit de maatschappij.
Wat houdt het actieplan in?
Dijkgraaf heeft dit actieplan gelanceerd om te voorkomen, dat zo veel studenten hun opleiding beëindigen. Dijkgraaf wil dit aanpakken door samen met 6 sectoren of organisaties afspraken te maken. Het idee is om jonge werkenden zonder startkwalificatie alsnog op te leiden, dit kan zowel op school als op de werkvloer. Hij wil hiermee voorkomen dat studenten gaan werken, zonder het bezit van een startkwalificatie.
Een ander punt wat Dijkgraaf wil veranderen, is het instromen in het schooljaar bij het mbo-onderwijs. De student moet de mogelijkheid krijgen om op twee momenten in een schooljaar te kunnen instromen. Momenteel is dit maar één keer in het jaar mogelijk. Hierdoor beginnen studenten niet aan een opleiding, omdat ze sneller aan het werk kunnen.
De aanwezigheidscontrole voor mbo-studenten boven de achttien jaar wordt ook aangepakt. Een voordeel hiervan is dat er een snelle reactie mogelijk is op verzuim. Dit wordt met behulp van een doorstroomcoach opgelost. De leerling wordt naar een doorstroomcoach gestuurd bij regelmatig verzuim van een les. De coach gaat in gesprek met de leerling waarom dit het geval is, en biedt een passende oplossing. Ze hopen hierdoor de aanwezigheid te stimuleren.
Ook komt er meer toegankelijke ondersteuning voor studenten die hulp nodig hebben.
Reactie van meneer Dijkgraaf
Via de woordvoerder van minister Robbert Dijkgraaf wordt het volgende gezegd:
“Een startkwalificatie is meer dan alleen een diploma. Het biedt jongeren de kans om zich te ontwikkelen, zowel op de werkvloer als in het leven. Iedere jongere verdient die kans op een toekomst vol persoonlijke groei. Ik maak me grote zorgen over de sterke stijging die we hebben gezien. Met dit plan werken we samen met regio’s, scholen en werkgevers om jongeren de ondersteuning te bieden die ze nodig hebben voor een sterke basis. We kunnen niet alle uitval voorkomen maar dit actieplan zet wel een grote stap naar minder schooluitval. Jongeren willen zelf blijven leren, willen zich ontwikkelen; daarbij moeten we hen helpen’’.
Hoe de peilingen zó af konden wijken van de verkiezingsuitslag
Foto: Sem van der Wal / ANP
Vorige week boekte de PVV een monsterzege tijdens de Tweede Kamerverkiezingen, de partij behaalde maar liefst 37 zetels. Toch gaven alle zetelpeilingen van tevoren een ander beeld, het zou een nek-aan-nekrace worden tussen de VVD, GroenLinks/PvdA en PVV. Hoe kan het dat de peilingbureaus er allemaal naast zaten?
Voor een zetelpeiling wordt een representatieve groep ondervraagd over hun stemkeuze, dat gebeurt vaak op meerdere moment in aanloop naar de verkiezingen. Politicoloog Lisa Janssen heeft onderzoek gedaan naar peilingen. “Niemand kan de toekomst voorspellen, peilingen laten slechts ongeveer de uitslag zien van die dag.”
Bart Koenen, onderzoeker bij peilingbureau Verian, voerde vroeger deze landelijke zetelpeilingen uit. Nu is het bedrijf daarmee gestopt: “Wij vinden dat peilingen veel te veel momentopnamen zijn.” Nu richten zij zich vooral op diepgaandere vraagstukken en stellingen, die onderzocht worden in opdracht van politieke partijen of media. Zo heeft het bureau bijvoorbeeld voor de partij BBB onderzoek gedaan naar de profielen van hun kiezers. Daarnaast hebben ze ook voor media opdrachten uitgevoerd, bijvoorbeeld voor The Guardian en Het Parool.
Foutmarge
Peilingen kunnen nooit exact de uitslag vaststellen, dat is ook waarom ze altijd een foutmarge vermelden. Bij de peiling van EenVandaag wordt bij de grootste partijen een foutmarge van twee zetels vermeld. In diezelfde slotpeiling kwam de PVV uit op 27 zetels. Bij de uiteindelijke uitslag zijn dat er maar liefst 37, waardoor de belofte van de maximale foutmarge van twee zetels de prullenbak in kan.
