Ey! Daily is het publicatieplatform van de studenten van Fontys Journalistiek Tilburg. Hier leren en publiceren we.
Alle content werd geproduceerd binnen een onderwijscontext. Het is een leeromgeving, wat betekent dat deze redacteuren behalve mooie dingen, ook fouten mogen en zullen maken. Meer weten? Stuur je vragen naar eydaily@fontys.nl.
Ey! Daily is het publicatieplatform van de studenten van Fontys Journalistiek Tilburg. Hier leren en publiceren we.
Alle content werd geproduceerd binnen een onderwijscontext. Het is een leeromgeving, wat betekent dat deze redacteuren behalve mooie dingen, ook fouten mogen en zullen maken. Meer weten? Stuur je vragen naar eydaily@fontys.nl.
De komende dagen volgt Ey!Daily de verkiezingen. Na PvdD afgelopen vrijdag bij Nieuwsuur, namen verschillende fractievoorzitters elkaar onder vuur tijdens het RTL verkiezingsprogramma: In gesprek met de kiezer. Vooraf ging het vooral over de afwezigheid van Pieter Omtzigt van het NSC en Frans Timmermans van PvdA/Groenlinks. Lilian Marijnissen van de SP was blij dat ze Pieter Omtzigt mocht vervangen: ‘’Nu komen er tenminste goede plannen op tafel.’’
Het was voor de aanwezige lijsttrekkers lastig om een houding te vinden. De tafel zat dan ook goed vol met 6 lijsttrekkers, een presentator en een politiek verslaggever. Het RTL debat begon met het grootste thema volgens de panelleden van van RTL Nieuws en dat was wonen. Daarna zouden de lijsttrekkers verder debatteren over de zorg en de portemonnee.
Wonen
Het debat begon zoekend, welke lijsttrekker was nou de favoriete tegenstander van iedereen. In het publiek zaten Nederlanders die slachtoffer zijn van de huidige wooncrisis. Eén ding was wel duidelijk: iedere partij wilde het woonprobleem oplossen. Alleen de manier waarop partijen het probleem wilden aanpakken, verschilde.
Rob Jetten van D66 trapte af met de stelling dat er slimmer gebouwd moest worden, in zijn woorden, kleinere woningen, zodat de doorstroming gegarandeerd kan worden. Wilders bracht daar tegenin dat dan eerst de woningen naar de Nederlander moesten gaan. De tafel zat zo vol dat het debat vaak verzandde in een kakofonie van verschillende meningen. Zeker Esther Ouwehand was daar het voornaamste slachtoffer van. Zij kon haar standpunten niet goed uitdragen.
Betere zorg
Na de reclame was het onderwerp betere zorg, een stokpaardje van de SP. Er kwam een vrouw aan het woord die voor haar dementerende moeder zorgde. Er waren geen verzorgingshuizen voor haar beschikbaar. De PVV, BBB en SP hekelen dat er bezuinigd was op verzorgingshuizen en een plan van Marijnissen voor een zorgbuurthuis werd met open armen ontvangen door de lijsttrekkers.
Dilan Yesilgöz werd aangevallen op het feit dat haar partij de oorzaak was van de bezuinigingen. Yesilgöz pareerde elke aanval door juist te zeggen om vooruit te kijken en te investeren in innovatie in de zorg. BBB zag deze ‘robottisering’ niet echt zitten. De SP viel Yesilgöz ook nog aan maar zij pareerde met: ‘’Ik ga niet hetzelfde debat voeren dat u twaalf jaar lang met Mark Rutte heeft gevoerd’.’’
Consensus
Aan het woord kwam een gezin die het moeilijk had om rond te komen en ook bij dit onderwerp waren de partijen het met elkaar eens. Dit soort gevallen moeten opgelost worden. Het maakte het debat prettig om naar te kijken, maar niet echt spannend. Het debat was aan de voorkant een beetje onthoofd doordat PvdA/GroenLinks en het NSC afwezig waren. En dat was zonde, want dit was een uitgelezen kans om je te presenteren aan het grote publiek.
Phillip Cocu is per direct vertrokken bij Vitesse. De club wist in eigen huis niet te winnen van SC Heerenveen. In het GelreDome werd het 1-3 voor de club uit Friesland. Vitesse bevindt zich al een lange tijd in een lastige situatie.
De club uit Arnhem heeft in de eerste twaalf wedstrijden van de competitie 8 punten verzamelt. Vitesse is hierdoor de hekkensluiter van de Eredivisie. Cocu heeft direct na de wedstrijd zijn ontslag ingediend bij de club. De geboren Eindhovenaar houdt het na 14 maanden voor gezien bij de club.
Dit weekend staat de Brabanthallen vol oude vinyls en cd’s. Daar bevindt zich namelijk de grootste platenbeurs ter wereld. Wat ooit begon als een samenwerking tussen de verzamelbeurs en de muziekbeurs is nu uitgegroeid tot een wereldmarkt.
