Foto gemaakt door Jeanine.
Een opleiding van een hulphond voor iemand met autisme wordt niet vergoed, maar voor Jan (56) is er geen andere optie. Na een zware depressie durft hij niet meer naar buiten en daarom is zijn vrouw Jeanine een crowdfundingactie gestart: ‘Met een hulphond kan hij zelfstandig zijn, zonder dat hij de kinderen om hulp moet vragen.’
Het was slechts een klein ongeluk thuis waarbij Jan zijn ribben kneusde en voor even uit de roulatie was. Tenminste dat dacht zijn vrouw Jeanine (51). Het bleek het begin van een zwarte periode voor een gelukkig gezin met twee kinderen van toen 8 en 14 jaar. Jan raakte zijn baan kwijt en volgde een zware therapie om uit zijn depressie te komen. ‘‘We hebben al zeilen bij moeten zetten om met onze kinderen hier te kunnen blijven wonen, maar dat is gelukt. Ook konden vrienden of vriendinnen niet altijd bij ons thuis komen, anders was het te druk voor Jan. Dat is ontzettend lastig geweest voor de kinderen.’’
Soms loopt Jeanine wel eens met mij mee, maar dan moet ik zachter lopen
Jan over de wandelingen met de honden in het bos
Doordat de buitenwereld te veel prikkels bij Jan geeft, is hij min of meer aan huis gekluisterd. Zelfs een controle bij de tandarts kan hij niet zelfstandig. ‘‘Wat voor hem heel normaal was, is nu onmogelijk geworden. Werken, boodschappen doen, vooral de drukte kan hij niet aan.’’ Bij de dokter bleef de vraag over wat er nog meer aan de hand was behalve zijn depressie. ‘‘Autisme verbaasde mij niet. De kinderen zeggen wel eens autist, omdat hij altijd wel die trekjes heeft gehad.’’
Hulphond Max
Toch komt Jan nog wel buiten in het bos met de huishond Usi. ‘‘Er is een periode geweest dat Jan geen uitweg meer zag in het leven. Dat speelde zich af in het bos. ‘Daarom heeft het lang geduurd voordat hij dit kon doen, maar nu is dat harstikke fijn voor hem. Ook de hond kan hier zijn energie kwijt’’, zo vertelt Jeanine. Voor Jan is de natuur een rustgevend plekje waar die voldoende rust kan vinden. ‘‘Vroeger deed ik veel aan sporten. Dat is nu onmogelijk, maar met stevig wandelen heb ik toch mijn sportieve uitdaging. Soms loopt Jeanine wel eens met mij mee, maar ze zegt vaak dat ik zachter moet lopen,’’ zegt Jan met een kleine glimlach.
De huishond geeft Jan een veilig gevoel, zowel thuis maar vooral op straat. Uit diagnose is gebleken dat dit Jan ook weer verder moet helpen om zelfstandig naar buiten te gaan. Dat is een flinke stap doordat mensen hem aankunnen spreken en er veel gebeurt in de ‘normale wereld.’ Een hulphond kan geleerd worden om tussen Jan en een ander persoon in te gaan staan. En mocht het fout gaan dan kan een hulphond Jan ook weer naar huis begeleiden.
het is niet normaal tegen welke dingen je allemaal aanloopt. Die energie moet naar de kinderen gaan.’’
Jeanine
Het is een speciale opleiding, maar daar is Usi te oud voor en een opleiding kost twintig duizend euro. Dat wordt voor mensen met een psychische beperking niet vergoed door zorgverzekeraars. Dit betekent dat je bent aangewezen op vergoeding vanuit gemeentelijke financiering en dat ging niet gemakkelijk. ‘‘Weet je, ik heb het idee dat mensen gewoon op google even autisme opzoeken en daarmee vervolgens een oordeel op baseren. Dat kost zoveel energie, het is niet normaal tegen welke dingen je allemaal aanloopt. Die energie moet naar de kinderen gaan,’’ zegt Jeanine snikkend.
Dat een hulphond iemand met autisme kan helpen, is wetenschappelijk nog niet bewezen. ‘‘Het staat nog in de kinderschoenen, maar kan wel de toekomst zijn voor mensen met autisme.’’ Maar dat is voor Jan en Jeanine te laat. Daarom hebben ze een crowdfunctactie gestart met als doel tienduizend euro op te halen. ‘‘We hebben meerdere gesprekken met gemeente, banken en instanties gevoerd. Uiteindelijk is het bedrag wat nodig is voor de helft gedekt. Daar zijn we super blij mee.’’
‘Hulphond kan voor ons zoveel betekenen’
Maar het vinden van een opleiding was niet makkelijk. Veel hondenscholen hebben te weinig kennis van autisme. Daardoor brengt het opleiden van een hond veel risico’s met zich mee, voor als het niet lukt. Ook moest er een nieuwe hond komen. Na een speciale selectie uit puppy’s kozen ze uiteindelijk voor Max: ‘‘We hebben uiteindelijk gekozen voor een Heidewachtel, omdat dat dezelfde ras is als Usi,’’ vertelt Jeanine verder nadat ze haar tranen heeft doorgeslikt en slokje water heeft gedronken. Ook dat koste veel geld, maar dat nam het gezin al voor eigen rekening.
Tekst loopt verder onder de foto.
Na vele hondenscholen benaderd te hebben is er nu eindelijk een school gevonden die voldoende kennis heeft om Max en Jan te begeleiden. Maar dan moet wel dat bedrag op tafel komen. ‘We zijn bijna op de helft en hopen dat het lukt,’ vertelt Jan. Mocht het doel bereikt zijn dan kan de opleiding voor Max zo snel mogelijk al beginnen. De eerste intakegesprekken zijn al achter de rug. Tot die tijd wordt Max thuis verwend. ‘‘Het is echt een maatje voor mij. Nu is het eigenlijk slapen, wandelen en eten. Een soort nieuwe baby,’’ zegt Jan.
Een hulphond gaat zo’n acht jaar tot tien jaar mee. Het zou betekenen dat Jan voor de komende tien jaar zelfstandig naar buiten kan. ‘Het is heel moeilijk om met zo’n verhaal naar buiten te komen. We praten helemaal niet graag over onszelf, Jan al helemaal niet. Maar die hulphond kan voor ons zoveel betekenen.’’
Doneren kan via deze link.
KASSA: ‘Nieuw wetenschappelijk bewijs: hulphond helpt mensen met PTSS écht’
In de uitzending van Kassa afgelopen zaterdag presenteerde hoogleraar Zorg en Onderwijs Peer van der Helm een onderzoek dat bewijst dat een hulphond ook mensen met PTSS kan helpen.
Tot nu toe wijzen de meeste zorgverzekeraars een aanvraag voor zo’n psychosociale hulphond direct af. Ze vergoeden doorgaans alléén honden voor mensen met een lichamelijke beperking, zoals een blindengeleidehond voor mensen met een visuele beperking. Als de zorgverzekeraar niet kan helpen, kloppen patiënten vaak aan bij hun gemeente. Ze hopen dat die de hulphond vergoedt via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Maar de Wmo is eigenlijk bedoeld om mensen zelfredzaam te maken en niet voor therapie: “Dat is jammer én kortzichtig, want andere therapieën kosten vaak tien keer zoveel,” aldus de hoogleraar van Universiteit Amsterdam bij Kassa.