Koenen geeft aan dat vooral de grote groep zwevende kiezers moeilijk te voorspellen is. “Bij iedere verkiezing wordt het aantal zwevende kiezers groter.” Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 zei tien procent van de kiezers pas op de verkiezingsdag zelf of pas in het stemhokje de eindkeuze te hebben gemaakt. Die groep samen vertegenwoordigt ongeveer 15 zetels en is dus nauwelijks te peilen.
Daarnaast hebben we ook te maken met strategische stemmers. Dat zijn kiezers die stemmen op een partij om ervoor te zorgen dat een andere partij niet de grootste wordt of mee kan regeren. Tijdens deze verkiezingen hadden we te maken met strategische stemmers vanuit links en rechts. In de laatste peilingen stonden de VVD, GroenLinks/PvdA en PVV vrijwel gelijk. Kiezers van bijvoorbeeld Partij voor de Dieren stemmen dan tóch op GroenLinks/PvdA om te voorkomen dat PVV of VVD de grootste wordt. En hetzelfde geldt voor iemand aan de rechterkant van het spectrum. Kiezers van JA21 of Forum voor Democratie kunnen switchen naar de PVV om te voorkomen dat GroenLinks/PvdA de grootste wordt.
Niet representatief
Peilingen proberen zo representatief mogelijk te werk te gaan. Dat houdt in dat de ondervraagden een afspiegeling moeten zijn van de kiesgerechtigden. “Dan wordt bijvoorbeeld gekeken naar geslacht, opleidingsniveau, migratieachtergrond, woonplaats, inkomen en de grootte van het huishouden”, geeft Koenen aan. Volgens hem zijn sommige panels niet representatief genoeg, vaak zijn er dan vooral te weinig jongeren en laagopgeleiden ondervraagd. En laten dat nu net twee doelgroepen zijn die het heel goed doen bij de PVV. Daardoor is de PVV misschien wel ‘onderschat’ in de peilingen.
Het kan ook zijn dat mensen niet eerlijk zijn geweest als ze ondervraagd werden voor een peiling. Politicoloog Janssen geeft aan dat een schaamtegevoel om op de PVV te stemmen daar een rol in zou kunnen spelen: “De uitingen van de PVV zijn moreel verwerpelijk, dus het zou kunnen dat iemand daar niet eerlijk over is. Maar dat kan ik niet met zekerheid zeggen.”
Daarnaast speelt het zogeheten bandwagon effect een grote rol, dat is bij iedere verkiezing het geval. Een partij die hoog in de peilingen staat heeft vaak de wind in de rug. En veel mensen willen nu eenmaal winnen, dus kiezen ze een partij die er goed voor staat en kans maakt om de grootste te worden.
Stoppen met peilingen?
Nu blijkt dat peilingen soms zo ver naast de definitieve uitslag zitten. Is het niet beter om het af te schaffen of te verbieden? Janssen: “Nee we moeten peiling niet afschaffen. Is het erg dat je stem beïnvloedt wordt? Ik denk van niet. Stel dat er geen peilingen zijn, dan verdwijnt het tactische stemmen. En dan blijkt dat GroenLinks/PvdA op één zetel verschil niet de grootste partij is geworden, dan heb je als Partij voor de Dieren stemmer misschien wel enorme spijt dat je niet op Timmermans hebt gestemd.” Koenen is het daarmee eens: “Verbieden heeft geen zin, dan kun je ook de media verbieden om iets over de verkiezingen te schrijven.”
“In Frankrijk zijn peilingen rondom de verkiezingen verboden, maar die duiken dan toch altijd op in Zwitserse media. Dat beïnvloedt alsnog het stemgedrag van de Fransen”, geeft Janssen aan. Ook in Italië zijn peilingen verboden, maar daar hebben sommige media een creatieve oplossing voor gevonden. “In de krant werd een ‘paardenrace’ omschreven, de tijden van de verschillende ‘paarden’ stonden dan voor het aantal zetels.” Ook al worden peilingen verboden, is het dus alsnog niet tegen te houden. Er is nu eenmaal veel vraag naar.