De beurs trekt in het hele weekend ongeveer vijftienduizend bezoekers van allerlei verschillende hoeken van de wereld. Zo komen er niet alleen klanten vanuit Australië, Zuid-Amerika en Azië maar ook verkopers komen van heide en verre hiernaartoe. Deze beurs botste dus niet alleen met muziekgenres maar ook van culturen. “Hier ben ik wel het meest trots op, dat mensen van zover komen voor ons evenement” dat zegt Stephan van Zal, woordvoerder van RecordPlanet, het organisatieteam van deze beurs.
De komende dagen volgt Ey!Daily de verkiezingsreeks van Nieuwsuur. Na SP, neemt vandaag Esther Ouwehand, fractievoorzitter van de Partij voor de Dieren plaats aan tafel. De partij heeft grote belangen bij het aanpakken van de klimaatcrisis en toont daar volgens Ouwehand moed voor.
Het begin van het interview opent Mariëlle Tweebeeke (presentatrice Nieuwsuur) met het feit dat Ouwehand begin september er bijna niet meer was. “Ik heb er hard voor moeten vechten, maar PvdD is harder nodig dan ooit, dus ik ben blij dat ik het gedaan heb”, aldus Ouwehand. Binnen de Partij voor de Dieren heerste een interne discussie. Het conflict ontstond doordat het oude bestuur niet meer door een deur kon met het nieuwe bestuur. “Binnen de partij zijn er initiatieven geweest om de partij verder te laten door ontwikkelen. Het enthousiasme stagneerde ergens”, vertelt Esther Ouwehand. Volgens haar moest de oude garde eruit om een nieuwe frisse wind binnen te laten.
De vraag is wel of de problemen nu echt voorbij zijn, want het is ook niet de eerste keer dat er een intern conflict bij de PvdD was. Een aantal jaar geleden lag Ouwehand er ook al bijna uit. Ook weten de kiezers als buitenstanders weinig over wat er nu precies is gebeurd. Ouwehand zit al lang in de politiek en weet dat problemen binnen een partij ervoor zorgen dat kiezers wegrennen. Op de vraag of ze PvdD-oprichter Niko Koffeman al had gesproken na het voordoen van het conflict, kwam niet echt duidelijk antwoord. Nieuwsuur heeft Koffeman zelf gesproken en daarin werd duidelijk dat er nog geen gesprek was plaats gevonden. Wat opmerkelijk is, want Koffeman is de oprichter van de partij, Eerste kamerlid en adviseur van de Tweede Kamer.
Tijdens de uitzending kwam een kritische kiezer van de Partij voor de Dieren met de vraag wat de zelfreflectie van Ouwehand is geweest op dit conflict. Daarin geeft de lijsttrekker toe dat ze misschien meer mensen van buitenaf had moeten betrekken bij het probleem. Ze wilde het destijds liever intern oplossen.
Oppositie of coalitie?
Partij voor de Dieren zit bij een paar gemeentes in de coalitie, waarin ze het relatief gezien goed doen. Zo hebben ze onder andere in Almere een groot bouwproject tegen kunnen houden, wat de anders de natuur veel geraakt zou hebben. De vraag heerst dan ook of ze nu niet ook landelijk mee moeten doen in de coalitie. Volgens José Duindam die in de achterban zit van de PvdD is dit juist hét moment. Het is volgens haar niet erg om water bij de wijn te moeten doen, want het gaat nu té slecht met de natuur en in de coalitie kun je het meeste veranderen.
“Ik zeg niet dat we niet gaan meedoen ik zeg dat het van groot belang is dat juist voor de partij voor de dieren, de andere politieke partijen eraan herinnert dat de klimaatdoelen moeten worde behaalt”, zegt Ouwehand. Op de concrete vraag of ze wel of niet willen gaan meedoen als coalitie komt geen duidelijk antwoord.
Nieuwsuur heeft over deze kwestie stelling laten doen in de achterban van de PvdD. Esther Ouwehand reageert dat ze het hoopgevend vindt. “Ik wil heel graag meedoen als de koers verlegt kan worden naar het oplossen van de klimaatcrisis, maar de enige stabiele coalitie is wel een moedige coalitie”, aldus Ouwehand. Volgens haar zijn dat ook de pijlers waarmee ze na de verkiezingen de gesprekken ingaan.
bron: Ipsos/Nieuwsuur
Wonen
Een opvallend punt in het verkiezingsprogramma van de PvdD is dat ze zes pagina’s hebben besteed aan het oplossen van de wooncrisis. Partij voor de Dieren is van oudsher geen partij die zo stellig op komt voor menselijke problemen. Echter vindt Ouwehand dat deze problematiek zo groot is dat er wel een partij ervoor moet op komen. Volgens haar is de olifant in de kamer dat er in Nederland te veel grond wordt gebruikt als landbouwgrond en veeteelt. Dat is slecht voor de natuur en het zorgt ervoor dat er niet genoeg plek is voor huizen. Op de vraag van Tweebeeke waarom ze zoals veel andere partijen niet willen inkorten op migratie zegt Ouwehand; “We wonen met 18 miljoen mensen in Nederland en 100 miljoen dieren, dus je kan wel uittellen waar de aantallen een beetje scheef zitten.”
