Hoe verloopt de samenwerking tussen journalisten en politie?
Politie en journalistiek, hoe werken zij samen? En welke regels zitten hieraan vast? Politiewoordvoerder Sven Strijbosch kwam naar Fontys Journalistiek tijdens de Dag van de Persvrijheid om te vertellen over hoe dit zit.
Hij werkt bij de politie Oost-Nederland, dit is de grootste eenheid van Nederland. Zo’n grote eenheid heeft ook nadelen op het gebied van woordvoering en communicatie met de pers. Zo moeten ze keuzes maken over op welke zaken een woordvoerder op camera en/of in de media spreekt. Hierdoor wordt de media bij kleinere zaken vaker doorgestuurd naar de wijkagent.
De politie brengt de meeste zaken naar buiten. “Bij suïcide is de politie een stuk voorzichtiger om het nieuws naar buiten te brengen, vaak wachten we even. Dit komt omdat dit geen maatschappelijke relevantie heeft maar vooral zeer heftig is voor de familie en vrienden.”
Vertrouwen in de politie is erg belangrijk. Alles valt of staat met vertrouwen. Op welke manier ze ingrijpen, zit elke keer verschil in, daardoor wordt de politie soms geframed als kant kiezer. “Het is ook zeker aan de orde om soms sorry te zeggen, vooral in deze polariserende samenleving” zegt Strijbosch.
Er zijn verschillen tussen het vrijgeven van informatie tussen journalisten en politiewoordvoerders. Een journalist heeft vrije nieuwsgaring, code voor journalistiek en afspraken op de redactie. Een woordvoerder van de politie heeft daarentegen met veel meer regels rekening te houden; wet politiegegevens (WPG), gegevensbescherming (AVG), openbaar ministerie (OM) en gemeente.
Journalisten hebben een meer maatschappelijk belang in hun berichtgeving. Sven vertelde over een voorbeeld van het programma Bureau Arnhem. Daar waren twee jonge kinderen van twaalf- en veertien jaar te zien die een nepwapen hadden. Zij mochten niet herkenbaar in beeld, maar zij waren alsnog herkenbaar voor de buurtbewoners. De politie wil dit liever niet. Zij zijn meer gericht op persoonlijk belang en wat een gebeurtenis doet met de mensen die op beeld komen.
Wil je meer artikelen van de Nieuwsmakers lezen? Klik hier om al de artikelen terug te lezen en volg ons ook op Instagram!
Oud-journalist Irene Van de Ven: ‘Deel nare werkervaring altijd met anderen’
Irene van de Ven, docent aan de Fontys Journalistiek en oud-journalist van het Eindhovens Dagblad (ED), gaf vandaag twee sessies over persveiligheid. Dit deed ze voor de dag van de Persvrijheid op Fontys in Mindlabs. Ze vertelde over het voorkomen van onveilige situaties en hoe studenten kunnen reageren als deze zich wel voordoen. Tijdens de sessies waren alle stoelen bezet met studenten.
Van de Ven was de juiste persoon voor deze sessie want zelf heeft ze ook te maken gehad met intimidatie. Voor het ED moest ze een bewoner in een Brabants dorp interviewen, maar die was daar niet van gediend en werd agressief. Toen haar collega een gesprek begon over een ander onderwerp om de sfeer te verbeteren, schoot dat bij hem in het verkeerde keelgat. Hij pakte van de Ven bij haar bovenarm en sleurde haar mee naar zijn woning.
Het voorval escaleerde verder niet, maar ze heeft wel spijt dat ze het niet gemeld heeft. Dat is ook wat ze de studenten wil meegeven. ‘’Deel het altijd, ook met medestudenten. Als je elkaar niet kan steunen, wat ben je dan aan het doen?’’