Wel hebben we in Nederland een afspraak gemaakt; geen peilingen op de verkiezingsdag zelf. Tijdens de verkiezingen van 2021 mocht er vanwege corona in een tijdsbestek van drie dagen gestemd worden, de bureaus spraken toen af in die drie dagen geen peilingen naar buiten te brengen, omdat dat niet eerlijk is tegenover de mensen die de eerste dag al gestemd hebben. Koenen vindt het een goed idee om een keer te experimenteren met een afspraak om een week voor de verkiezingen niet te peilen: “Dan krijg je veel minder de discussie dat peilbureaus ernaast zaten en is het bandwagen effect, waarbij de ‘winnaar’ de meeste stemmen krijgt, veel kleiner.”
Weer een gedoogconstructie? Zo ging dat de laatste keer
De PVV is de grootste, en lijkt weer te gaan regeren. De VVD ziet na het zetelverlies regeren niet zitten, maar wil wel gedogen. De rollen lijken omgedraaid: tussen 2010 en 2012 was de VVD de grootste partij, en was de PVV de gedoogpartner. Hoe verliep dat toen?
Na vier kabinetten Balkenende, moest het CDA in 2010 flink inleveren. De VVD werd voor het eerst in haar bestaan de grootste partij. De andere grote winnaar was de PVV. Een ingewikkelde formatie volgde: de VVD wilde over rechts, samen met het CDA en de PVV. Het CDA zag dat niet zitten na het forse zetelverlies: “Ons past bescheidenheid”, zei voorman Maxime Verhagen.
Het leidt uiteindelijk, na flinke interne botsingen en een historisch partijcongres bij het CDA , toch tot minderheidskabinet Rutte I bestaande uit VVD, CDA en gedoogsteun van de PVV. De partij van Wilders levert geen ministers, maar er zijn wel afspraken met zijn partij over de koers van het kabinet.
In de clinch
CDA-minister Gerd Leers krijgt de post van Immigratie, Integratie en Asiel. Hij lag geregeld in de clinch met Wilders over nieuw beleid. “Er hing constant een zwaard van Damocles boven het kabinet”, vertelt Leers later in de documentaire Het Gedoogdrama. Als de PVV te weinig steun kreeg voor hun standpunten zouden ze het kabinet laten vallen en werden ze mogelijk de grootste, zo vreesden het CDA en de VVD. Ze gaven daarom telkens een beetje mee aan Wilders om de PVV niet de grootste te maken.
Als Leers in een interview zegt dat “migratie een verrijking is voor de samenleving”, staat Wilders op z’n achterste poten. Hij is uit op de val van de minister. Daarbovenop komt de kwestie rondom Mauro, een Angolese Nederlander die na zijn studie het land mogelijk zou moeten verlaten en Leers’ mislukte Europese tournee om de migratiemaatregelen aan te scherpen. Het beleid van Leers, maar ook van andere bewindslieden, kreeg telkens flinke kritiek van Wilders. Hij ging vol op het orgel.
Dreigen met opstappen
De interne strubbelingen bij het CDA blijven dooretteren. De bewindspersonen vinden dat Leers onvoldoende is verdedigd door CDA-vicepremier Verhagen. Joop Atsma, de staatssecretaris van Infrastructuur, zegt dat hij vertrekt als Leers moet opstappen, zo bleek later uit een reconstructie van de Volkskrant. Twee andere CDA-bewindspersonen sluiten zich aan bij het standpunt van Atsma en dreigen ook met opstappen.
De val
In de tussentijd zitten Rutte, Verhagen en Wilders samen in het Catshuis. Ze onderhandelen over het begrotingstekort. Wanneer de drie partijleiders 1 tot 1,5 miljard willen bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking, zegt verantwoordelijk staatssecretaris Knapen dat hij zou opstappen. Hij vindt het beleid niet meer te verdedigen.
In het Catshuis leidt het tot woede. Wilders ziet geen enkele wens uitkomen en trekt de stekker er uit. Kabinet Rutte I is na 753 dagen gevallen.
Het kabinet zat constant te worstelen met het vinden van een meerderheid, waardoor ook de druk op ministers groot was. “Ik zat met een hijgende oppositie die werkelijk niets meer goed vond”, zei immigratieminister Leers later daarover tegen Trouw.