Marianne Thieme
Aan het eind van de uitzending werd een quote die Marianne Thieme (medeoprichters PvdD) erbij gehaald. Met de vraag of die quote nu ook nog geld voor de partij. Ouwehand vertelde dat macht nooit een prioriteit zou worden binnen de partij. “Ik vind dat als er een koerswijzing kan worden gemaakt door de coalitie om deze problemen ook echt fundamenteel op te lossen en op de lange termijn te kijken, dan doe de partij voor de dieren mee”, aldus Ouwehand.
De komende dagen volgt Ey!Daily de verkiezingsreeks van Nieuwsuur. Nahet CDA op woensdag, nam donderdagavond Lilian Marijnissen, de lijsttrekker van de SP, plaats aan tafel. “Veel steun intern, maar extern wil het u nog niet lukken”, zo opent presentator Jeroen Wollaars de uitzending.
Bij de SP is iets bijzonders aan de hand dat gedurende het tv-optreden van Marijnissen pijnlijk duidelijk wordt. De verschillende crisissen, zoals de zorg- of arbeidsmigratiecrisis, waar Nederland de laatste jaren tegenaan is gelopen, werden al jaren geleden aangestipt door de SP. Toch heeft ze dit geen extra zetels opgeleverd. Sterker nog: Deze verkiezingen zakken ze in de peilingen naar een dieptepunt van vier zetels.
SP-achterban De uitzending van Nieuwsuur start positief met een statistiek vanuit de SP-achterban. Daarin komt naar voren dat 70% van de SP’ers Lilian Marijnissen de beste leider vind voor de SP. “Dit zijn pas mijn tweede tweede-Kamerverkiezingen en ik doe dat met overtuiging”, aldus de SP-lijsttrekker. Toch vertaalt deze interne steun zich niet in externe resultaten.
Marktwerking “Er liggen veel politieke kansen voor de SP,” zo start Lilian haar betoog. De marktwerking in de zorg; Het reguleren van arbeidsmigratie; of het naar boven halen van het toeslagenaffaire; “Onze partij stipte dit al jaren aan,” gaat Marijnissen verder. Door deze politieke kansen ziet de lijsttrekker mogelijkheden binnen de coalitie. Zo ziet ze ministerposten voor ogen voor SP-leden Agnes Kant en Renske Leijten, en ziet ze zelf de post van Sociale Zaken en Volksgezondheid wel zitten.
Al jaren roept de SP om het terugdringen van de marktwerking in de zorg. Ze willen een Nationaal Zorgfonds, waardoor het eigen risico wordt afgeschaft. In een snelle rekensom van Nieuwsuur zal deze systeemwisseling zo’n 100 miljard euro gaan kosten. Dat er problemen binnen de marktwerking van de zorg zouden ontstaan, had de SP al jaren eerder voorspeld. Toch lijkt de oplossing die de SP aandraagt niet haalbaar, zo concludeert Wollaars.
“Het bijzondere is: in het land is die meerderheid er wel. Maar de afgelopen jaren was er een rechtse politiek die nog steeds, ondanks de mooie woorden, niet die beweging maakt naar het terugdringen van de marktwerking in de zorg”
Lilian Marijnissen – lijsttrekker SP
Toeslagenaffaire SP-kamerlid Renske Leijten was samen met Pieter Omtzigt het gezicht van de toeslagenaffaire. Mede door deze onthulling viel het kabinet in 2022, maar leverde dit voor de SP geen zetelwinst op bij de verkiezingen die daarop volgde. Ze verloren zelfs vijf zetels. Volgens de lijsttrekker van de SP komt dit door bescheidenheid: “Dat moeten we duidelijker laten vallen. Mensen denken toch: als ik op de SP stem, gaan ze er dan wel voor, of wordt het toch weer de oppositie? We verzilveren niet genoeg de pijnpunten die de SP wel als eerste aanwijst.”
Wollaars vat de pijnlijke waarheid samen in een afsluitende vraag: “Hoe frustrerend is het om als SP over de perfecte analyses over het neoliberale beleid van de afgelopen 10-15 jaar te beschikken zonder gelooft te worden?” Waarop Marijnissen antwoord: “Het neoliberalisme is klaar, alleen moeten een paar partijen daar nog aan wennen. Als het aankomt op fundamentele veranderingen, dan zal de rol van een socialistische partij heel belangrijk zijn.”
PITCAST is een wekelijkse podcastserie die elke vrijdagmiddag om 15:00 online komt. Hierin komen er allerlei onderwerpen aan bod rondom het thema: alternatieve muziek. Deze week is Jasper den Dungen, de organisator van het rockfestival Cesspool te gast en spreken wij hem onder andere over het opzetten van het festival.
Deze podcast is gemaakt door Max Schellekens (Studio040) en Huub Verhoeven (The Noyade), zij brengen jullie de nieuwste updates over alle ontwikkelingen rondom alternatieve muziek. Zo bevat deze podcast namelijk: album reviews, concert updates, concert reviews, interviews, nieuws en is er elke week een speciale rubriek, met elke keer een ander onderwerp wat besproken wordt. Tenslotte wordt de podcast altijd afgesloten met een ‘artiest van de week.’ Het is inmiddels al de vijfde aflevering en een zesde is al in de maak.
