Ey! Daily is het publicatieplatform van de studenten van Fontys Journalistiek Tilburg. Hier leren en publiceren we.
Alle content werd geproduceerd binnen een onderwijscontext. Het is een leeromgeving, wat betekent dat deze redacteuren behalve mooie dingen, ook fouten mogen en zullen maken. Meer weten? Stuur je vragen naar eydaily@fontys.nl.
Ey! Daily is het publicatieplatform van de studenten van Fontys Journalistiek Tilburg. Hier leren en publiceren we.
Alle content werd geproduceerd binnen een onderwijscontext. Het is een leeromgeving, wat betekent dat deze redacteuren behalve mooie dingen, ook fouten mogen en zullen maken. Meer weten? Stuur je vragen naar eydaily@fontys.nl.
Het wordt volgend jaar misschien nog duurder om met het openbaar vervoer te reizen terwijl de overheid het wil stimuleren. De reiziger kan dan een stijging van 12 procent verwachten en dat terwijl een buskaartje ten opzichte van vorig jaar ook al 7 procent is gestegen. Vereniging ‘Reizigers Openbaar Vervoer’ Rover vindt dat het nu echt tijd is voor meer subsidie zodat het openbaar vervoer voor iedereen betaalbaar blijft.
Korting voor reizen in daluren
Rover meldt dat de kosten juist nu zo gestegen zijn vanwege de inflatie. De brandstofkosten stijgen erg, maar ook de personeelstekorten spelen een rol bij het stijgen van de prijzen in het openbaar vervoer.
Rover zegt dat de oplossing ligt in het subsidiëren van het openbaar vervoer. Ook zou een oplossing kunnen zijn om korting te verstrekken aan reizigers die reizen in de daluren of het verlagen van de btw op het openbaar vervoer.
Verder wordt het stimuleren door werkgevers om met het openbaar vervoer te reizen naar werk onvoldoende gedaan. Werkgevers zouden bijvoorbeeld afspraken kunnen maken met werknemers dat zij de eerste uren van de werkdag thuiswerken en daarna pas naar kantoor komen.
Ten slotte zou er vaker gekeken kunnen worden naar een optie tot ‘ov-abonnement’ in plaats van een luxe leaseauto van de zaak.
Plannen zijn er
De decentrale vervoersautoriteiten DOVA zeggen het volgende: “De ov-bedrijven zijn genoodzaakt de prijzen te verhogen om de forse kostenstijgingen van afgelopen jaren te compenseren, onder andere voor energie en personeel. Daarnaast stijgen de reizigersaantallen weliswaar, maar liggen de cijfers nog niet op het niveau van pre-corona.”
Verder is er een plan opgesteld door onder andere busmaatschappijen om het openbaar vervoer niet verder te laten verschralen. In dit plan staan onder andere ideeën voor belastingverlagingen in het ov, kortingsacties voor reizigers en een eenmalige compensatie voor de fors gestegen energieprijzen.
De Tweede Kamer heeft inmiddels bekend gemaakt dat ze de prijsstijgingen ook tegen willen gaan.
Bij een discotheek in Antwerpen is afgelopen zondag een Nederlandse man omgekomen bij een steekpartij. Een andere Nederlandse man is zwaargewond geraakt. Deze incidenten hebben al eerder plaatsgevonden in Antwerpen. Club Smederij in Tilburg merkt daarentegen weinig van gewelddadig gedrag van bezoekers.
Clubs vermelden steeds vaker hun huisregels bij binnenkomst aan de bezoekers om incidenten te voorkomen, waaronder Club Smederij in Tilburg. “Gelukkig hebben wij nooit geweldsincidenten gehad. We proberen zoveel mogelijk naar buiten te stralen dat we een positieve en veilige plek zijn voor iedereen. Dit doen we door elke bezoeker welkom te heten met een praatje over veiligheid en ongewenst gedrag”, vertelt de woordvoerder van de club.
Er worden ook andere maatregelen genomen om geweldsincidenten te voorkomen. “Een professioneel security bedrijf zorgt in de clubs voor de handhaving van de bezoekers, mocht het uit de hand lopen. Deze beveiligers zorgen voor veiligheid en controle bij binnenkomst en op alle andere plekken binnen en buiten de club.” Het barpersoneel wordt ook altijd op de hoogte gehouden door de beveiligers over hoe ze moeten omgaan met ongewenste situaties. “Al onze medewerkers worden regelmatig gebriefd en gehoord in gezamenlijke personeelsbijeenkomsten.” Door deze maatregelen te nemen hoopt Club Smederij incidenten zoals die in Antwerpen te voorkomen.