Drukte bij DHL en PostNL: Recordaantal pakketten dit jaar
Black Friday heeft niet alleen de consumenten in de ban, maar ook bezorgdiensten zoals DHL en PostNL. Na de drukte van Black Friday en Cyber Monday staan DHL en PostNL voor een logistieke uitdaging, in aanloop naar de aankomende feestdagen. De drukste periode start na het bestellen van items tijdens de Black Friday en Cyber Monday voor de feestdagen Sinterklaas en Kerst.
DHL
Gisteren was een record brekende dag voor DHL, waarbij meer dan twee miljoen pakketten werden verwerkt. Dit overtrof het vorige record van 1,6 miljoen pakketten op de dinsdag na Black Friday afgelopen jaar. Het aantal pakketten dat werd bezorgd op de 4.300 servicepunten van DHL bereikte een record van meer dan 300.000 pakketten.
Om deze enorme drukte aan te kunnen, heeft DHL 2500 elektrische bestelauto’s extra geregeld en beschikt het over grote nationale sorteercentra. Het bedrijf meldt dat zij zich geen zorgen maken over de drukte in de komende maand en is vastbesloten dat de pakketten voor de feestdagen worden geleverd. Om ervoor te zorgen dat de pakketten op tijd aankomen, zorgt DHL ook voor extra uitzendkrachten die ingezet zijn om het werk meer vaart te geven.
PostNL
Ook bij PostNL staat er een groot team klaar. Een team van 50.000 medewerkers, van bezorgers tot sorteerders en extra wagens die bereid zijn om voor de drukke feestdagenperiode van start te gaan. PostNL geeft aan dat het een aanzienlijke toename in online bestellingen verwacht als gevolg van deze shoppingdagen en naderende feesten als Sinterklaas en Kerstmis. Normaal gesproken bezorgt het bedrijf ongeveer 1,1 miljoen pakketten per dag over heel Nederland. Echter, dit cijfer zal richting de feestdagen anders zijn. Naar verwachting kan het getal zeker stijgen naar ongeveer het dubbele aantal pakketten wat normaal verwerkt en bezorgd wordt.
Om de logistieke keten verder te optimaliseren, heeft PostNL webwinkels gevraagd om hun Black Friday-acties vroegtijdig te starten en zo de pakketten gespreid over de dagen aan te leveren. Door middel van deze maatregelen, hoopt het bedrijf bijdragen aan een soepele en tijdige afhandeling van de feestelijke pakkettenstroom.
Opnieuw demonstatie van Extinction Rebellion bij Waterschap Limburg
Voor de derde keer heeft de Limburgse tak van Extinction Rebellion zich verzameld voor het gebouw van Waterschap Limburg, dit naar aanleiding van een vergadering van het waterschap waarbij onder andere de vergunning die aan Sitech is verleend voor het lozen van afvalwater werd besproken. Extinction Rebellion wil dat deze vergunning van tafel wordt geveegd.
“Dat Sitech deze chemische stoffen gewoon mag blijven lozen heeft als gevolg dat ze niet zullen investeren in betere filteringssystemen. Dat is onbegrijpelijk, omdat deze systemen wel degelijk bestaan,” aldus de woordvoerder van Extinction Rebellion Limburg, Indra Steens. De andere demonstranten delen dezelfde mening en willen dat het bedrijf meer gestimuleerd wordt om te innoveren. Hoewel het positief is dat het bedrijf hier al aan werkt, vinden zij dat dit niet genoeg is. Eduard Disch staat hier voor zijn kleinkinderen: “De boodschap is niet dat er niets gebeurt, maar dat er meer tempo gemaakt moet worden.”
Sinds 2015 is er onrust rond Chemelot en Sitech, die het afvalwater van het industriecomplex voor de chemische industrie zuiveren. In 2020 is een nieuwe vergunning verleend aan Sitech. In januari 2024 zal een onderzoek gepubliceerd worden naar de gang van zaken rond deze afvallozingen. In de lozingen zitten meer dan zeshonderd chemische stoffen waaronder zware metalen maar ook microplastic. Sitech gaat over de zuivering van het water voor de lozing, voor Extinction Rebellion gaat dit echter veel te langzaam.