Soead K. wordt veroordeeld voor 21 maanden gevangenis, wegens haar deelname aan de terroristische organisatie Islamitische Staat (IS). Dat bepaalt de rechtbank in Rotterdam op donderdagmiddag. “U wist dondersgoed hoe gevaarlijk het daar was”, spreekt de rechter uit.
Volgens de 29-jarige Soead K. is zij nooit een onderdeel geweest van de IS, omdat zij nooit getrouwd is geweest met een IS-strijder. K. is zelf niet aanwezig in de extra beveiligde zaal van de rechtbank, omdat zij last heeft van wagenziekte in de politiebus. Zij volgt de zaak vanuit de gevangenis via een videoverbinding.
21 maanden
De officier van justitie eiste twee weken geleden een gevangenisstraf van 54 maanden. “Daar komen wij niet aan”, vertelt de rechter, voordat hij zijn veroordeling uitspreekt. Soead K. zal worden veroordeeld voor 36 maanden, waarvan 15 maanden voorwaardelijk. “U zult dus 21 maanden in de gevangenis doorbrengen en van die overige 15 maanden heeft u geen last, mits u zich aan de regels houdt”, legt de rechter uit als K. aangeeft dat ze het niet begrijpt. Al hoewel de IS-vrouw tijdens de inhoudelijke zitting nog heel spraakzaam was, geeft zij geen reactie tijdens de uitspraak.
Deelname aan IS
Het trouwen met een IS-strijder is strafbaar, omdat je op die manier deelneemt aan de Islamitische organisatie. “Het vormen van een thuisfront voor deze strijders, helpt hen en is dus strafbaar”.
Ondanks dat K. ontkent dat haar echtgenoot Mounir zich had aangesloten bij de IS, heeft de rechter dat bewezen verklaard. Volgens hem zijn daar duidelijke aanwijzingen voor. Zo verklaarde Soead K. dat zij het vrouwenhuis alleen mocht verlaten, als zij zou trouwen met een IS-strijder. Na enkele weken verliet zij dat huis samen met Mounir. Ook geeft de rechter als bewijs dat er verschillende beeldmaterialen zijn aangetroffen, waarin Mounir hij te zien is met vuurwapens. Hij is inmiddels veroordeeld voor zijn deelname en voorbereiding aan de IS.
Uw schuld
De rechtbank neemt het haar kwalijk dat zij haar kind heeft meegenomen naar oorlogsgebied. “U wist dondersgoed hoe gevaarlijk het daar was”, spreekt de rechter haar streng toe via de videoverbinding. Hij benoemt hierbij ook het feit dat haar eerste echtgenoot nota bene is gestorven tijdens zijn strijd, nog voordat zij besloot om te vertrekken naar het oorlogsgebied. “U heeft uw kind in een hulpeloze toestand gebracht, waar hij waarschijnlijk nog jaren last van zal houden. Dat is uw schuld”.
Vertrek naar het kalifaat
Soead K. vertrok in 2015 naar IS-gebied, nadat zij zich opgejaagd voelde door jeugdzorg. Twee jaar eerder was haar eerste echtgenoot Driss vertrokken naar het gebied, maar overleed een jaar later in zijn strijd. Al hoewel er tijdens hun huwelijk geen haar op het hoofd van Soead K. was die er aan dacht om samen met hun zoon naar het gebied af te reizen, reisden zij na zijn dood toch af.
Als ongehuwde vrouw beland je bij binnenkomst in een ‘madafa’. In dit vrouwenhuis wacht je af tot je kan trouwen met een IS-strijder. Zo ook Soead K. Daar gebeurde niet veel later. K. trouwde met Mounir. Hij woonde al in het IS-gebied, maar was volgens K. niet aangesloten bij de IS tijdens hun huwelijk. Dat zou namelijk strafbaar zijn voor Soead K.
Iets waar het Openbaar Ministerie niet in geloofde. Volgens hen was het wel degelijk bekend dat Mounir was aangesloten bij de IS, omdat daar genoeg bewijs voor was. Dat is ook de conclusie die de rechtbank in Rotterdam vandaag trok.
Beide partijen hebben twee weken de tijd om in hoger beroep te gaan.
50 procent minder CO2 uitstoot in 2030. Daar mikt de UEFA op, in samenwerking met de EU Green Deal. In de Champions League moet nog het nodige gebeuren om dit te realiseren. Momenteel zijn er geen concrete plannen bekend om het vliegverkeer aan te pakken. Hoe zou dit duurzamer kunnen?
Supporters op televisie die een vrouw aanmoedigen om de koelkast dicht te doen, een wave in het stadion die onderbroken wordt als iemand het licht aan laat staan en een familie die de thermostaat lager zet op het ritme van klappende voetbalfans. Dit is het reclamespotje van de UEFA, in samenwerking met de Europese Unie. Ondanks dat de campagne vooral is gericht op de uitstoot door supporters, zijn zij niet de enige bron van vervuiling. De Champions League gaat namelijk gepaard met veel vliegkilometers en daar komt een hoop CO2-uitstoot bij kijken.
