Home Blog Pagina 178

‘De keuze voor een vrouwelijke bondscoach in Spanje is logisch, maar verandert weinig’

0

MADRID – De Spaanse voetbalvrouwen beleven een primeur met de eerste vrouwelijke bondscoach ooit. Voetbalbond RFEF heeft Montserrat Tomé aangesteld als opvolger van Jorge Vilda. Een onvermijdelijke keuze, na alle ophef die de mannen binnen de bond de laatste maanden veroorzaakten. De vraag rest hoeveel er daadwerkelijk verandert voor de Spaanse voetbalvrouwen.

Er was de laatste tijd veel te doen rond het vrouwenelftal van Spanje. De recent gewonnen wereldtitel is bijna ondergesneeuwd door alle ophef die ontstond nadat bondsvoorzitter Luis Rubiales een kus op de mond gaf van speelster Jenni Hermoso. Daarvoor was bondscoach Vilda al in opspraak. Vijftien speelsters wilden van hem af en twaalf weigerden zelfs om nog onder hem te werken. Na een storm van kritiek greep de Spaanse bond in: Vilda kreeg zijn ontslag.

Tomé is geen duidelijk signaal

De druk op de bond werd groot in Spanje en na een storm van kritiek lag de keuze voor een vrouw als eindverantwoordelijke voor de hand. Koen Greven, correspondent Spanje voor het NRC, vraagt zich wel af hoeveel het verandert. “Tomé was al assistent onder Vilda. Het aanstellen van haar is geen signaal dat er een duidelijke nieuwe weg wordt ingeslagen.” Dat er nog nooit eerder een vrouwelijke bondscoach was, is volgens Greven ook te verklaren. “Vrouwenvoetbal is sowieso een ‘jonge sport’. Het bestaat pas echt sinds de jaren ’80 en de Spaanse ploeg had hiervoor pas twee andere bondscoaches.”

Daarbij zijn er nog steeds maar weinig vrouwen die de hoogste papieren bezitten. Voor het bondscoachschap heb je een UEFA Pro-licentie nodig. Wat betreft vrouwelijk leiderschap is Spanje juist verder dan veel landen, vindt Greven. “Madrid had een vrouwelijke burgemeester en veel ministers zijn vrouw. Voetbal loopt inderdaad wel achter, maar dat is eigenlijk overal zo.”

Hoe Tomé het zal doen als bondscoach is lastig te voorspellen. “Haar enige ervaring als coach is het assistentschap onder Vilda. Over haar manier van managen en trainen, kun je nu nog niet zoveel zeggen.”

Lees ook: Helmond Sport behoudt prijzen seizoenkaarten

Opnieuw ontgroeningsincident: is de Universiteit verantwoordelijk?

Een nieuw hoofdstuk rond de dood van Sanda Dia. De rechtszaak tussen YouTuber Acid en de Reuzegommers is namelijk uitgesteld naar november. Ook in Nederland komen er steeds meer misstanden aan het licht. Zo ook afgelopen week bij studentenvereniging L.A.N.X.

Het dispuut Ares van L.A.N.X. in Amsterdam bracht eerder deze week een brief uit met daarin een lijstje over de kennismakingstijd van november vorig jaar. Daarin benoemt het dispuut enkele opdrachten voor de eerstejaars, waaronder ‘regel een vluchteling’, ‘naai een emmer in een steeg’ en ‘jat een item uit de buddhist stripteaseshop’.

De vereniging laat weten dat ze zich diep schamen voor de brief. Achteraf zien we dit als ‘Ernstige misstanden’ en ‘mensonterende opdrachten’. Het Desbetreffende dispuut is ook voor onbepaalde tijd geschorst. “Wij voelen ons verslagen en belazerd”, vertelt de verenging op hun site.

Volgens de Vrije Universiteit Amsterdam heeft L.A.N.X. zich niet aan de gedragscode promotie- en kennismakingstijd van studentenverenigingen te Amsterdam gehouden. Hierdoor kunnen er sancties opgelegd worden zoals het intrekken van bestuur beurzen en het opschorten van de mogelijkheid tot promotie bij de onderwijsinstellingen. “Het bestuur van de verenigingen heeft een meldplicht bij de onderwijsinstellingen wanneer incidenten plaatsvinden. We zijn geschokt en bijzonder teleurgesteld dat er bij een dispuut van L.A.N.X. een onacceptabele kennismakingstijd is georganiseerd”, aldus de Vrije Universiteit Amsterdam.

Functie universiteit

Vaak is een universiteit betrokken bij een studentenvereniging doormiddel van een bestuursbeurs. Daarnaast hebben de onderwijsinstellingen zich gebonden aan het Amnesty Manifest om seksueel geweld tegen te gaan. Ook worden de studentenverenigingen gesteund in de realisatie van meldpunten voor grensoverschrijdend gedrag. Ondanks deze maatregelen gaat het dus nog regelmatig fout. De Universiteit van Amsterdam reageert hierop: “We zijn bijzonder teleurgesteld dat het mis is gegaan, ondanks alle gemaakte afspraken over omgangsvormen”.