Waterschap Limburg wacht momenteel de uitkomst van het onderzoek af. De acties van Extinction Rebellion zullen daar volgens hen geen invloed op hebben. “Waterschap Limburg begrijpt dat er mensen en instanties in onze samenleving zijn die nog strengere vergunningsvoorwaarden willen opleggen voor lozingen van afvalwater en dat zouden wij ook willen. Maar op basis van de geldende wet- en regelgeving lukt dat momenteel (nog) niet”, aldus de reactie van het waterschap.
Ontdek de wereld van Da Vinci: bekroonde kunstervaring opent deuren in Amsterdam
Vandaag is het zo ver: de award winnende ‘Da Vinci: Genius Experience’ opent zijn deuren. Vanaf nu is de interactieve kunstvoorstelling te bewonderen in het Amstel Design District in Amsterdam. Deze voorstelling maakt het mogelijk om een kijkje te nemen in het creatieve brein van alleskunner Leonardo Da Vinci. Laat jij je meevoeren tijdens deze spectaculaire art experience?
De ‘Da Vinci: Genius Experience’ ging in première in Berlijn en werd daar bekroond met twee toonaangevende prijzen: de Art Directors Club Award voor ‘de beste meeslepende ervaring’ en de Creative Pool Award voor ‘het beste experimentele ontwerp’. Goed nieuws voor kunstliefhebbers, want van 30 november tot augustus 2024 is de voorstelling te zien in het Amstel Design District in Amsterdam.
Geen traditioneel museumbezoek
Dat de ‘Da Vinci: Genius Experience’ niet lijkt op een traditioneel museumbezoekje is duidelijk, maar wat is het dan wel? Chantal Musquetier, co-founder van Creatives United, legt uit wat je kunt verwachten: “Da Vinci Genius is een interactieve kunst beleving waarin het leven, de visie en het werk van Da Vinci tot leven komen. In de voorstelling zie je hoeveel invloed zijn werk heeft gehad op onze huidige samenleving.’’
Als veelzijdig genie schilderde Da Vinci de Mona Lisa, bedacht hij zowel de katapult als het kanon, ontwierp hij de vliegmachine die moderne vliegtuigen en helikopters inspireerde, en ontwikkelde hij bruggen en viaducten als architect.
Historische uitvindingen, met de nieuwste technologie
Tijdens de voorstelling kun je je laten onderdompelen in de denkwereld van Da Vinci. Dankzij digitale projecties en de nieuwste AI- technologie ben je omringd door zijn iconische kunstwerken. Anders dan in andere musea mag je tijdens dit bezoek alle kunst aanraken en je laten verrassen door wat er gebeurt.
Wie weet kom jij, net als Da Vinci, tot nieuwe uitvindingen en ontdekkingen.‘’Ik hoop dat mensen hier weggaan met een gevoel van inspiratie, dat ze geïnspireerd worden om lief voor elkaar te zijn en voor de wereld,’’ aldus Musquetier.
De redactie op pad
Nog voordat deze bijzondere kunstervaring zijn deuren opende, mocht onze redactie een kijkje nemen. Nieuwsgierig? In deze video vind je een sneak preview!
Demissionair staatssecretaris media Uslu stapt op: gaat naar Corendon
Staatssecretaris Gunay Uslu (Media en Cultuur) stapt op. De D66-bewindsvrouw wordt CEO bij Corendon. Ze vertrekt vrijdag nadat het bedrijf een dringend beroep op haar heeft gedaan. Voordat Uslu staatssecretaris werd, werkte ze al bij de reisorganisatie.
Uslu schrijft in een reactie dat het “geen gemakkelijk besluit” was die ze “niet lichtzinnig” heeft genomen. Ze voelt de verantwoordelijkheid om naar Corendon over te stappen.
‘Warme band’
Demissionair premier Mark Rutte schrijft op X: “Ik heb begrip voor haar besluit en zij zal worden gemist in het kabinet. Haar tomeloze inzet voor de cultuursector wordt breed gewaardeerd. Ik kijk met genoegen terug op onze samenwerking en op onze warme band.”
Minister Robbert Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap neemt de taken van Uslu voorlopig over. Er wordt een nieuwe D66-staatssecretaris aangesteld die de demissionaire taken van Uslu gaat overnemen.