Eke Eijgelaar, hoogleraar duurzaam toerisme, is verbaasd over dit tv-spotje. Zeker omdat de UEFA het doel heeft om in 2040 klimaatneutraal te zijn. ‘’De UEFA zet huis-tuin-en-keukengebruik in de schijnwerpers, terwijl ze aan hun eigen CO2 uitstoot niks doen.’’ In het Champions League seizoen 2018/2019 werd er vanaf de eerste kwalificatieronde tot aan de finale in totaal 642.000 kilometer gevlogen. Dat berekende NRC in 2019.
Twee jaar later presenteerde de UEFA het rapport ‘Strength Through Unity’. Hierin belicht de bond het eigen klimaatbeleid. Daarin pleiten zij voor 50 procent CO2-reductie in 2030 en klimaatneutraliteit in 2040 binnen het Europese voetbal. Echter ontbreekt bij de uitspraak om de CO2-voetafdruk te verminderen een belangrijk aspect: hoe? Uit eigen onderzoek blijkt dat in het seizoen 2022/2023 608.371 kilometer is gevlogen. Een paar tienduizenden minder dan destijds in 2018/2019. “100% toeval”, reageert Frank Huisingh op de cijfers.
Huisingh is oprichter van Fossil Free Football, een organisatie die pleit voor onder andere een verbod op vervuilende sponsoren in het voetbal. Hij hekelt het gebrek aan initiatief bij de UEFA. “Ik zou graag willen dat er wordt ingezien dat we wereldwijd een gigantisch probleem hebben met de klimaatcrisis. Dat raakt onze fans, onze spelers, de toekomst van het voetbal en iedereen als mens.” Huisingh hoopt dat de bond dit zich snel realiseert en concrete stappen gaat ondernemen. “Er zijn plannen over duurzamer beheer van stadions en over plastic bekertjes. Dat is allemaal wel interessant, alleen zit het grootste deel van de CO2-uitstoot in hoeveel mensen er heen en weer vliegen voor die wedstrijden.” Daar wordt met geen woord over gerept in het rapport. De UEFA heeft hierop niet gereageerd.
Weinig verbeteringen
Duurzaamheid is dus een onderwerp voor de lange adem. Ondertussen vliegen de clubs in de Champions League er op los. Om dit te berekenen, is met name via de sociale media accounts van de clubs achterhaald van en naar welk vliegveld ze vlogen. Vervolgens is de afstand tussen de twee vliegvelden uitgerekend en alles bij elkaar opgeteld. Voor het seizoen 2022/2023 kwam de totale vliegafstand uit op 608.371 kilometer. De 1.948 kilometer die met de bus werd afgelegd, staat daarbij in schril contrast.
In het huidige seizoen is de totale vliegafstand zelfs toegenomen. In de kwalificatierondes en groepsfase samen wordt meer gevlogen dan in dezelfde periode vorig seizoen, namelijk 543.196 kilometer nu tegenover 539.613 kilometer vorig jaar. Volgens Huisingh moet het aantal vliegbewegingen juist afgebouwd worden. “Als je de uitstoot naar bijna 0% in 2040 wil brengen, dan moet je tegen die tijd eigenlijk niet meer vliegen”, zegt Huisingh, die benoemt dat dat niet van de ene op de andere dag zal gebeuren. Hij baalt daarom dat de UEFA daar nog niet mee bezig is. “Ik denk dat de UEFA lang hoopte dat ze de doelen zouden bereiken met het planten van bomen om zo de uitstoot van het vliegen te compenseren.”
Al die vliegbewegingen, 208 retourvluchten in totaal, zorgen voor veel uitstoot, gemeten in kilo CO2. Om de CO2-uitstoot zo precies mogelijk te berekenen, is gekeken naar de vliegtuigen die door de deelnemende clubs zijn gebruikt. Per vliegtuigtype is via onder andere luchtvaartmaatschappijen te achterhalen wat de gemiddelde snelheid en het gemiddelde kerosineverbruik is per type. Zo bereken je het verbruik per kilometer. Met de afstand die elke club heeft gevlogen, bepaal je vervolgens de CO2-uitstoot per team. Alles bij elkaar opgeteld, inclusief de uitstoot veroorzaakt door de busreizen, komt de CO2-uitstoot in het seizoen 2022/2023 op 6.076.887,17 kg CO2.
De uitstoot voor het seizoen 2023/2024 is nog onder voorbehoud, omdat niet alle groepswedstrijden gespeeld zijn. Voor de resterende wedstrijden is gekeken naar wat er in de eerdere onderlinge ontmoeting gebeurd is. Zo heeft Celtic het vliegtuig gebruikt om naar de wedstrijd Feyenoord – Celtic te reizen. Voor Celtic – Feyenoord, die pas op 13 december wordt gespeeld, is daarom ook voor het vliegtuig gekozen in de berekeningen. Hiermee komt de uitstoot tot en met de groepsfase op 5.631.660,81 kg CO2. Dat is net als bij het aantal gevlogen kilometers meer dan vorig seizoen, toen tot en met de groepsfase 5.353.655,73 kg CO2 werd uitgestoten.
