Het is deze maand drie jaar geleden dat kabinet-Rutte III opstapte vanwege het toeslagenschandaal. Het hoofdpijndossier is nog steeds niet opgelost, ook niet voor gedupeerde Bayta en Mandy die nog steeds strijden voor rechtvaardigheid. ‘Mijn advocaat wacht nog steeds op mijn hele dossier.’
15 januari, Mark Rutte fietst met een appel in zijn hand naar Paleis Huis Ten Bosch om het ontslag van zijn kabinet aan te bieden bij de Koning na het snoeiharde rapport over de toeslagenaffaire. Even klinkt er in de huizen van Batya Bayman en Mandy Richter gejuich, maar al snel kwam de realisatie dat het alleen maar vertraging op zou leveren. Inmiddels zijn we drie jaar verder, hoe is het nu met deze twee gedupeerde?
Dat is zo pijnlijk en confronterend voor die mensen.’
Batya Bayman
”We worden nog steeds aan het lijntje gehouden. Er worden stukken uit ons dossier weggelaten. Mijn advocaat wacht nog steeds op het hele dossier.’ Het is zo’n typisch kenmerkend van het hele proces voor Batya Bayman uit Hoek van Holland. Een alleenstaande moeder met vijf kinderen. Ze vecht voor haar erkenning van toeslag, maar dat zit ingewikkeld in elkaar: ‘Er wordt veel beloofd, maar dat komt niet altijd tot zijn recht.’ Het duurt maanden en soms zelf jaren voordat de compensatie terecht komt bij de gedupeerde.
Vorig jaar heeft de Tweede Kamer ingestemd met het wet Hersteloperatie Toeslagen. In die wet is onder meer geregeld dat gedupeerde ouders een eerste bedrag € 30.000 ontvangen en hulp krijgen bij de aanpak van hun schulden. De compensatie is bedoeld voor het hele huishouden. Denk dan bijvoorbeeld aan meubels voor de woonkamer of voor de keuken. ‘Er zijn gedupeerde die dan moeten smeken bij de gemeente met de vraag: ‘mag ik een nieuwe koelkast?’ Dat is zo pijnlijk en confronterend voor die mensen.’
Vechten voor compensatie
Gedupeerden moeten nu allerlei stappen doorlopen om gecompenseerd te worden. Na een korte beoordeling kregen ze al een compensatie van 30.000 euro. Maar wie denkt recht te hebben op meer, krijgt een uitgebreide beoordeling. Bayta heeft inmiddels haar compensatie voor vier jaar binnen, maar vecht nog voor twee andere jaren waarin ze gedupeerd is. ‘Je hebt echt geluk nodig dat je een goede advocaat hebt. Die van mij zit er bovenop, dat is erg fijn. Maar vele gezinnen zijn inmiddels mentaal en fysiek helemaal uitgeput van dat eindeloze procedure.’
”Zou je nog kunnen opschrijven dat dit iedereen dit kan overkomen?
Batya Bayman
Ook Mandy Richter uit Voorne aan Zee heeft weinig hoop meer, maar probeert vol te houden. Ze vecht voor haar gezin: ‘Met mijn huidige partner mocht ik niet samenwonen vanuit financiële oogpunt. Daarom heeft die nu geen recht op de partnerregeling, terwijl hij wel de vader is van mijn jongste dochter.’
De gemeenten denken dat het proces van integraal beoordelen tot 2026 duurt, zo meldt NOS. En de Commissie Werkelijke Schade, die daarna moet beoordelen of mensen extra schade hebben geleden door bijvoorbeeld het verliezen van een huis of een baan, is waarschijnlijk nog tot 2030 bezig.
”Zou je nog kunnen opschrijven dat dit iedereen dit kan overkomen? We hopen dat dit nooit meer in de doofpot terecht komt, aldus Bayta Bayman.