Dramatische ontgroeningen

In zowel de Nederlandse als de Belgische geschiedenis rondom ontgroeningen hebben er genoeg mistanden plaatsgevonden. Een ontgroening in Nederland die zeker onder een van deze misstanden valt, is de ontgroening van 1962. In deze editie van een ontgroening bij het Amsterdam ASC kregen de studenten zwijgplicht opgelegd over het Dachau-incident. De eerstejaars studenten moesten namelijk hun koppen kaalscheren en werden behandeld door ouderejaars alsof ze in een concentratiekamp zaten. Een historische ontgroening in de Nederlandse geschiedenis.
Ook in België gaat het niet altijd met rozengeur en maneschijn. Zo ging het in 2018 volledig mis bij studentenvereniging Reuzegom. De in 2018 20-jarige Dia kwam te overlijden nadat hij bizarre opdrachten moest uitvoeren. Zo moest hij bijvoorbeeld door een blender gemalen muizen, visolie en levende goudvissen drinken. Uiteindelijk werd hij onwel en belandde hij uitgedroogd in het ziekenhuis, waar hij overleed. Dit zorgde voor een maatschappelijke discussie over de ontgroeningen in België.

Frontex hoeft geen schadevergoeding te betalen aan Syrische vluchtelingen voor push backs in Griekenland

0

LUXEMBURG – De Europese grens- en kustwacht Frontex hoeft geen schadevergoeding aan een groep Syrische vluchtelingen te betalen. Dit besloot het Gerecht van het Hof van Justitie van de Europese Unie vandaag. Frontex biedt alleen technische en operationele bijstand aan de lidstaten en kan dus niet aansprakelijk worden gesteld.

6 september 2023 – Teun de Jager

Op het Griekse eiland Milos zette de Syrische vluchtelingen in 2016 hun eerste voet op Europees grondgebied. Hierna zijn ze overgeplaatst naar het eiland Leros. Het verzoek van de Syriërs voor internationale bescherming is nooit officieel ingediend. Griekenland heeft uiteindelijk besloten om in samenwerking met Frontex de vluchtelingen over te dragen aan Turkije.

De vluchtelingen hebben, na een mislukte poging voor het indienen van een klacht, een vordering tot schadevergoeding ingediend bij het Gerecht. Zij vinden namelijk dat Frontex zich niet heeft gehouden aan de grondrechtenbescherming bij deze terugkeeroperatie. Deze vluchtelingen eisten 136.000 euro van Frontex voor alle materiële en immateriële schade die zij hebben opgelopen. 

Het Gerecht ging hier niet in mee. De lidstaten van de Europese Unie zijn bevoegd om verzoeken van internationale bescherming te onderzoeken. Dan komen deze lidstaten tot een besluit. Dit besluit zou een terugkeer kunnen zijn. Frontex voert deze beslissing uit en heeft dus geen bevoegdheid om zelf te kunnen besluiten tot terugkeer van vluchtelingen. Frontex kan dus niet aansprakelijk worden gesteld. Of de Syrische vluchtelingen opnieuw naar de zaak gaan kijken of een lidstaat voor het Gerecht gaan slepen is nog onbekend.

Waar blijft de vrouwelijke Frank Snoeks of Sierd de Vos? ‘Zo lukt het niet’

0

Vrouwen rukken op in het voetbal op televisie. Als analist, als interviewer en presentator van
programma’s. En op de radio geeft Suse van Kleef inmiddels live commentaar bij wedstrijden
voor NOS Langs de Lijn. Maar waar blijft de vrouwelijke Frank Snoeks, Jeroen Grueter, Leo
Driessen of Sierd de Vos? De NOS, Ziggo, Viaplay, ESPN, RTL en Veronica zenden allemaal live
voetbal uit, maar een vrouw als commentator is er niet.

Bijvoorbeeld in Engeland is dat anders. Pien Meulensteen (26) doet daar wekelijks voor de
BBC en Sky Sports live verslag van drie voetbalwedstrijden: van de Premier League voor
mannen tot de Champions League voor vrouwen. De dochter van de Nederlandse trainer
René Meulensteen woont al sinds haar vierde in Engeland. Haar Nederlands is soms wat
roestig, haar Engels perfect. “Als mijn Nederlands beter zou zijn, had ik het fantastisch
gevonden om er te werken”, zegt Meulensteen vanuit haar appartement in Manchester.

Barrière voor vrouwen in Engeland doorbroken
Ze vertelt hoe er in Engeland al jaren vanuit mediaorganisaties stemmen opgingen om
vrouwen in de commentaarpositie te krijgen. “Ik ben ook niet uit de lucht komen vallen”,
zegt ze. “Er wordt hier heel erg gepusht om vrouwen in die posities te krijgen. Jacqui Oatley
was de eerste vrouw ooit die in Match of the Day te horen was. Ze hebben er zoveel energie
en tijd ingestoken om van haar een voetbalcommentator en voetbalpresentator te maken.
Zij heeft de barrière voor vrouwen in Engeland doorbroken. Als je het als organisatie echt
wil, dan krijg je vrouwen op die plek.”