Op dit moment lijkt de voorkeur van de clubs uit te gaan naar het vliegtuig. Vorig seizoen waren er 214 wedstrijden in de Champions League. Bij slechts zes daarvan kwam het voor dat beide ploegen niet het vliegtuig namen. Voor alle andere wedstrijden charterde de clubs een vliegtuig om naar een uitwedstrijd te gaan, terwijl bij 18 wedstrijden de afstand tussen de vliegvelden minder dan 500 kilometer was. Dat is ongeveer net zo ver als vliegen van Schiphol naar Manchester. In dit seizoen was PSV de eerste ploeg die een keer het vliegtuig liet staan. De uitwedstrijd tegen RC Lens werd met de bus bezocht. Op Instagram deelden de Eindhovenaren trots dat ze de bus pakten. De Franse ploeg volgde in speelronde vier het voorbeeld van PSV en ging met de bus naar Eindhoven.
PSV reisde in oktober per bus naar Frankrijk // Ⓒ PSV Instagram
Toch bleef het dit seizoen bij slechts twee van de in totaal 153 wedstrijden. Dat terwijl het gebruik van de trein, zoals Ajax in 2019 deed naar Lille, of bus volgens Eijgelaar veel uitstoot kan schelen. “Dat kan theoretisch meer dan een factor 10 zijn. Dat verschil is gigantisch.” Hij verwijst hierbij naar co2emissiefactoren.nl, een samenwerking van onder meer Milieu Centraal en de Rijksoverheid. Daar staat uiteengezet welke CO2-uitstoot er per vervoermiddel kan worden gebruikt. Voor een touringcar is dit bijvoorbeeld 0,677 kg CO2 per kilometer. Ter vergelijking: de Boeing 737-800, gebruikt door negen ploegen waaronder Feyenoord, stoot per kilometer 9,3 kg CO2 uit.
Los van de vluchten van een club wijst Eijgelaar ook op een mogelijk neveneffect, waarbij supporters het gedrag van de club volgen. “Ik zie vooral de voorbeeldrol die zo’n club zou moeten nemen. Het is kennelijk een hele grote stap voor die wereld.” Huisingh is het hier mee eens. “Als het voetbal zijn verantwoordelijkheid hierin neemt, dan heeft dat een enorme uitstraling. Wereldwijd zijn er veel voetbalfans. Als het voetbal laat zien dat het de klimaatcrisis serieus neemt, dan zou het een goed voorbeeld zijn voor de rest van de wereld.”
De Champions League krijgt vanaf komend seizoen een nieuwe opzet, waardoor het aannemelijk is dat er meer gevlogen en uitgestoten zal gaan worden. Het totale aantal wedstrijden stijgt namelijk van 214 naar 283. Volgens Huisingh maakt vooral het financiële plaatje rondom de nieuwe opzet het verhaal voor de UEFA interessant. “Ik heb hierover de duurzaamheidsman van de UEFA gevraagd: ‘Jullie hebben klimaatdoelen gesteld. Waarom krimpt de competitie niet?’ Hij gebruikte moeilijke manieren om te zeggen dat het gewoon meer geld oplevert.
Portugese teams leiden CO2-race
Vooral de deelnemende teams uit de Portugese ‘Liga Portugal’ zijn niet vies van een beetje CO2. Onderzoek, op basis van afgelopen seizoen, wijst uit dat SL Benfica, FC Porto en Sporting CP alle drie terug te vinden zijn in de ‘top tien CO2-uitstoters’. Sterker nog, Sporting CP staat met een vijfde plek het laagst van de drie. Voorrondes zijn in deze berekening niet meegenomen.
SL Benfica voert de lijst aan en heeft het afgelopen seizoen ruim de helft meer CO2 uitgestoten dan de nummer twee op de lijst: FC Porto. Wat nog meer opvalt is dat ook Ajax terug te vinden is in deze top tien. En dat terwijl de Amsterdammers dat seizoen slechts drie uitwedstrijden speelden. Ajax is een van de vier teams die, ondanks het feit dat zij na de groepsfase het toernooi verlieten, toch in de top tien terug te vinden zijn. Dit komt in sommige gevallen door een ongunstige loting. Daar hebben clubs geen invloed op.
Waar clubs wel invloed op hebben is hoe zuinig ze vliegen. Veel CO2-uitstoot betekent namelijk niet automatisch veel vliegkilometers. Één van de Champions League finalisten van vorig seizoen, Internazionale, is namelijk niet terug te vinden in de ‘top tien CO2-uitstoters’. Echter behoren de Italianen wel tot de ‘top tien teams die het meest gevlogen hebben’. Uit onderzoek is gebleken dat van alle deelnemende clubs tijdens het seizoen 2022/2023, Internazionale met het op twee na zuinigste vliegtuig vloog: een Boeing 737 MAX 8. Dit vliegtuig verbruikt 2,97 liter kerosine per kilometer. Dat terwijl het gemiddelde van alle tweeëntwintig vliegtuigen op een verbruik van 4,6 liter kerosine per kilometer ligt.
