Nederland lijkt ook in 2024 de NAVO-norm voor defensie-uitgaven niet te behalen. Volgens deze norm moeten NAVO-leden minimaal 2 procent van hun bruto binnenlands product (BBP) uitgeven aan defensie. In de Troonrede van Koning Willem-Alexander op Prinsjesdag werd bekend dat Nederland in 2024 op 1,95 procent uitkomt.
De norm waar Nederland aan moet voldoen, lijkt dus niet te zijn behaald. Echter is deze norm volgens Wendela de Vries, onderzoeker bij een vredesorganisator, wel degelijk behaald. ”Als je de uitgaven van Oekraïne erbij optelt, kom je ruim over de NAVO-norm heen. Daarnaast vind ik sowieso dat de NAVO-norm nergens op is gebaseerd.” Met de €1,24 miljard voor Oekraïne erbij komt het bedrag op een totaal van €21,4 miljard, een bedrag dat volgens De Vries veel te hoog is.
Veiligheidsdeskundige Tom Middendorp denkt er echter compleet anders over. Hij vindt het belangrijk dat Nederland aan de NAVO-norm gaat voldoen. “De laatste decennia heeft Nederland beneden-gemiddeld bijgedragen aan de collectieve verdediging in EU en NAVO verband. We waren een soort free-rider. Als je voor je internationale veiligheid zo afhankelijk bent van de samenwerking in internationaal verband, is het van belang dat je een evenredig steentje bijdraagt en niet voor een dubbeltje op de eerste rang probeert te zitten.”
Klimaatdoelen in gevaar
Het geld dat wordt vrijgegeven, gaat naar verschillende factoren binnen Defensie. Eén van deze factoren is de wapenindustrie. De Vries kijkt pijnlijk naar de situatie. ”Als er meer wapens worden geproduceerd, voel ik me minder veilig. Ik zou veel liever zien dat er meer geld wordt uitgegeven aan het klimaatbeleid. De manier waarop het geld nu wordt uitgegeven, komt alleen de wapenwedloop ten goede.”
Middendorp zegt dat het uitgeven van defensiegeld aan bijvoorbeeld het klimaatbeleid precies is wat er de afgelopen jaren is misgegaan. “Van belang is dat die 2% naar de toekomst wel geborgd wordt. Het politieke geheugen is beperkt tot de volgende verkiezingen. Hierin domineren korte termijn problemen. Het oplossen van lopende crisis gaat vóór het voorkomen van de crises van morgen. Binnenlandse problematiek gaat vóór buitenlandse politiek, en dat in een land dat volledig afhankelijk is van de internationale handel en samenwerking.”
De Vries is echter totaal niet blij met de investeringen en ziet andere doelen in gevaar komen. ”Uit een onderzoek van de NAVO blijkt dat 40% van de inwoners van NAVO-landen de klimaatcrisis veel bedreigender vindt dan buitenlandse mogendheden. Ik denk dat de klimaatdoelen hiermee in gevaar komen, omdat het opvoeren van de wapenindustrie ook zal leiden tot meer CO2-uitstoot.”