In 2022 heeft Oekraïne, naar aanleiding van de Russische inval, een genocide-zaak aangespannen tegen Rusland. Deze zaak ligt op dit moment bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag. Of de uitspraak voor verandering zal zorgen, is de vraag.
De zaak die Oekraïne aangespannen heeft tegen Rusland is gebaseerd op het Genocideverdrag uit 1948. Volgens Rusland heeft Oekraïne dit verdrag geschonden, wat de aanleiding was voor hun inval in februari 2022. Oekraïne spreekt dit tegen en beschuldigd de Russen ervan genocide te plegen op hun grondgebied.
De zaak wordt op dit moment behandeld in Den Haag. Verschillende landen zijn al aan het woord gekomen. “De eerste vraag die het Internationaal Gerechtshof moet beantwoorden, is of hij bevoegd is om hierover een uitspraak te doen”, vertelt Alexander Knoops, professor internationaal strafrecht. Zijn verwachting is dat het Gerechtshof zichzelf als bevoegd zal beschouwen, waarna de zaak inhoudelijk zal worden bekeken. “Als het Gerechtshof tot de conclusie komt dat Rusland inderdaad het begrip genocide heeft misbruikt, kan er vastgesteld worden dat Rusland het internationaal recht heeft geschonden.”
Het Gerechtshof kan echter geen sancties opleggen. “Het internationaal gerechtshof kan een uitspraak doen en een partij dus veroordelen, maar zij kunnen niets afdwingen”, aldus Marcel Brus, hoogleraar internationaal publiekrecht. “Daar heb je een handhavende macht voor nodig, en dat is er grensoverstijgend niet.” Het rechtsorgaan dat wel sancties kan opleggen, is de VN-Veiligheidsraad. “Dit kan in geval van niet-naleving van een uitspraak van het Gerechtshof,” legt Knoops uit.
De Veiligheidsraad kan economische maatregelen nemen. Lidstaten kan bijvoorbeeld opgelegd worden om economische activiteiten met een bepaald land te staken. Een andere optie is dat mensen uit de regering op een sanctielijst worden geplaatst en toegang tot lidstaten wordt geweigerd. “Er kunnen geen militaire stappen worden ondernomen, want dat zorgt alleen maar voor meer oorlog”, vertelt Brus. “In de praktijk zijn de middelen van de Veiligheidsraad dus enigszins beperkt.”
Het probleem is dat Rusland vetorecht heeft binnen deze raad, wat inhoudt dat hij een besluit kan tegenhouden, ondanks dat het een meerderheid van de stemmen heeft gekregen. Naar verwachting zal Rusland daar ook gebruik van maken, mochten er inderdaad sancties besproken worden. “Dit betekent dat er mogelijk in de nabije toekomst een uitspraak kan komen van het Gerechtshof die in feite niet afdwingbaar is”, aldus Knoops.
TILBURG – Frederike Berendsen is zangeres, activiste en medeoprichter van Music Declares Nederland. Deze organisatie biedt een platform aan artiesten om zich hard te maken voor de problemen rondom het klimaat. Volgende week brengt Berendsen haar nieuwe EP uit, kortom hét uitgelezen moment om haar eens flink aan de tand te voelen.
De stichting
‘’Music Declares Emergency is een internationale organisatie. Deze organisatie is een groep artiesten, muziekindustrie professionals en muziekliefhebbers die geloven in de kracht van muziek om de culturele verandering teweeg te brengen die nodig is voor een leefbare toekomst. De stichting is in 2019 begonnen in het Verenigd Koninkrijk. Vandaag de dag zijn er 14 teams van Music Declares Emergency in 14 verschillende landen.’’
Berendsen haalde in 2021 het Nederlandse team op met een groep artiesten en klimaatwetenschappers. Zij voelde zich erg geroepen om deze organisatie ook in Nederland op te zetten. ‘’Sinds dat ik ben begonnen met muziek ben ik al bezig met het klimaat en duurzaamheid. Ik merkte alleen dat ik in mijn eentje niet veel impact kon maken. De gedachte om helemaal te stoppen met muziek en fulltime klimaatactiviste te worden ging ook nog even door mijn hoofd.’’
‘’Per toeval kwam ik de organisatie tegen en dat voelde voor mij echt alsof beide werelden samenkwamen: activisme en muziek. Ik geloof ook echt dat muziek een cruciale rol kan spelen in het uitdragen van een boodschap wat betreft de klimaatcrisis. Artiesten kunnen mensen raken in het hart, kunst spreekt tot de verbeelding en creëert verbinding.’’