In tegenstelling tot FC Porto, dat niet in de ‘top tien teams die het meest gevlogen hebben’ is opgenomen. Zij vlogen met een Airbus A340-300 die 9,33 liter kerosine per kilometer verbruikt. Ruim drie keer zoveel als het vliegtuig van Internazionale. Hieruit valt te verklaren waarom FC Porto zo hoog in de ‘top tien CO2-uitstoters’ staat. Er wordt regelmatig met een milieuonvriendelijk vliegtuig gevlogen.
Zijn er ook oplossingen?
Nu rest de hamvraag: hoe lossen we het op? De afgelopen maanden deden zich een aantal scenario’s voor. Wat voor verschil maken deze opties? En hoe groot is die impact?
Alternatief vervoer is één van de mogelijke oplossingen. Clubs kunnen voor korte afstanden gebruikmaken van de bus of trein. Voor de bus is gerekend met een uitstoot 0,677 kg CO2 per kilometer. Bij de trein is dit 0 kg. De uitstoot veroorzaakt door het opwekken van de energie is niet meegerekend. Deze cijfers zijn afkomstig van het eerder genoemde co2emissiefactoren.nl. Eijgelaar juicht de stap naar andere vervoermiddelen toe. “De trein is zo goed als emissieloos, zolang het geen diesels zijn. Een reisbus komt na de trein als meest duurzaam vervoermiddel op het lijstje te staan. Uiteindelijk wil je ze natuurlijk uit het vliegtuig zien te krijgen, maar dat zal niet in alle gevallen kunnen.”
Eijgelaar doelt hiermee op de langere vluchten. Zo kan Maccabi Haifa uit Israël voor de uitwedstrijd tegen Benfica moeilijk de bus pakken. Met name de reistijd moet volgens Eijgelaar realistisch blijven en niet zoals in dit geval 61 uur. Daarom is gekeken naar vluchten van maximaal 1.000 kilometer enkele reis. Is het mogelijke die te vervangen door een trein- of busreis van maximaal acht uur? Voor de bus, met een gemiddelde snelheid van 100 km/u, betekent dit een maximale afstand van 800 kilometer. Bij de trein is het afhankelijk van de spoorverbinding en de kwaliteit daarvan. Bijvoorbeeld met de aanwezigheid van een hogesnelheidslijn.
Uit eigen onderzoek blijkt dat bij 46 wedstrijden alternatief vervoer mogelijk was, waar het in werkelijkheid bij zes wedstrijden bleef. Andere duels die wel voldeden aan de maximale vliegafstand vielen af wegens een slechte snel- en spoorwegverbinding, of omdat er een zee moest worden overgestoken. Toch bleven er genoeg wedstrijden over waar met gemak het vliegtuig aan de grond kon blijven. Liverpool – Rangers FC bijvoorbeeld, een treinreis van drie uur in plaats van 300 kilometer vliegen. Of Dinamo Zagreb tegen RB Salzburg, wat met de bus 415 kilometer is. Bij één op de vijf wedstrijden was alternatief vervoer mogelijk. De CO2-uitstoot die er mee bespaard wordt is echter gering. De totale vliegafstand wordt teruggebracht tot 567.087 kilometer. In dit scenario wordt er 59.282 kilometer afgelegd met de bus of trein. De uitstoot komt in totaal op 5.891.015 kilo CO2. Dat is 3,1% minder dan het werkelijke uitstootcijfer.
Vaker de bus of trein pakken, levert dus niet veel CO2-reductie op. Er blijven veel vliegreizen over, maar ook die kunnen zuiniger. Veel clubs gebruiken namelijk een toestel met een onnodig hoog verbruik. Zoals eerder genoemd heeft FC Porto het meest vervuilende type vliegtuig. Hun Airbus A340-300, waar 267 passagiers in kunnen, verbruikt 9,33 liter kerosine per gevlogen kilometer. RB Leipzig gebruikte het zuinigste toestel. Met 1,98 liter kerosine per kilometer is de De Havilland DC 8-400 met afstand het milieuvriendelijkste vliegtuig dat door de deelnemende clubs is gebruikt. Een minpunt aan het toestel is het beperkte bereik, ‘slechts’ 2.522 kilometer op één tank. De Boeing 737 MAX 8 van Internazionale heeft een aanzienlijk groter bereik van 6.510 kilometer en is iets minder zuinig.
Om de CO2-uitstoot te reduceren, kunnen clubs één van deze vliegtuigen gebruiken. Bij een club als FC Porto, maar ook bij Ajax en Sporting CP, zou dit meer dan de helft aan uitstoot schelen. Voor zo’n 87% van alle vluchten is het mogelijk het zuinige vliegtuig van RB Leipzig te gebruiken. De rest van de vluchten zijn elk langer dan 2.522 kilometer. In die gevallen gebruiken clubs de Boeing van Internazionale gepakt. De uitstoot van het complete toernooi daalt door deze maatregel naar 3.425.551,68 kg CO2. Dat is een afname van 43,6% ten opzichte van de werkelijke CO2-uitstoot. Als alternatief vervoer wordt gecombineerd met het gebruik van zuinigere vliegtuigen, is de CO2-uitstoot nog minder. Dan gaat het namelijk om 3.220.199,336 kilo CO2, een afname van 47%.