Tips
Naar aanleiding van haar ervaring legde Van de Ven uit dat je vaak al kan aanvoelen als iets onveilig gaat zijn. Ga je iemand interviewen voor een burenruzie, of ga je als vrouw alleen naar een man dan kan het veiliger zijn om met zijn tweeën te gaan. Ook liet zij zelf altijd aan haar omgeving, familie en collega’s weten waar ze een interview had en hoe laat ze verwachtte terug te zijn.
Deur uitgeduwd
Ook Wouter van den Berg (29), derdejaars student, heeft een soortgelijke ervaring maar dan in Japan. Hij maakte een documentaire over de walvisjacht in Taji. Dat is daar een gevoelig onderwerp en dat heeft hij gemerkt. Toen hij een video wilde maken over dolfijnen- en walvisvlees in de lokale supermarkt, werd hij door medewerkers de deur uitgeduwd en gedwongen de video te verwijderen. Daarnaast werd hij door de politie achtervolgd toen hij met zijn camera door de straat liep. Ze spraken hem aan om te vragen wat hij aan het doen was. Van den Berg heeft toen bewust achtergehouden dat hij een documentaire maakte. Ze hebben hem toen laten gaan.
Persvrijheid wel beter
Dit zijn niet de enige voorvallen die zich voordoen. PersVeilig, een organisatie die als doel heeft om journalisten te wapenen en te versterken tegen geweld en agressie op straat, houdt bij hoeveel incidenten er ieder jaar zijn. In 2023 kregen ze 218 keer een melding van een incident. Vaak ging het hier om een fysieke of online bedreiging. In Nederland gaat het wel al iets beter dan vorig jaar, ze zijn van plek 6 naar plek 4 gestegen op de World Press Freedom Index. Dit is de lijst die laat zien hoe het gaat met onder andere de persvrijheid in een land.
Tweede editie Dag van de Persvrijheid: veel aandacht voor Israël-Palestina
Fontys Journalistiek vierde vandaag de Dag van de Persvrijheid. Dit jaar is het georganiseerd door FJ-BREED. De hele dag door was er een druk programma met verschillende drukbezochte gastcolleges en workshops. Met als afsluiting een spoken word van bekende acteur en spoken word artist Omar Dahmari.
Vorig jaar was de eerste editie van deze dag. Na het succes besloot FJ-BREED de tweede editie te organiseren. De focus werd vooral gelegd op Israël-Palestina, want dit is op dit moment een groot onderwerp op het gebied van persvrijheid. Maar er kwamen ook andere onderwerpen aan bod, want de organisatoren vonden het belangrijk dat persvrijheid van meerdere kanten werd belicht.
Zo kwam politiewoordvoerder Sven Strijbosch spreken over hoe hij omgaat met journalisten en het niet mogen delen van informatie. Verder was er een college van journalist en historicus Tineke Bennema over de historische context van de oorlog in Israël en Palestina. Ook was er een workshop spoken word van Omar Dahmari, waarbij twee studenten bij de afsluiting hun eigen stuk lieten horen.
Verdere activiteiten
Verder zijn er documentaires als ‘While we Watched’ en ‘The Price of Truth’ getoond en was er een escaperoom. Hier ‘voelden’ de deelnemers het belang van persvrijheid. Letterlijk en figuurlijk werden deuren gesloten. Het snelste team deed 53 minuten over de escaperoom.
Geslaagde tweede editie
De organisatoren zijn tevreden over de dag. “Alle workshops zaten vol en er werden veel vragen gesteld door de studenten”, vertelt medeorganisator Hannah Kristalijn. Er waren 170 aanmeldingen, maar vaak zaten de lokalen veel voller. Naar het college over de geschiedenis van Israël en Palestina kwamen de meeste studenten. Kristalijn: “Dit vertelt ons dat hier de meeste belangstelling voor is en dat mensen over dit onderwerp kennis missen.”
De tweede editie is nu afgerond. De organisatie hoopt volgend jaar de derde editie te realiseren.