In Nederland plaatste NOS Sport begin dit jaar voor het eerst in twintig jaar een externe
vacature voor de functie commentator. De hoop was dat zich ook talentvolle vrouwen
zouden melden. Maar tussen de 66 aanmeldingen zaten drie vrouwen, die niet het niveau
hadden waarop chef commentatoren Arno Vermeulen en zijn collega’s hadden gehoopt. “Als
je vrouw bent en je denkt dat dit je ligt, is het opvallend dat je niet op zo’n vacature
reageert.

Van de andere kant snap ik wel dat er een hindernis is, want we hebben in de eisen
staan dat we iemand zoeken met drie jaar werkervaring”, zegt Vermeulen over de vacature.
Die eis roept vragen op bij Van Kleef, sinds twee jaar een vast geluid bij Langs de lijn. “Die
vrouwen met drie jaar ervaring bestaan niet. Ik kom ze in ieder geval niet tegen. Ik heb zelf
niet eens drie jaar ervaring. Dan gaat het dus al mis bij het opstellen van die vacature.” De
meeste vrouwen reageren niet op een vacature als ze niet aan de eisen voldoen, vervolgt ze.
“En dat is toch ook logisch, waar zijn die eisen anders voor? Het is niet verrassend dat er dan
maar drie solliciteren.”

De werkervaring wordt niet zonder reden gevraagd, stelt Vermeulen. Volgens hem had NOS
Sport anders honderden reacties gekregen, ook van mensen zonder enige kwaliteiten.
Vermeulen verwerpt de vraag of het door de ophef na het artikel in de Volkskrant over
grensoverschrijdend gedrag en een machocultuur bij NOS Sport nog moeilijker is geworden
voor vrouwen om een stap naar de sportredactie te wagen. “Ik geloof daar niks van. Voor die
ophef was het ook uitermate moeilijk om aan vrouwelijke voetbalcommentatoren te komen.
Als er nu een getalenteerde vrouw bij ons zou willen werken, zal ze zich denk ik niet laten
weerhouden door wat er de afgelopen maanden aan publiciteit rondom NOS Sport is
geweest”, aldus Vermeulen.

Hoe doorbreek je die mannencultuur? De commotie over NOS Sport kan wel de aanleiding
zijn tot verdere cultuurverandering, denkt Jacco van Sterkenburg. Hij is bijzonder hoogleraar
sport, media en diversiteit. Hij pleit voor meer diversiteit en meer vrouwelijke
commentatoren.

‘Excuus voor zenderbazen’
Volgens hem doen mediaorganisaties en zendgemachtigden er te weinig aan om vrouwen in
de commentaarpositie te krijgen. “We weten uit onderzoek dat de mening van het publiek
belangrijk is, maar dit kan ook als excuus worden gebruikt door zenderbazen. Zo van: het
publiek wil liever een mannelijke commentator horen. Maar als je daar niemand anders
neerzet, wen je er ook nooit aan.”

Het aanbod aan vrouwen lijkt nog gering. Van Kleef – deze zomer mede-presentator van het
NOS-programma rond het WK voetbal voor vrouwen – heeft naar eigen zeggen ‘geen
enorme ambitie’ om de stap naar tv-commentator te maken. Enkele jaren terug namen
Dieuwke Wynia en Hugo Borst het initiatief om via een tv-programma vrouwen op te leiden
tot voetbalanalist of commentator. Het kwam niet van de grond.

Rond het EK voor vrouwen in 2017 organiseerde NPO Radio 1 een talentenjacht. Chantal
Derksen uit Brummen won de eretitel ‘beste vrouwelijke voetbalcommentator van
Nederland’. Ze had volgens de jury op de beste manier commentaar gegeven bij het
fragment van de legendarische kopgoal van Robin van Persie tegen Spanje, op het WK van
2014.

Derksen, nu: “Het is zonde dat er na mijn verkiezing niks van de grond is gekomen. Er was de
nodige ophef omdat een vrouwelijke voetbalcommentator ontbrak. En dan wordt er
aandacht aan besteed, maar daarna zakt het weer compleet in. Hoe graag willen we dan
echt dat er een vrouwelijke voetbalcommentator komt?”

Actief beleid bij de ARD
In Engeland lukte het dus wel, en in Duitsland ook. Claudia Neumann was bij de ZDF een
pionier en in 2015 vond sportcoördinator Axel Balkausky van de ARD het ook tijd voor
verandering. Hij ging actief op zoek naar vrouwen. Stephanie Baczyk kwam daar als eerste
uit, later werd Christine Graf de tweede vrouwelijke commentator bij de ARD. Vanuit haar
kantoor zegt Baczyk dat ze niet kan geloven dat er in Nederland geen vrouw te vinden is.
“Een casting zoals bij de ARD zou een idee zijn, maar er moeten vrouwen zijn die het
ambiëren. Je moet als zenderbaas echt op zoek gaan.”