No Music On A Dead Planet
No Music On A Dead Planet is een globale campagne vanuit Music Declares Emergency. De campagne zet zich in om artiesten en fans te verbinden en zich gezamenlijk in te zetten tegen klimaatverandering. ‘’We hebben deze campagne meegenomen naar de zomerfestivals, zoals Lowlands. We hebben duizenden festivalbezoekers onder geplakt met No Music On A Dead Planet neptattoo’s. De bezoekers waren super enthousiast, en de artiesten ook.’’
‘’Als stichting merken we ook heel erg dat muziek verbindt. Ik heb een klimaatstijdlied geschreven met Anna Sylvia, mede-oprichtster van MDE NL als een ode aan de Nederlandse klimaatbeweging. Er zijn mensen die bijvoorbeeld dit lied gezamenlijk bij protesten zingen. De teksten komen door muziek toch heel anders binnen bij mensen.’’
Nieuwe EP
Naast dat Berendsen de problemen rondom klimaat verwerkt in haar muziek, verwerkt ze ook andere onderwerpen in haar nummers. In haar nieuwe EP snijdt ze een ander onderwerp aan. ‘’Mijn nieuwe EP heeft als overkoepelend thema ‘female
empowerment’ en vrouwelijkheid, dit verdient wat mij betreft ook meer aandacht. Ook komt er een nummer genaamd ‘Doetinchem Aan Zee’. Ik heb dit nummer geschreven, omdat ik zelf uit Doetinchem kom. Ik denk dat het goed is om vanuit het Oosten ook een klimaat gerelateerd geluid te laten horen.’’
Volgens experts trekt het klimaat steeds verder naar het noorden toe, wat de kansen op grootschalige wijnproductie in Nederland groter maakt. Frankrijk en Italië zijn al eeuwenlang de grootse wijnproducenten van de wereld, maar door klimaatverandering wordt het voor beide landen steeds moeilijker om op grote schaal wijn te produceren.
Wijnproductie is op dit moment nog maar een kleine sector in Nederland. In de Franse wijnstreek Bordeaux is zo’n 120.000 hectare aan wijngaarden aangeplant, terwijl dat in Nederland slechts 275 hectare is. De meeste wijnboeren in Nederland zijn te vinden in Gelderland. Iets zuidelijker vind je in Limburg de meeste hectare wijngaarden.
Doordat de grond in Nederland nog niet op alle plekken dusdanig geschikt is om wijn op te verbouwen, is het lastig voor wijnboeren om op grote schaal wijn te kunnen produceren. Om die reden wordt de prijs in de ogen van de consument vaak te hoog. Tóch ziet wijnproducent Ilja Gort dat anders. Naast wijnproducent is Gort presentator van zijn eigen programma ‘Gorts Wijnkwartier’ waarin hij mensen kennis laat maken met de wereld van wijn. In zijn programma sprak hij meerdere keren over onder andere de prijs van het kopen en produceren van wijn. “De prijs is in mijn ogen niet te hoog maar Nederlanders willen niet veel geld uitgeven voor goed eten en dus ook niet voor goede wijn. Dus ja, dan zit je als producent wat dat betreft in het verkeerde land.” Aldus Gort
Hoge kosten
Wijnchateaus hebben hoge kosten aan de wijngaarden zelf, de apparatuur voor het verwerken van de druiven én het personeel. Waardoor het voor de wijnboeren moeilijk is om het hoofd boven water te houden. “Ondanks dat Nederlandse wijn steeds beter wordt, zie je toch regelmatig wijnboeren afhaken omdat ze het financieel niet rondkrijgen de prijs te houden,” aldus Gort.
Groesbeek kent het grootste biologische wijnbedrijf van Nederland; Colonjes. Eigenaar Adam Dijkstra merkt ook dat het moeilijk is om in Nederland te slagen met alleen de productie van wijn. “Wij redden het niet met alleen het produceren van wijn. Onder andere om die reden verzorgen we op de wijngaard ook excursies.”
Strijd tussen Frankrijk en Italië
Terwijl het in Nederland nog vrij lastig is om op grote schaal wijn te produceren, is dat in Frankrijk en Italië niet het geval. De twee grootmachten kunnen gezien worden als de twee grootste wijnlanden ter wereld. Het is niet onbekend dat deze landen al eeuwenlang de strijd voeren om nummer één als het gaat om wijnproductie. Afgelopen negen jaar mocht Italië zich de kampioen noemen, maar de verwachting is dat de Fransen de Italianen van de troon gaan stoten.