Omar Dahmani op de Dag van de Persvrijheid
Voor de dag van persvrijheid gaf Omar Dahmani, schrijver, acteur en rapper uit Amsterdam Noord, een workshop aan Fontys studenten over poëzie. Dahmani is onder andere bekend door een column die hij heeft geschreven voor 5 mei.
“Vrijheid is een paradoxaal begrip. Als je vrijheid hebt, ontneem je dat weer van een ander”, vertelt Dahmani. “Het is een conflicterend begrip.”
“Ik vind dat persvrijheid een belangrijk goed en het is een privilege dat wij dat hier hebben in het westen, maar dat zelfs daarin je ook kan denken van ja er zijn alsnog grote mogendheden die daar invloed op uitoefenen.”
De workshop
Dahmani gaf een workshop aan een tiental studenten. Dankzij zijn achtergrond als docent Nederlands verliep alles soepel en was het een leerzame workshop. Voor een tactvol verloop van de workshop. Eerst vertelde Dahmani over vier belangrijke termen in de poëzie: een dichtregel, strofe, synesthesie en enjambement. Dit was een soort handleiding.
“er zijn mensen 2 honderd jaar geleden die precies hebben geschreven wat je voelt”
Hierna volgde enkele minuten over het verdiepen en kennismaken met de poëzie. Dit gebeurde deels door middel van het lezen van meerdere poëziebundels. Tien dichtregels die je aandacht trokken, noteerde je ergens. De regels zijn daarna herschreven; verdraaide ze, voegde nieuwe woorden toe of een andere manier.
Op het eind hadden alle studenten een poëzie stuk geschreven naar aanleiding van de regels. Met wat trillende handjes werden ze een voor een keurig voorgelezen. Dahmani klonk trots op de werken die er waren gecreëerd.
Wat betekent het begrip ‘persvrijheid’ voor jou? We vroegen het verschillende mensen tijdens de Dag van de Persvrijheid. Klik hier om de video te bekijken.
Journalist Tineke Bennema: ‘Persvrijheid erg onder druk in Israël en Palestina’
Tineke Bennema gaf op de dag van de persvrijheid in Mindlabs een gastcollege over de geschiedenis van Israël en Palestina. Bennema studeerde geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam en vestigde zich in 1994 met haar gezin in Palestina. Daarnaast was ze als freelance journalist werkzaam voor Trouw, Radio 1 en EenVandaag.
Bennema probeerde vanuit beide standpunten context te geven over het conflict. Ze deed dit aan de hand van kaarten van het gebied. Ze liet zien hoe Israël door de jaren heen, steeds meer druk uitoefent op de Palestijnen door middel van het bouwen van nederzettingen en oorlogen. De Westerse landen en Israël hebben nooit rekening gehouden met de Palestijnen in het gebied. Hun lot werd, en wordt nog steeds door iemand anders bepaald.
Tineke vind het erg belangrijk om dit verhaal te vertellen vandaag. “Ik denk dat persvrijheid op dit moment heel erg onder druk staat in Israël en Palestina, we hebben gezien dat bijna honderd Palestijnse journalisten zijn omgekomen in Gaza, Israël heeft de Qatarese nieuwszender Al Jazeera gesloten en denkt er zelf over om ook de Israëlische krant Haaretz te sluiten.” Volgens Bennema is de persvrijheid enorm van belang in een democratie. Journalisten zijn de waakhonden van de democratie. Ze controleren of het klopt wat regeringen doen en wat ze zeggen. Als de journalisten monddood worden gemaakt dan valt een belangrijke pilaar onder de democratie weg.
Dag van de Persvrijheid van start
Vandaag is er op de Fontys Journalistiek de Dag van de Persvrijheid. Op deze dag wordt stilgestaan bij de vrijheid van de pers, ook in landen waar dit niet zo is. Om 10.30 zullen de eerste workshops en gastcolleges van start gaan. Onder andere politiewoordvoerder Sven Strijbosch en politicoloog en communicatiewetenschapper Jacqueline de Bruijn komen langs om hun ervaring rondom persvrijheid te delen.
