Bijna de helft van de vluchtelingen uit Oekraïne is in Nederland aan het werk, meldt het CBS. Dat zij mee draaien in de Nederlandse samenleving, betekent niet dat hun wens om terug te keren verdwenen is: “Ik ben dankbaar voor de kansen in Nederland, maar zodra ik terug kan naar Oekraïne, doe ik dat.”
Kseniia, een vluchteling uit Oekraïne, is in maart in Nederland aangekomen en woont nu in een opvangcentrum in Tilburg. Ze is alleen; haar broer en schoonzus zijn nog in Oekraïne. Ze werkt nu anderhalve maand als kok in een restaurant. “Het werk dat ik nu doe bevalt me erg goed”, vertelt ze. “Het is een fijne plek met fijne mensen. In Oekraïne werkte ik ook in de keuken, al zo’n zeventien jaar. Ik ben erg blij dat ik iets soortgelijks heb kunnen vinden.”
Volgens Kseniia werken maar weinig vluchtelingen in dezelfde branche en op hetzelfde niveau als zij deden in hun thuisland. “We zijn uitgeput door de oorlog, en we voelen hoge druk om werk te zoeken”, legt ze uit. “We krijgen te horen dat we waarschijnlijk toch niet aangenomen zullen worden omdat we bijvoorbeeld de taal niet kennen. En daardoor nemen veel van ons de eerste baan aan die we kunnen krijgen omdat we bang zijn dat we anders werkloos blijven.”
De vluchtelingen krijgen de mogelijkheid om te praten met psychologen, maar Ksennia geeft aan dat niet veel mensen daar gebruik van maken: “Er is geen tijd om onze emoties en trauma’s te verwerken. We moeten werken, anders hebben we geen geld. We moeten voor elkaar of voor onze kinderen zorgen. En als er wel tijd is, zijn we uitgeput en willen we gewoon wat rust.”
Ondanks het feit dat Kseniia een baan heeft kunnen vinden in de sector waar ze voor geleerd heeft, is haar wens om terug te keren naar Oekraïne groot. “Ik mis mijn broer. Ik bid elke dag dat hij veilig is. Steeds als ik lach, denk ik aan hem. Ik hoop dat er een mogelijkheid is om mijn oude leven in Oekraïne weer op te pakken na de oorlog. Maar ik verwacht dat dat moeilijk gaat zijn. Er is geen werk, geen kansen. We moeten het hele land herbouwen. Toch wil ik het proberen.”
Niet iedereen wil terug naar Oekraïne. Een van de andere vluchtelingen in het opvangcentrum in Tilburg is Sergei. Hij is pas sinds juni in Nederland en heeft nog geen werk gevonden. Toch weet hij al zeker dat hij niet terug zal keren. Hij is zelfs van plan om op korte termijn zijn moeder ook naar Nederland te halen. Zij is nog in Oekraïne. “Ik wil wel mijn vrienden en familie bezoeken in Oekraïne, maar een toekomst daar zie ik niet voor me”, vertelt hij. “Ik wil graag een carrière in de muziekwereld, en dan vooral in de elektronische muziek en daar zijn veel meer kansen voor in Nederland dan in mijn thuisland. Ik was al jaren van plan om mijn thuisland te verlaten, maar ik had niet verwacht dat het zo snel al zou gebeuren.”