Wijnproductie per land in hectoliters (2021)
Maar door de klimaatverandering en extreme hagel van afgelopen jaar is het voor de Italiaanse wijnboeren steeds moeilijker om grote hoeveelheden wijn te produceren. “De hagel slaat de kleine bloemetjes weg, waar uiteindelijk de druiven uitkomen. Die hagel heeft dan grote invloed op het uiteindelijke verloop van de rest van de groei,” vertelt sommelier Thomas Traa.
Ook in Frankrijk zal het steeds moeilijker worden om wijn te verbouwen. “Door de tempratuurstijging komt het in Frankrijk steeds vaker voor dat het veertig graden is, wat de kans op droogte en branden ook weer groter maakt,” aldus meteoroloog Jacco van Wezel.
Ook Ilja Gort, die eigenaar is van het chateau ‘Gort & Gort’, dat zo’n twintig kilometer ten noorden van Bordeaux ligt, zegt last te hebben van temperatuurstijging. “We hadden deze zomer tempraturen van boven de veertig graden en daar houden de druiven niet van.” Het is dan ook nog maar de vraag of je in de toekomst in Frankrijk en Italië nog steeds zo makkelijk wijn kunt produceren. “Het klimaat dat ze vroeger in Italië en Frankrijk hadden trekt eigenlijk langzaam naar boven toe,” volgens Van Wezel.
Zo merkt ook Traa op: “In Zuid-Engeland kunnen ze tegenwoordig al fantastische, mousserende wijnen verbouwen die ook wel worden vergeleken met de bubbels en champagnes van de jaren ‘70.”
Klimaat en wijn
Wijn is een natuurproduct dat met extreme zorgvuldigheid gemaakt moet worden. “Het belangrijkste is dat je balans hebt in de wijn. Je moet een druif oogsten die balans heeft tussen verschillende factoren zoals rijp fruit, zuren én genoeg suikers om een bepaald alcoholpercentage te produceren,” aldus Traa.
(tekst gaat verder onder foto)
“Het belangrijkste is dat je balans hebt in de wijn“
Thomas Traa | Sommelier bij NOTK-Rotterdam
Thomas Traa die een fles wijn decanteert | (C) Thomas Traa
Daarnaast vertelt Traa dat alle seizoenen hierin even belangrijk zijn. Tegenwoordig zijn er twee hoofdfactoren welke dreigend zijn voor de groei van een druif: neerslag en zon. “We hebben al een paar zomers lang het geluk dat er een buitje regen valt voordat de boel gaat afsterven, dus dat is echt net op tijd. We maken regelmatig mee dat door de warmte de wijnstokken in de overlevingsmodus gaan en dan vervolgens geen druiven meer produceren,” vertelt Gort.
Zon op zichzelf is niet slecht voor de druiven. Het zorgt er namelijk voor dat een druif suiker ontwikkelt welke later, door middel van gisting, omgezet wordt in alcohol. Maar te veel zon is wel slecht, naast uitdrogingsgevaar is een te hoog alcoholpercentage een nadelig gevolg. “Je wil geen wijn hebben met een alcoholpercentage van boven de 13%. Daar wordt de wijn log en zwaar van,” aldus Ilja Gort. Daarnaast zijn er afspraken gemaakt over de percentages alcohol die een wijn mag bevatten.
Hoewel druiven voornamelijk groeien in warme landen, hebben ze ook vorst nodig. “Deze vorst is zelfs zo belangrijk dat tropische landen als Frankrijk en Italië langzamerhand te warm worden, terwijl het klimaat van Nederland er eigenlijk alleen maar beter op wordt,” volgens Van Wezel. Ook Traa beaamt dit: “Wat vaak vergeten wordt is dat het ook koud moet zijn in de winter, hierdoor kan de wijnstok tot rust komen.”
Wijnproducenten over de hele wereld zetten alles op alles om de gevolgen van klimaatverandering op wijn tot het minimum te beperken. Zo kunnen ze de wijnstokken anders snoeien of opbinden, zetten ze vuurkorven in de wijngaarden tegen vorst én vliegt er zelfs een helikopter laag over de wijngaarden om te dienen als vorstventilator. Daarnaast houden wijnhuizen rekening met de tijd van het oogsten vertellen zowel Gort als Dijkstra. Wijnstokken kunnen honderden jaren oud worden. Hierdoor zitten de wijngaarden al generaties lang in een familie. Door klimaatverandering zijn chateaus gedwongen om op andere manieren wijn te gaan verbouwen. “Zo zijn ze in Bordeaux bijvoorbeeld bezig met andere druivenrassen. Druiven uit streken waar het nog warmer is, zoals in Portugal,” vertelt Gort.