Om 14.30 wordt de dag afgesloten door Omar Dahmani. Hij zal een spoken word voordragen die hij gedurende de dag schrijft.
De gehele dag zijn de verslaggevers van Ey!Daily er om je op de hoogte te houden.
Hockeyclub Oranje-Rood tevreden met inbreng wedstrijdbegeleider na incidenten met scheidsrechters
Het inbrengen van een wedstrijdbegeleider is een goed plan gebleken bij hockeyclub Oranje-Rood. De club had last van harde kritiek op scheidsrechters en spelers, van binnen en buiten de lijnen. Met een wedstrijdbegeleider, een toezichthoudende ouder, lijkt het dus beter te gaan.
Oranje-Rood ziet veel positieve veranderingen sinds het inbrengen in van de wedstrijdbegeleider in eind februari. De Eindhovense club besloot dat het tijd was om iets nieuws te proberen om overlast bij met name scheidsrechters te voorkomen en aan te pakken. De wedstrijdbegeleider is een ouder van het thuisspelende team die kan ingrijpen bij overlast tijdens een jeugdwedstrijd. Voor elke jeugdwedstrijd stelt de teammanager van de thuisploeg één ouder aan.
Structurele verandering
“Wat positief is, is dat er een heleboel wedstrijden op deze manier begeleid worden, en dat er gewoon niks gebeurt”, vertelt Max Pierey van de commissie Sportiviteit en Respect van Oranje-Rood. Ook ziet hij een gedragsverandering langs de lijn: “Mensen zeggen toch snel sorry nadat ze zijn aangesproken door de wedstrijdbegeleider. Daarna is het ook meteen klaar”, legt hij uit.
Het is volgens Pierey heel nuttig dat het elke week een andere ouder is. “Als je steeds rouleert, komen steeds meer mensen met het idee in aanraking en kom je dichterbij een cultuurverandering.” Ook ouders die eerst zeiden ‘zoek het uit, hier doe ik niet aan mee’, blijken een aantal weken later toch ook aan te haken, stelt Pierey. Aan het eind van het seizoen brengt de club een enquête naar buiten met de vraag of de ouders het als positief ervaren. “En als veel mensen het initiatief hebben dat het positief is, dan gaan wij dat als club het ook vinden”, legt hij uit. Gezien de positieve terugkoppeling denkt Pierey dat dat wel goed komt.
Het gaat volgens Pierey bij dit idee om de finesses. Andere clubs hebben bijvoorbeeld een erelid die bij alle wedstrijden tegelijk een soort wedstrijdbegeleider is. “Het gaat erom dat een jonge scheidsrechter zich gesteund voelt. Zo is het pas écht preventief.”
Uitbreiding
Pierey vertelt dat zelfs de hockeybond bij Oranje-Rood geweest is om dit initiatief te bespreken. “De hockeybond vindt het idee interessant en wil ermee aan de slag. Zij willen dit idee op tafel leggen en kijken of er in andere regio’s ook met een wedstrijdbegeleider getest moet worden”, vertelt Pierey. Hij voegt daaraan toe dat er ook via de scheidsrechterscommissie een regionaal overleg komt, om andere clubs met dit idee in aanraking te laten komen.
Niet alleen hockeyclubs gaan dit idee overnemen, ook de voetballerij ziet het idee wel zitten, legt Pierey uit. “De sportregisseur van gemeente Eindhoven heeft besloten dit idee bij voetbalwedstrijden aan te bieden en te stimuleren vanaf komend seizoen.”
Niet alles gaat goed
Ook heeft de club met tegenslagen te maken. Zo zijn er nog wel uitzonderingen van teams die nog geen wedstrijdbegeleider aanstellen. “We hebben ervoor gekozen om dat maar te laten. Als het systeem zichzelf bewijst, komt dat vanzelf wel. Het gaat erom dat er een cultuuromslag komt.”