Vermeulen van de NOS: “Misschien is het een idee om gestopte vrouwelijke voetballers te
benaderen voor die baan en een soort klasje te beginnen. Kijken of het iets oplevert. Maar
we moeten er altijd voor zorgen dat we de absolute top in huis hebben.”
ESPN, rechtenhouder van live-uitzendingen van het Nederlandse voetbal, wilde geen vragen
beantwoorden voor dit artikel.

Dit artikel is op 26 mei 2023 gepubliceerd op Trouw.nl

Colombiaanse vredesonderhandelaar: ‘Ik zie mijzelf als een dochter van de vrede waar mijn vader van droomde’

0

BOGOTÁ – Het dominante aroma van koffiebonen heeft Mistral gevuld, een hip aangeklede
koffiebar in de Colombiaanse hoofdstad Bogotá. Het is een populaire ontmoetingsplek voor
politici en zakenlui midden in de woonwijk La Soledad. Terwijl los rolos (inwoners van Bogotá)
hun tinto of castillo-koffie op smaak aan het beoordelen zijn, stopt voor de deur een
lichtblauwe auto met geblindeerde ramen.

María José Pizarro (44) stapt uit, omringd door vier in het zwart geklede lijfwachten. Terwijl
de mannen buiten blijven staan, neemt de politicus ontspannen plaats. ‘De koffie is heel
goed hier’, zegt ze glimlachend, ‘maar ik drink liever thee.’

Pizarro is senator in het Colombiaanse Hogerhuis voor het centrumlinkse blok Pacto Histórico
van de in 2022 gekozen Gustavo Petro, de eerste linkse president van het land. Ze werd in
november door Petro aangewezen als vredesonderhandelaar in de gesprekken met de ELN
(het Nationaal Bevrijdingsleger). Dat is met zo’n 3.000 tot 5.000 guerrillero’s Colombia’s
laatste grote guerrillabeweging.

De gesprekken moeten een einde maken aan het gewapende conflict in het land – de langst
slepende burgeroorlog van Zuid-Amerika. In zes decennia werden meer dan acht miljoen
mensen van hun grondgebied verdreven en sinds 1985 vielen er meer dan 450 duizend
dodelijke slachtoffers, zowel burgers als militairen en guerrillero’s.

Totale vrede
President Petro won de verkiezingen met zijn belofte van La Paz Total, oftewel ‘totale vrede’.
Bij zijn aantreden nodigde hij al zijn tegenstanders uit voor gesprekken: guerrillabewegingen,
paramilitaire groepen en drugsbendes. In 2016 wist een van Petro’s voorgangers al vrede te
sluiten met guerrillaorganisatie FARC, dat nu omgevormd is tot een politieke partij. Voor
Petro heeft een vredesakkoord met ELN nu prioriteit.

‘Met president Petro wordt Colombia niet meteen een idyllisch land, maar wel een land waar de staat garant
staat voor de fundamentele rechten van de mens’

‘De rechtse veiligheidspolitiek van de afgelopen decennia heeft ons geleerd dat vrede de
enige oplossing is voor de oorlog in Colombia’, zegt Pizarro terwijl ze een slok van haar thee
neemt. ‘Met Petro zal Colombia niet meteen in een idyllisch land veranderen, maar wel een
land waar de staat garant staat voor de fundamentele rechten van de mens. We hebben één
kans om het hart van de bevolking te winnen.’

In januari vond de eerste ronde vredesbesprekingen plaats in de Venezolaanse hoofdstad
Caracas. Volgens de Colombiaanse regering werd daar een staakt-het-vuren van een half jaar
afgesproken, maar volgens ELN was het ‘slechts een voorstel van de regering om te
overwegen’. Geen groot succes dus. Bij de tweede ronde vredesonderhandelingen, half
februari in Mexico, probeert de regering alsnog definitief een staakt-het-vuren met de ELN
overeen te komen.

Ondanks doodsbedreigingen aan haar adres, wil Pizarro zich niet terugtrekken. ‘Mijn
antwoord is om onvermoeibaar door te gaan met werken voor vrede! Ik verzoek de
autoriteiten tijdig actie te ondernemen’, twitterde de senator begin februari.

‘Kinderen zoals ik konden vanwege hun achternaam niet naar school’

Moordaanslag op vader
Met haar inzet voor de vrede treedt María José Pizarro in de voetsporen van haar vader
Carlos Pizarro Leongómez. Die tekende in 1990, als hoogste commandant van
guerrillabeweging M-19, een vredesakkoord met de regering. De beweging leverde de
wapens in en vormde zich razendsnel om tot politieke partij: Alianza Democrática M-19.

Datzelfde jaar stelde Carlos Pizarro zich verkiesbaar voor het presidentschap. Hij wist met zijn
charisma het halve land voor zich te winnen, om vlak voor de stembusgang in het vliegtuig te
worden doodgeschoten. ‘Decennialang werd de linkse oppositie in dit land monddood
gemaakt’, zegt dochter Pizarro nu. ‘Of nog erger: systematisch uit de weg geruimd. De
verkiezingswinst van Gustavo Petro is het resultaat van generaties Colombiaanse mannen en
vrouwen die tegen ongelijkheid en armoede streden – maar het met de dood moesten
bekopen.’