(tekst gaat verder onder foto)
ANP ROBIN VAN LONKHUIJSEN
Nederland in de toekomst een groot wijnland
Het is dus bekend dat de wijnsector in Nederland nog niet heel groot is. Nederlandse wijngaarden kunnen nog niet in grote hoeveelheden wijn produceren, mede doordat het te koud is of dat de grond nog niet goed genoeg is. Toch verwacht meteoroloog Jacco van Wezel dat we in de toekomst toe gaan naar het klimaat dat ze vroeger in Bordeaux hadden. “De grond in Nederland wordt door de tempratuurstijging ook alleen maar meer geschikt voor het verbouwen van wijn,” zegt Jacco van Wezel.
“De extremen in nederland zijn minder dan in Italië en Frankrijk”
Adam Dijkstra | Eigenaar Colonjes
Zoals het er nu naar uitziet is dus de verwachting dat we in de toekomst in grotere hoeveelheden wijn kunnen gaan produceren. Of we daadwerkelijk ook mee kunnen gaan doen met de grote jongens is nog maar de vraag. Volgens wijnexpert Ilja Gort zullen we de smaak in ieder geval nooit gaan overtreffen. “In Nederland kun je steeds betere wijn maken. Ik heb laatst nog een heel erg lekker wijntje op uit Nederland. Maar het niveau van de Bourgogne zullen ze nooit kunnen halen.”
Survivalrun is een van de snelst groeiende sporten van Nederland. Het aantal leden van de survivalrunbond Nederland is sinds 2017 meer dan verdubbeld. Vandaag de dag telt de bond zo’n 22.000 leden, en dat lijkt de komende jaren alleen maar toe te gaan nemen.
In 2017 telde de survivalrunbond nog tienduizend leden. Met een stijging van 128% in de afgelopen vijf jaar heeft de bond volgens een onderzoek van NOC*NSF het snelst groeiende ledenbestand van Nederland. Vooral onder jonge meiden (5-18) doet de sport het goed. In 2017 waren er duizend jonge meiden aangesloten bij de bond. Inmiddels zijn dat er ruim drieduizend geworden. Volgens Thom van Capellen (survivalrunbond Nederland) gaat het om een natuurlijke toename van het aantal leden: “Wij maken niet actief campagne voor onze sport. Ik denk dat mensen het feit dat het een individuele sport is interessant vinden. Ook wordt de sport buiten beoefend, iets dat de meesten mensen wel aanspreekt. Het enige probleem dat we hebben is dat we bijna niet genoeg wedstrijden kunnen organiseren voor het aantal leden dat we hebben.”
China wordt nu getroffen door hevig noodweer.NOS meldt 10 overledenen door tornado’s. China vreest voor nog meer hevige regenval en harde windstoten. In 2023 stond Libië onder water en Griekenland de hele zomer in vuur en vlam. Ook waren er bosbranden in Canada en Hawaï. Storm Daniel woedde agressief over meerdere delen van de wereld. Maar ondanks alle natuurrampen van 2023 is niet te voorspellen wat 2024 voor ons in petto heeft.
Alle natuurrampen van 2023 in kaart gebracht:
Het Rode Kruis benadrukt dat we hoe dan ook ons schrap moeten zetten voor de toekomst: “Het is ramp op ramp op ramp, aan iedereen hulp bieden wordt zo steeds lastiger”, aldus Bastiaan van Blokland, persvoorlichter bij het Rode Kruis. “Als het droog is, is het heel lang droog en als het nat is, is het heel lang nat. Wanneer dit achter elkaar gebeurt, kan de droge grond geen water opnemen. Je krijgt landverschuivingen en modderstromen”, vertelt het Rode Kruis. Dit zijn oorzaken van natuurrampen. Gevolgen zijn verwoestingen, gewonden en overledenen.
Volgens het Rode Kruis moeten we oplettend zijn voor de toekomst: “Een ramp ontregeld enorm veel. Het vraagt om steeds meer noodhulp. Zeker nu schaarste al zo’n groot thema is.” De vraag naar schoon water en voedsel wordt steeds groter. En na een natuurramp wordt dit een nog schrijnender thema in zulke gebieden.