Ook was de eigen communicatie ook niet ideaal. “We hebben van te voren niet zo goed nagedacht hoe dit op mensen overkomt. De club heeft bijvoorbeeld een hesje ter beschikking gesteld voor elk team, die de wedstrijdbegeleider aan kan doen. We hebben het kennelijk over laten komen dat dit hesje verplicht is, waardoor mensen afhaken. Maar dit is helemaal niet het geval, dus dat is een gemiste kans. We hebben te weinig gezegd dat dit een generiek sportprobleem is”, aldus Pierey.
Foto: ANP/Willem Vernes
Muziekfestivals zijn voor bedrijven een groot marketing evenement
Bedrijven en merken gebruiken festivals om hun producten te promoten. Op het muziekevenement Coachella zijn ‘brand parties’ en influencers niet meer weg te denken. Maar waarom kiezen bedrijven muziekevenementen als podium?
Het Coachella Valley Music & Arts Festival is het bekendste muziekfestival van de Verenigde Staten. Jaarlijks bezoeken meer dan 150.000 festivalgangers dit evenement in de Amerikaanse staat Californië. Grote merken als Rhode van model Hailey Bieber en het Nederlandse Heineken zijn aanwezig. Volgens Deborah Bosboom, creative en strategy director bij B.R.A.I.N. Creatives, werken festivals goed als podium om meer merkbeleving aan een bedrijf te geven. ,,Mensen staan op festivals meer open voor andere dingen en besteden meer tijd om te kijken wat merken doen. Op dit soort momenten kunnen merken goed over zichzelf vertellen.”
‘Brand parties’
Naast dat evenementen een goed podium bieden voor merken, hebben festivals ook vaak sponsors nodig om alles rond te krijgen. Zo zijn er op het terrein van Coachella tientallen ‘brand parties’ verspreid. Deze kleine evenementen worden door merken georganiseerd om hun producten en imago te laten zien. Bosboom vertelt dat het een manier is voor merken om direct contact te maken met hun klanten. Daarnaast spelen influencers de laatste tijd ook een grote rol bij de manier van marketing. ,,Merken koppelen hun imago aan bepaalde influencers. Waardoor de doelgroep die zij willen, wordt bereikt.” Zo heeft het Nederlandse kledingmerk ‘Loavies’ negen vrouwelijke influencers, waaronder Jade Anna, uitgenodigd om reclame te maken op het festival.
Wasmachines en Cool Down Experience
Niet alleen in het buitenland zijn er merken te vinden op evenementen. In Nederland is er ook op bijna ieder festival reclame te zien. Zo promootte het wasmachinemerk Miele zijn ‘PowerWash’ op het Nederlandse muziekfestival Lowlands in 2017. Er was een muur van wasmachines gemaakt, waar mensen hun kleren konden wassen. In het midden van de muur was er een reusachtige wasmachine, waar bezoekers een wasbeurt konden beleven met livemuziek. Het koffiemerk Nespresso stond vorig jaar op Lowlands met een Cool Down Experience, genaamd ‘La Terraza’. Bezoekers konden hier bijkomen van het festival met hun koffies op het hoogste uitkijkpunt van Lowlands.
Of het nu gaat om brand parties of influencers, festivals bieden merken een kans om zich te onderscheiden en een connectie te maken met hun publiek. Maar als merk moet je rekening houden waar je staat en je aanpassen aan de omgeving. ,,Het bedrijf moet iets toevoegen aan het festival. Heeft het merk geen toegevoegde waarde en zijn ze alleen maar dingen gratis aan het uitdelen, terwijl mensen helemaal niet in de gaten hebben wat ze precies krijgen. Dan slaan ze de plank mis”, aldus Bosboom.
Uitgelichte foto: EPA/Caroline Brehman