Niet alleen de politieke moord prikkelde haar politiek actief te worden. Ze bracht een groot
deel van haar leven noodgedwongen in het buitenland door, in Ecuador, Nicaragua en
Frankrijk. Pas op 32-jarige leeftijd keerde ze terug naar Colombia. ‘Ik ben net als duizenden
andere kinderen slachtoffer van het Colombiaanse conflict geworden. Kinderen zoals ik
werden door de staat aan ons lot overgelaten, ze konden vanwege hun achternaam niet naar
school, ze werden bedreigd en zijn op basis van de politieke idealen van hun ouders tot
“levenslang” veroordeeld’, zegt ze met een verbitterde stem.

Dochter van de vrede
Drieëndertig jaar na de moord op haar vader, heeft ze voor het eerst hoop op een betere
toekomst voor Colombia. Net als haar vader is president Petro ook op zeventienjarige leeftijd
lid van stadsguerrilla M-19 geweest. ‘Mijn vader had de eerste linkse president van Colombia
kunnen worden’, zegt ze. ‘Hij wilde niets liever dan Colombiaanse vrede. En ik zie mijzelf als
een dochter van de vrede waar mijn vader van droomde.’

‘In zekere zin draait het om het voltooien van de taak die mijn vader niet kon afmaken’,
vervolgt ze. ‘We moeten het vredesproces de tijd geven. Met deze regering willen we niet
alleen maar vrede met ELN, maar met alle gewapende groepen in Colombia.’

Meer lezen over de Pizarro’s? Van Volkskrantjournalist Robert-Jan Friele, tussen 2008 en 2012
correspondent in Latijns-Amerika, vanuit onder meer Bogotá, verscheen eind 2021 de
familiekroniek: De Pizarro’s – Eén familie, drie generaties en honderd jaar strijd in Colombia.
Meulenhoff; 512 pagina’s; € 29,99

Dit verhaal is gepubliceerd in Wordt Vervolgd (Magazine van Amnesty) op 23 februari 2023

Een guerrilladochter moet in Colombia de vrede brengen

0

Bogota − Voor de deur van koffiebar Mistral stopt een geblindeerde Toyota Landcruiser; María José Pizarro en haar vier lijfwachten zijn er. ‘De koffie is heel goed hier’, zegt ze glimlachend, ‘maar ik drink liever thee.’

Pizarro (44) is senator voor het progressieve Pacto Historico, de coalitie van Gustavo Petro die bij zijn verkiezing in juni 2022 met 50,5 procent van de stemmen de verkiezingen won. Nooit eerder kozen de Colombianen een linkse president. Bij de inauguratie op Plaza de Bolívar sprak Petro het volk met de volgende woorden toe: ‘Echte, duurzame vrede, daar mag Colombia mij over vier jaar op afrekenen.’

Acht maanden later zijn eerste stapjes naar totale vrede gezet. Om het vredesproces op gang te brengen, nodigde Petro bij zijn aantreden al zijn tegenstanders aan tafel uit. Hij zet in op de dialoog met alle partijen die zich willen committeren aan zijn paz total, waarbij een akkoord met eln (het Nationaal Bevrijdingsleger) de belangrijkste prioriteit heeft.

Meer dan zestig jaar heeft Colombia te lijden onder een gewapend conflict dat aan circa 450.000 burgers het leven heeft gekost en meer dan acht miljoen mensen van hun grondgebied heeft verdreven. De aanwezigheid van het leger, guerrillabewegingen, drugsbendes en extreem-rechtse paramilitairen heeft in rurale en moeilijk bereikbare gebieden een giftige geweldscocktail tot gevolg.

In 2016 tekende Juan Manuel Santos een historisch vredesakkoord met de Revolutionaire Strijdkrachten van Colombia (farc), waar de ex-president de Nobelprijs voor de vrede voor ontving. Het historische akkoord gaf de bevolking hoop op definitieve vrede, maar de uitvoering liep door tegengestelde belangen van Santos’ rechtse opvolger Iván Duque uit op een fiasco.

De ELN, in 1964 door katholieke priesters opgericht, is met circa 2400 guerrillero’s Colombia’s laatste grote guerrillabeweging. De president schoof Pizarro eind vorig jaar ‘met veel vertrouwen’ naar voren als vredesonderhandelaar. Ze is de dochter van Carlos Pizarro Leongómez, de eerste guerrillacommandant die in Latijns-Amerika een vredesakkoord met de regering sloot. Later werd hij tijdens de verkiezingscampagne vermoord.

Tijdens de derde ronde van de vredesbesprekingen op Cuba hoopt Pizarro een definitief staakt-het-vuren te bereiken. ‘Mijn vader wilde niets liever dan Colombiaanse vrede’, vertelt ze in koffiebar Mistral. ‘Hij zou de eerste linkse president van Colombia kunnen worden. Ik zie mijzelf als een dochter van de vrede waar mijn vader van droomde.’