2024 wordt misschien helemaal geen rampjaar
Claudia Wieners, Universitair Docent Utrecht en klimaatfysicus, vertelt echter dat we helemaal niet zeker weten wat er in 2024 gaat gebeuren. “Rampen en stormen gebeuren ieder jaar, maar het is moeilijk te zeggen of deze door klimaatverandering volgend jaar erger worden. Dit komt doordat je klimaatverandering alleen kan bestuderen over meerdere jaren. Je kan dus niet voorspellen hoe het er over een jaar mee staat. We kunnen wel stellen dat met de opwarming van de aarde er meer rampen zullen plaatsvinden, maar of dat volgend jaar is of over tien jaar weten we niet.” Wieners vertelt dat het volgend jaar ook beter kan gaan, maar in 2027 weer veel slechter.
Duidelijk is wel dat de natuurrampen omvangrijker zijn geworden. In Canada is nog nooit zo’n groot oppervlakte afgebrand en de cycloon in Oost-Afrika was de langst gemeten ooit. “Of dit echter door klimaatverandering komt, kun je niet per ramp zeggen”, aldus Claudia Wieners.
El Niño
De natuurrampen van dit jaar kunnen ook worden toegeschreven aan de komst van het weerfenomeen ‘El Niño‘, legt Wieners uit: “El Niño warmt het water rond de evenaar op en kan over de hele wereld zorgen voor hogere temperaturen.” El Nino zou dus ook een verklaring kunnen zijn voor de extreme droogte in Canada en Griekenland.
Of El Nino erger wordt door klimaatverandering, is volgens Claudia Wieners nog volledig onbekend. “Het zou kunnen dat klimaatverandering El Niño versterkt. Het kan ook zijn dat beide elkaar juist verminderen. Hier weten we echt nog te weinig van af.”
De gevolgen van El Niño zijn echter wereldwijd bekend. El Niño betekent het kerstkindje, wat wil zeggen dat de gevolgen het meest merkbaar zullen zijn in december. Het verschijnsel leidt vaak tot extreem weer en meer orkanen boven de stille oceaan. In Europa zijn de gevolgen van El Niño nauwelijks merkbaar.
Desalniettemin wil het Rode Kruis mensen zo goed mogelijk beschermen en/of uitrusten voor een toekomst waarin ze geconfronteerd gaan worden met natuurrampen, zodat zij in ieder geval zichzelf en hun naasten kunnen beschermen.
De reeks aan natuurrampen zet onverminderd door. Ook het oosten van China is slachtoffer geworden van flinke tornado’s en noodweer. Eerder waren er al hevige overstromingen in augustus en nu is het weer raak. De Chinese autoriteiten sturen een waarschuwing uit.
De Chinese provincie Jiangsu, ten noorden van Shangai, is opgeschrikt door noodweer. De stad Yancheng, welke meer dan 2 miljoen inwoners heeft, is een van de twee getroffen gebieden. Daarnaast wordt de stad Suqian, dat ook wel Sucheng wordt genoemd en bijna 800.000 inwoners telt getergd door regenval, harde windstoten en een tornado. De teller staat op tien doden en meerdere gewonden.
De NOS meldt dat er ruim 1600 huizen beschadigd zijn geraakt. Op sociale media gaan er verschillende beelden rond van de verwoestende natuurramp die door de stad woedt.
De Libische autoriteiten zijn een onderzoek gestart naar het doorbreken van twee dammen in het oostelijke deel van het land, wat resulteerde in horror overstromingen in een groot deel van de kuststad Derna. Tijdens een persconferentie op vrijdagavond meldde een onderzoek dat deze twee dammen al geruime tijd ernstig verwaarloosd waren en gebrek aan onderhoud vertoonden.
Humanitaire omstandigheden
Wat ooit een levendige stad was, is volledig weggevaagd door de overstromingen. De verwaarloosde dammen braken open toen storm Daniel eroverheen raasde. Volgens de Verenigde Naties (VN) zijn er inmiddels 11.500 mensen om het leven gekomen bij deze overstromingen. De slachtoffers die in de overstroming zijn meegesleurd, spoelen nu weer aan bij de kuststad. Velen zijn begraven in massagraven, maar één van de grootste tekorten in de stad, naast drinkwater, zijn lijkzakken. Deze zijn nodig om te voorkomen dat ziektes zich verspreiden via onbegraven lichamen. Reddingsteams hebben de stad kunnen betreden en doorzoeken puin en ruïnes die door de overstromingen zijn achtergelaten. “Nog altijd bijzonder grimmig”, luidt het rapport van de VN omtrent de humanitaire situatie in Derna, een week na de ramp.