VVD nog steeds verdeeld over deelname kabinet na ledenbijeenkomst
Foto bron: ANP, Sem van der Wal
De verdeeldheid in de VVD over de deelname aan een kabinet heerst nog steeds na de ledenbijeenkomst in Utrecht. Hoewel er steunbetuigingen voor de gedogen koers zijn, waren er meer afwijzingen. De oproepen om mee te regeren werden met applaus ontvangen. VVD-leider Dilan Yesilgöz blijft achter haar besluit staan.
Waarom de partij niet mee wil regeren is voor leden in de zaal een raadsel. ‘’We zijn de derde partij van het land. Ik en met mij velen snappen er niets van dat de VVD alleen wil gedogen’’, oppert een van de leden in de zaal.
Een groot gedeelte van de leden is het eens met een tegenstander van het plan. Hij vindt dat de belangen van de 1,5 miljoen VVD-kiezers onthouden moeten worden: ‘’Die kiezers die van ons maximale verantwoordelijkheid vragen, hebben niks te maken met termen zoals gedogen. Als je die belangen bij alle vervolgstappen centraal zet dan ben ik ervan overtuigd dat het centrumrechts kabinet er komt. Niet alleen met een handtekening, maar ook met capabele bewindspersonen op het bordes.’’
Een ander geluid kwam van VVD-prominent Frans Weisglas. Volgens Weisglas moet een liberale partij in een kabinet niet samenwerken met de PVV. Andere aanwezigen vinden het goed om niet samen in een kabinet te gaan doordat de partijen veel verschillen.
Yesilgöz staat achter de partijbeslissing. Volgens haar moet er geluisterd worden naar de kiezers, omdat er nu tien zetels verloren zijn gegaan. Daarom wordt er niet gekozen voor mee regeren. De partijleidster is het niet eens met het verwijt dat de VVD afhaakt: ‘’Ik haak niet af, we zijn de enige partij tot nu toe inderdaad die zeggen wij doen mee, we willen onderhandelen. U zegt dit kan alleen vanuit het kabinet, dat betwijfel ik. Ik denk dat dit heel goed vanuit de Kamer kan. Maar wij haken helemaal niet af, we pakken zeker de verantwoordelijkheid. Wij zijn bereid een centrumrechts kabinet uit de bestaande winnaars mogelijk te maken.’’
Minder dan de helft van de achterban GroenLinks-PvdA kleurt hokje rood voor Frans Timmermans.
De verwachtingen waren torenhoog; de rode loper naar het torentje lag zowat al uit. Frans Timmermans werd bij zijn aantreden door velen gezien als de politieke Messias, een veteraan in de politiek die GroenLinks-PvdA aan de macht zou helpen. Het liep anders: uit de verkiezingsuitslag blijkt dat Timmermans niet bepaald favoriet was bij de achterban van de fusiepartij.
Timmermans heeft slechts 46% van de totale stemmen van GroenLinks-PvdA ontvangen. Dit is een opmerkelijk laag percentage dat normaal gesproken gereserveerd blijft voor de lijsttrekkers van kleinere partijen. De enige lijsttrekkers die een nog kleiner aandeel van de stemmen binnen hun partij ontvingen, zijn Daniel van Duijn (LEF) met 41,2% en Edson Olf (BIJ1) met 38,2%. Volgens Fleur Blok, die voor GroenLinks-PvdA gekozen heeft, is de reden voor dit lage cijfer makkelijk uit te leggen. “Veel kiezers, zoals ik, vinden het gewoon heel belangrijk om op een vrouw te stemmen. Zo simpel is het.” Wat mevrouw Blok zegt, wordt ook weerspiegeld in de stemmen die vooral niet op Timmermans zijn uitgebracht, maar op de nummer twee en vijf: Esmah Lahlah, en Lisa Westerveld. Zij hebben samen met Jesse Klaver ruim 870.000 stemmen ontvangen. Opmerkelijk is dat al deze kandidaten afkomstig zijn van de GroenLinks-kant van de fusiepartij.
Deze verdeeldheid weerspiegelt meer dan alleen de voorkeuren van de kiezers. Het toont ook de mogelijk opkomende behoefte aan meer diversiteit en een gelijkwaardige vertegenwoordiging binnen de politiek. De sterke steun voor Esmah Lahlah, Lisa Westerveld en andere GroenLinks-kandidaten wijst hierop.Dit signaal zal wellicht een impact hebben op toekomstige politieke strategieën en leiderschapskeuzes binnen GroenLinks-PvdA.