Dit verhaal is gepubliceerd in De Groene Amsterdammer op 29 maart 2023 (nr. 13)

Al elf jaar op de vlucht, maar Majed hoopt dat hij ooit nog terug kan naar zijn Syrië “ik houd hoop”

0

Je hele familie achterlaten om jezelf en hen te beschermen is iets waar veel van ons niet over na hoeven te denken, omdat wij in vrijheid leven. Voor Majed uit Syrië is dit een ander verhaal. Hij is in 2012 het land ontvlucht vanwege de oorlog en heeft zijn familie achter gelaten. Majed was toen 19 jaar oud. Hij woont nu in een vluchtelingen kamp in Nijmegen


Majed is een 31-jarige man die woont op het vluchtelingenkamp in Nijmegen. Hij is elf jaar geleden gevlucht uit Damascus, de hoofdstad van Syrië. Via Libanon, Turkije, Servië, Hongarije en Duitsland is hij in Nederland terechtgekomen. Hij woont hier nu drie maanden. In Damascus studeerde hij IT-assistent en was hij bezig met zijn stage. Op het moment dat hij zou afstuderen brak de oorlog uit en één jaar later is hij gevlucht.

“Het leven is Syrië was hemels”, zegt hij. Hij had daar alles: familie en vrienden. Er was dan wel is waar geen democratie, maar daar maakte Majed zich op dat moment niet druk over. Hij was tenslotte een student. Hij werd wakker, ging naar de bakker voor het ontbijt en ging daarna naar school. Na school werd er gewerkt in zijn vaders winkel. Ook leuke dingen zoals zwemmen en picknicken hoorden erbij, maar dat veranderde allemaal toen in 2011 de burgeroorlog uitbrak.


Vluchten

Majed is gevlucht omdat hij niet betrokken wilde worden bij de oorlog. “Er is geen reden om de mensen te doodden”, zegt hij.

“Mijn neef is overleden in Syrië. Het regime heeft hem opgepakt voor dingen die hij niet had gedaan maar door hem te martelen zou hij wel bekennen, dat kon zijn lichaam niet aan en hij is gestorven. Veel van mijn vrienden zijn ook overleden als gevolg van de oorlog”, verteld Majed.

“Na school moet je in Syrië in dienst en als ik het land niet had verlaten of mezelf niet had gemeld voor de dienstplicht, zouden ze mijn familie pijn doen”, zegt hij.

“Het is raar want je zit in je huis en je weet niet zo goed wat er gebeurt. De rakketen vallen net als regen. Je weet niet wie de rakketen afvuren of wie er goed of fout is. Als ik werd betrokken in deze oorlog zou ik meer fout doen dan goed,” verteld Majed.

Majed is alleen naar Nederland gevlucht. Hij is de grens met Libanon legaal overgestoken met zijn paspoort. Hij is toen voor twee jaar in Libanon gebleven, daarna heeft hij acht jaar in Turkije gewoond en na de aardbevingen in Turkije van dit jaar is hij via Servië, Hongarije en Duitsland naar Nederland gekomen. Daar is hij vanuit Ter Apel terechtgekomen in de crisis opvang in Breda. Hij heeft daar iets langer dan één maand gewoond en is toen naar Nijmegen verhuisd. “Het kamp blijft hier tot november”, zegt hij.

“Ik heb gelopen tot de grens met Libanon, daarna gebruikte ik een auto.” Toen hij Turkije verliet, verliet hij het in een vrachtwagen.  In Servië heeft hij de vrachtwagen verlaten en is hij naar de grens met Hongarije gegaan. “Er was daar een groot, hoog hek en waar ik overheen ben gegaan. Ik heb twee of drie dagen gewacht tot de auto kwam en daarmee ben ik naar Duitsland gegaan.” Hij heeft in Duitsland één nacht geslapen en toen is hij met een trein naar Nederland gekomen. “Het was best makkelijk voor mij. Ik weet niet of ik geluk heb gehad of dat ik gewoon genoeg mensen om me heen had die me wilde helpen, want de groep voor en achter mij zijn allebei gepakt”, vertelt hij.  

“Ik zou mijn ouders graag naar hier willen brengen, maar mijn ouders zijn oud dus ik ga als het veilig is terug om ze te helpen.”


Nederlandse toekomst

In het kamp in Nijmegen waar hij nu woont heeft hij niet zoveel te doen. Werken mag hij niet want hij heeft geen Burgerservicenummer. Hij zou wel graag willen werken, maar daarvoor moet hij eerste een afspraak hebben gehad bij de IND (=Immigratie- en Naturalisatiedienst, zij bepalen of er een verblijfsvergunning wordt afgegeven.) Hij kan niet wachten op die afspraak “Ik houd niet van stil zitten.” Omdat Majed goed Engels spreekt, helpt hij andere bewoners wel eens met dingen vertalen.