De Libische journaliste Noura Eljerbi, die in Tunesië woont, vertelde aan de BBC dat ze er pas achter kwam dat 35 van haar familieleden nog leefden, toen ze contact met een lokaal reddingsteam opnam. Deze woonden allemaal in hetzelfde flatgebouw in Derna. “Het huis is verwoest, maar mijn familie is erin geslaagd om weg te komen voordat het erger werd. Ze zijn nu veilig,” zei ze. Toch zijn de meeste families niet herenigd. In een interview met Associated Press vertelt Wali Eddin Mohamed Adam (24) over zijn verlies. Hij werd in de nacht opgeschrikt door het bulderende water. Hij heeft vijftien familieleden en negen vrienden verloren. “Ze zijn allemaal meegesleurd richting de zee, de zee in,” vertelt hij. “Moge God hen genadig zijn.”
De regerings detective
De procureur-generaal van het land, Al-Sediq al-Sour, is door hooggeplaatste politici gevraagd om met spoed een onderzoek in te stellen omtrent het onderhoud van de dammen. “Ik verzeker de burgers dat de aanklagers harde maatregelen zullen nemen tegen degene die fouten hebben gemaakt of nalatig zijn geweest.” Hij zei dat aanklagers een onderzoek zouden instellen naar de lokale autoriteiten in de stad en naar de vorige regeringen. Daarbij gaat hij zich verdiepen in het onderhoudsfonds en een mogelijke verduistering.
De oproep voor het onderzoek kwam van beide politieke kanten van het land, dat verdeeld is tussen rivaliserende oostelijke en westelijke regeringen: de voorzitter van de presidentiële raad van Libië, Mohamed al-Menfi, in het oosten, en de interim-premier van de regering in Tripoli, Abdel Hamid Dabaiba. Menfi zei dat hij wil dat het onderzoek iedereen ter verantwoording roept die een fout heeft gemaakt of nalatig is geweest door zich te onthouden van het nemen van acties. Dit heeft geleid tot de instorting van de dammen in de stad.
Libië wordt al jaren verscheurd door parallelle regeringen, maar de procureur-generaal, Al-Siddiq Al-Sour, is een van de weinige overgebleven functionarissen die zogenaamd het hele land bestrijkt.
Vingers wijzen
Volgens persbureau AFP werd tijdens de persconferentie van de procureur-generaal gemeld dat er sinds 1998 financiële middelen beschikbaar zijn gesteld voor de reparatie van de dammen. Echter, om verschillende redenen zijn de herstelwerkzaamheden aan de waterkeringen nooit daadwerkelijk gestart. In 2007 kreeg het Turkse bedrijf Arsel een contract om aan de dammen te werken, maar het verliet Libië in 2011 tijdens het uitbreken van gevechten en is nooit teruggekeerd. Een deel van het bedrag van 7.5 miljoen euro dat in 2003 was gereserveerd voor het damonderhoud, werd later teruggevorderd van het ministerie van Watervoorraden. Nadat het bedrijf het land had verlaten, werden de machines gestolen en raakte de bouwplaats in verval. Het exacte bedrag van het resterende deel van het onderhoudsfonds is onbekend. Al-Sediq al-Sour weigert bekend te maken om welk bedrag het gaat.
In een onderzoek van november 2022 waarschuwde de Libische ingenieur en academicus Abdel-Wanis Ashour volgens AFP voor een mogelijke ‘catastrofe’ die Derna zou bedreigen als de autoriteiten de twee dammen niet zouden onderhouden. Het hoofd van de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO), Petteri Taalas, benadrukte dat ‘de meeste slachtoffers hadden kunnen worden voorkomen’. Vanwege de politieke instabiliteit in het land is het echter onzeker in hoeverre het onderzoek daadwerkelijk zal worden uitgevoerd. De regering is meerdere keren op hun vingers getikt om de dammen beter te onderhouden. Nu het kwaad geschied is, geven zowel de huidige als voorgaande regeringen elkaar de schuld. Niemand lijkt bereid verantwoordelijkheid te nemen voor de ineenstorting van de dammen. Niet verrassend, want de verantwoordelijkheid maakt je mogelijk medeplichtig aan de tragische dood van 11.500 mensen.
Nederland lijkt ook in 2024 de NAVO-norm voor defensie-uitgaven niet te behalen. Volgens deze norm moeten NAVO-leden minimaal 2 procent van hun bruto binnenlands product (BBP) uitgeven aan defensie. In de Troonrede van Koning Willem-Alexander op Prinsjesdag werd bekend dat Nederland in 2024 op 1,95 procent uitkomt.
De norm waar Nederland aan moet voldoen, lijkt dus niet te zijn behaald. Echter is deze norm volgens Wendela de Vries, onderzoeker bij een vredesorganisator, wel degelijk behaald. ”Als je de uitgaven van Oekraïne erbij optelt, kom je ruim over de NAVO-norm heen. Daarnaast vind ik sowieso dat de NAVO-norm nergens op is gebaseerd.” Met de €1,24 miljard voor Oekraïne erbij komt het bedrag op een totaal van €21,4 miljard, een bedrag dat volgens De Vries veel te hoog is.
Veiligheidsdeskundige Tom Middendorp denkt er echter compleet anders over. Hij vindt het belangrijk dat Nederland aan de NAVO-norm gaat voldoen. “De laatste decennia heeft Nederland beneden-gemiddeld bijgedragen aan de collectieve verdediging in EU en NAVO verband. We waren een soort free-rider. Als je voor je internationale veiligheid zo afhankelijk bent van de samenwerking in internationaal verband, is het van belang dat je een evenredig steentje bijdraagt en niet voor een dubbeltje op de eerste rang probeert te zitten.”
Klimaatdoelen in gevaar
Het geld dat wordt vrijgegeven, gaat naar verschillende factoren binnen Defensie. Eén van deze factoren is de wapenindustrie. De Vries kijkt pijnlijk naar de situatie. ”Als er meer wapens worden geproduceerd, voel ik me minder veilig. Ik zou veel liever zien dat er meer geld wordt uitgegeven aan het klimaatbeleid. De manier waarop het geld nu wordt uitgegeven, komt alleen de wapenwedloop ten goede.”
Middendorp zegt dat het uitgeven van defensiegeld aan bijvoorbeeld het klimaatbeleid precies is wat er de afgelopen jaren is misgegaan. “Van belang is dat die 2% naar de toekomst wel geborgd wordt. Het politieke geheugen is beperkt tot de volgende verkiezingen. Hierin domineren korte termijn problemen. Het oplossen van lopende crisis gaat vóór het voorkomen van de crises van morgen. Binnenlandse problematiek gaat vóór buitenlandse politiek, en dat in een land dat volledig afhankelijk is van de internationale handel en samenwerking.”
De Vries is echter totaal niet blij met de investeringen en ziet andere doelen in gevaar komen. ”Uit een onderzoek van de NAVO blijkt dat 40% van de inwoners van NAVO-landen de klimaatcrisis veel bedreigender vindt dan buitenlandse mogendheden. Ik denk dat de klimaatdoelen hiermee in gevaar komen, omdat het opvoeren van de wapenindustrie ook zal leiden tot meer CO2-uitstoot.”
Ey! Daily gebruikt cookies om informatie over je apparaat op te slaan en die informatie te analyseren. Door in te stemmen met deze technologieën kunnen wij onder andere zien welke content het meest wordt gelezen, wat voor apparaten onze lezers gebruiken, waar onze lezers vandaan komen, en hoe lang ze op onze website blijven. Wij gebruiken die informatie vervolgens om onze content en onze website te verbeteren. Als je geen toestemming geeft of je toestemming intrekt, kan dit een nadelige invloed hebben op bepaalde functies en mogelijkheden.
Functioneel
Altijd actief
De technische opslag of toegang is strikt noodzakelijk voor het legitieme doel het gebruik mogelijk te maken van een specifieke dienst waarom de abonnee of gebruiker uitdrukkelijk heeft gevraagd, of met als enig doel de uitvoering van de transmissie van een communicatie over een elektronisch communicatienetwerk.
Voorkeuren
De technische opslag of toegang is noodzakelijk voor het legitieme doel voorkeuren op te slaan die niet door de abonnee of gebruiker zijn aangevraagd.
Statistieken
De technische opslag of toegang die uitsluitend voor statistische doeleinden wordt gebruikt.De technische opslag of toegang die uitsluitend wordt gebruikt voor anonieme statistische doeleinden. Zonder dagvaarding, vrijwillige naleving door uw Internet Service Provider, of aanvullende gegevens van een derde partij, kan informatie die alleen voor dit doel wordt opgeslagen of opgehaald gewoonlijk niet worden gebruikt om je te identificeren.
Marketing
De technische opslag of toegang is nodig om gebruikersprofielen op te stellen voor het verzenden van reclame, of om de gebruiker op een site of over verschillende sites te volgen voor soortgelijke marketingdoeleinden.