In het kamp komen veel verschillende nationaliteiten voor. Zo zijn er Turken, Iraniërs, Syriërs, Jemenieten, Spanjaarden, Egyptenaren, Eritreeërs en Roemen. Op het kamp is een plek voor gezinnen en er zijn aparte tenten voor alleen vrouwen en mannen. Hij kan het kamp 24 uur per dag op en af en in het kamp wordt Nederlands gegeven. Majed is bezig met het leren van Nederlands. “Gelukkig ben ik in een land terechtgekomen waar ze goed Engels spreken en kan ik me daarmee goed redden, maar toch wil ik Nederlands leren om nog beter te kunnen inburgeren.”

Majed wil graag zijn hier studie afmaken op de Radboud universiteit. Hij wil graag trouwen.
“Ik dacht al aan trouwen en kinderen toen ik nog studeerde, maar door de oorlog zijn mijn plannen verpest en heb ik dat een beetje op de lange baan geschoven.” Ook zou hij graag een groot gezin willen hebben. “In onze cultuur is het heel normaal om veel kinderen te hebben meer kinderen is een grootere zegen van god. Verder probeer ik positief te blijven en vooruit te blijven kijken. Vooral niet te veel naar het verleden kijken daar kan je toch niks meer aan doen”, zegt hij.

Werken als vrouw bij Defensie

In 2030 wil Defensie dat 30% van de werknemers vrouw is. Dit willen ze onder andere bereiken door meer vrouwen te laten zien en laten spreken, bijvoorbeeld in interviews en sociale media posts. Maar hoe is het eigenlijk om als vrouw te werken bij Defensie?  

Pim (Officier Communicatie Luchtmacht Gilze-Rijen)

Pim (24) werkt sinds een paar maanden als Officier Communicatie voor de Luchtmacht op de helikopterbasis in Gilze-Rijen. “Er zijn heel veel mensen die aan mij vragen: huh waarom ben jij militair terwijl jij communicatieadviseur bent, maar ja dat kan dus ook,” vertelt ze. Pim laat zien dat elke vrouw bij Defensie kan werken, zolang je maar een teamspirit hebt en van uitdaging houdt. 

Communicatie bij de Koninklijke Luchtmacht 

Pims expertise is communicatie, wat ze heeft gestudeerd aan de Universiteit van Amsterdam. Naar haar studie kwam ze terecht bij de Koninklijke Luchtmacht. “Ik zocht iets meer diepgang en iets waarmee je een waardevolle bijdrage kan leveren aan de samenleving, of in ieder geval een groter iets”, zegt ze.  

“Geen dag is hetzelfde en dat is wat ik graag wilde”, vertelt Pim. Ze mag de interne én externe communicatie doen, maar houdt zich ook bezig met de sociale media en het begeleiden van de pers. Daarnaast heeft ze ook de mogelijkheid om met oefeningen mee te gaan en op uitzending gestuurd te worden. Pim laat zien hoe het is om als vrouw zijnde bij Defensie te werken.  

Is de 30% vrouw haalbaar? 

Pim denkt van wel, als je het over de gehele linie hebt. Bij de Luchtmacht zouden er volgens haar echt wel meer vrouwen bij kunnen, maar of dat ook voor elke afdeling haalbaar is, weet ze niet zo goed. Zeker voor sommige eenheden, onder andere bij de Landmacht wordt het een uitdaging. “Als je puur biologisch kijkt is het heel moeilijk om daar 30% vrouw te krijgen. En het is ook vaak de vraag of je dat moet willen, want je wil niet moeten inleveren op kwaliteit”, vertelt Pim.  

De fysieke eisen voor man en vrouw zijn tijdens de sollicitatieprocedure gelijk. “Dat is voor mannen en vrouwen hetzelfde, wij moesten allemaal 2200 meter hardlopen en bepaalde gewichten tillen”, zegt ze. Elk jaar doet Pim ook een conditie proef en dan zijn de eisen voor man en vrouw wél anders.

Als vrouw werken bij Defensie

Stel je hebt een kinderwens of je hebt al een gezin thuis, is het dan als vrouw mogelijk om bij de Nederlandse Krijsmacht te werken? Pim vertelt: “Er zijn heel veel vrouwen met kinderen bij Defensie en dat is eigenlijk prima geregeld. Er zijn geen andere regels rondom bijvoorbeeld verlof aanvragen. Het is een afweging voor iedereen, zowel vaders als moeders. Houd bijvoorbeeld rekening met het feit dat je een paar maanden van huis bent, vanwege een uitzending. Maar daarnaast wissel je ook elke 3 tot 5 jaar van functie.” Door het wisselen van functie kan je ook terecht komen op een andere locatie. Meestal heb je als werknemer wel invloed waar dat is, maar in het uiterste geval krijg je het niet voor het zeggen.  

“Ik denk dat de grootste uitdaging voor een vrouw is dat je soms wel echt in de minderheid bent.” Het komt namelijk wel eens voor dat je tijdens een meeting de enige vrouw bent in de kamer. Pim vertelt dat je je daardoor niet moet laten afschrikken. Zelf heeft ze nooit nare opmerkingen meegemaakt, maar het kan soms wel voelen dat je een beetje buiten de groep valt.  

“Je moet sowieso een teamspeler zijn. Je werkt bij Defensie natuurlijk niet voor jezelf, je werkt altijd voor elkaar of voor een groter iets”, zegt ze. Er is volgens haar helemaal niet één maatstaf, want er werken genoeg verschillende soorten vrouwen bij Defensie.  

Voor vrouwen betekent het niet dat je harder moet werken om hetzelfde te behalen als voor mannen bij de Luchtmacht. “Je moet het gewoon willen en gemotiveerd zijn. Je moet ook soms even doorbijten tijdens de opleiding. Het is niet voor iedereen weggelegd, ondanks dat ik denk dat er heel veel mensen bij Defensie terecht kunnen, met veel verschillende achtergronden voor diversen beroepen”, vertelt Pim.  

Wat voor Pim het werken bij de Luchtmacht zo leuk maakt, is het samenwerken en de uitdaging. “Als er bijvoorbeeld een aardbeving plaatsvindt, dan zorgt iedereen dat we daar dag en nacht bezig kunnen zijn”, zegt ze. Iedereen werkt namelijk bij Defensie aan hetzelfde doel: vrede en veiligheid. En dat zorgt voor veel verbondenheid.  

Uitzending

Pim wil graag het avontuur van op uitzending gaan nog eens meemaken. Ze heeft al veel verhalen van haar collega’s gehoord. “Je bent zo op elkaar ingespeeld en je werkt helemaal samen. Je collega’s zijn niet meer zomaar je collega’s, dat wordt echt een beetje je familie”, vertelt ze. En dat is nu precies wat Pim zo aantrok in dit vak.  

De laatste uitzendingen vonden plaats in landen zoals: Mali, Afghanistan en Irak. Als Officier Communicatie zou ze zich dan vooral bezighouden met het begeleiden van de pers en het schrijven van interne berichten.  

De omgeving van Pim zou het wel spannend vinden als ze eenmaal op uitzending zou gaan, maar daarin is Pim nuchter. De kans dat ze onderweg naar werk in een auto-ongeluk omkomt is veel groter verteld ze. En als communicatieadviseur gaat ze natuurlijk ook niet op patrouille in een vijandelijk gebied, zoals andere eenheden dat wel doen.  

‘Groenspuiten’ 

Pim (24)

Ook al heeft Pim geen functie waarbij ze dagelijks heel fysiek bezig is en in gevaarlijke situaties komt, toch is ze wel een militair. Daarvoor heeft ze de militaire basisvaardigheden moeten leren tijdens haar opleiding bij Defensie. Als ze ooit in een levensbedreigende situatie komt, dat ze weet hoe ze zichzelf kan verdedigen of iemand kan redden. “Je komt binnen in een spijkerbroek als burger en dan gaan ze je ‘groenspuiten’”, vertelt Pim. De term ‘groenspuiten’ wordt binnen de opleiding onderling gebruikt en geeft het proces van burger naar militair aan. Daarnaast is het ook de bedoeling dat ze de vaardigheden en kennis jaarlijks goed op peil houdt.  

Pim vond het heel vet om de opleiding te mogen volgen: “Je gaat ook de eerste week gelijk op bivak en dan lig je in het bos, moet je ’s nachts wachtlopen en elke ochtend op een bepaald tijdstip klaar zijn. De tent moet netjes zijn en als die niet netjes is, moet je in de voorligsteun of push-ups doen. Dat hoort een beetje bij het militair worden.

Iets wat ze ook leert is EHBO, waarbij het de bedoeling is dat ze in levensbedreigende situaties iemand het eerste halfuur tot uur in leven kan houden, totdat de artsen aanwezig zijn. Denk hierbij aan iemand met een slagaderlijke bloeding, dan weet Pim hoe ze een tourniquet moet aanleggen zodat diegene niet doodbloedt. 

Wanneer je een wapen voor het eerst in je handen krijgt, kan het volgens Pim toch best wel wennen zijn. ‘Mijn instructeur zei: “Geef hem maar een naam, want je gaat er nog heel veel tijd mee doorbrengen.” Het wapen waar ze mee leren schieten is een Glock en daar zijn heel wat variaties op gemaakt. “Die van mij heette ‘Glocken Luider van de Notre-Dame’ en iemand anders had ‘Het monster van Glock Nes’ en een ander had ‘Dieuwertje Glock.” Pim legt uit dat je het wapen dan ook nooit mag verliezen op bivak en je moet het zelfs meenemen naar de wc. Het wapen is verder niet geladen, maar het is wel de bedoeling dat je de handeling leert.  

Leren leidinggeven en samenwerken staan ook centraal in de opleiding. Voor het uitvoeren van de opdrachten moeten ze ook een plan van aanpak verzinnen, ook al is niet iedereen het daarmee eens. “Uiteindelijk, links of rechts om kom je er wel, ook al was jouw plan slimmer of efficiënter. Als je samen voor een plan gaat dan komt het vaak ook wel goed. En dan denk ik: dat hebben we wel mooi gefikst met z’n allen”, zegt Pim.