Regionalisering
Maar het kan nog beter. Om de vliegkilometers in het Europees voetbal te verminderen, pleit Frank Huisingh voor herinrichting van de Europese competities in het algemeen. “De afgelopen jaren zijn die competities alleen maar groter geworden. Een paar jaar geleden is de Conference League erbij gekomen. Daardoor zijn er meer wedstrijden. Bovendien zit er geen enkele geografische beperking in tegen wie je speelt. Je moet die toernooien eerst kleiner maken. Om te beginnen schaf je één competitie af: de Conference League. Dan heb je alleen nog de Champions League en de Europa League.’’ Voetbalanalist Erik Meijer kan zich vinden in het voorstel van Huisingh. Meijer, werkzaam bij de Duitse sportzender Sky Deutschland, is er niet rouwig om als de Conference League wordt afgeschaft. “Deze competitie is sowieso overbodig.’’
Tenslotte wil Huisingh de poulefase van de Champions League graag regionaliseren. “Voor Nederlandse teams betekent dit dat je bijvoorbeeld alleen kunt loten tegen clubs uit België, een deel van Duitsland en Noord-Frankrijk. Dan beperk je de reistijden en kun je de uitstoot verminderen.’’ Eke Eijgelaar gaat nog een stap verder. Hij wil zelfs de voorrondes regionaliseren door in clusters te werken, zoals Zuid- en Midden-Europa. ‘’Op deze manier kun je afstand besparen. Als afstanden korter worden, maar clubs besluiten om te blijven vliegen, verklein je in ieder geval de totale afstand. Dan gaat de impact dus omlaag.’’
Meijer vreest dat de Champions League minder attractief wordt wanneer de poulefase of voorronde regionaal wordt. “Op deze manier krijg je in de tweede ronde uitsluitend de winnaars van een bepaalde regio. Dat kan interessant zijn, maar het is minder aantrekkelijk aangezien je op deze manier de grote clubs minder snel in jouw regio zal zien.’’
Het is lastig om de voorrondes achteraf te regionaliseren. Er moeten dan namelijk dezelfde winnaars uit voort komen, zodat dezelfde teams in de groepsfase terechtkomen. Daarom is voor dit onderzoek alleen gekeken naar een groepsfase in deze stijl. Op basis van de vliegafstanden tussen clubs is er een nieuwe groepsindeling gemaakt, met als doel om het aantal vliegkilometers te minimaliseren. Regels als dat clubs uit hetzelfde land elkaar niet kunnen treffen, zijn hierin meegenomen. Enkel de potindeling is, gedeeltelijk, weggelaten. In de geregionaliseerde groepsfase zijn er twee poules waarin clubs uit alle vier de potten te vinden zijn. In de andere zes poules zitten clubs uit drie van de vier potten. Wel is er in iedere poule een team uit pot 1 aanwezig, de op papier sterkste ploegen. Op deze manier blijven de groepen qua niveau gelijkwaardig aan elkaar.
In de oorspronkelijke groepsfase van het seizoen 2022/2023 vlogen alle clubs samen 244.361 kilometer. Met deze nieuwe indeling, als clubs enkel vliegen, is dit 175.068 kilometer. Zo’n 28% minder dus. De uitstoot zou, met de twee zuinige vliegtuigen uit de eerdere oplossingen, uitkomen op 933.318,35 kg CO2. In werkelijkheid werd er bij de groepsfase 2.609.319,35 kg CO2 uitgestoten. Dat komt neer op een afname van 64,2%.
Met alternatief vervoer ontstaat zelfs een klimaatneutrale poule. Door enkel de trein te gebruiken, wordt er in groep E geen CO2 uitgestoten door de reisbewegingen. Ook in groep A kan het vliegtuig aan de grond blijven. Daar wordt naast de trein ook de bus gebruikt. In de hele groepsfase kunnen clubs voor meer dan de helft van de wedstrijden (54 van de 96) alternatief vervoer gebruiken. Er wordt nog ‘maar’ 125.694 kilometer gevlogen. Met de trein en bus leggen clubs een afstand van 69.288 kilometer af. Wat overblijft is een uitstoot van 698.511,86 kg CO2. Dat is 73,2% minder dan de werkelijke uitstoot in het seizoen 2022/2023.
Met de combinatie van alternatief vervoer, zuinigere vliegtuigen en geregionaliseerde poules is dus bijna driekwart van de CO2-uitstoot in de groepsfase te besparen. Dat de uitstoot van de Champions League enorm verlaagd kan worden is nu wel duidelijk, maar dan zou de UEFA wel actie moeten ondernemen en de opzet veranderen. ‘’Dat zie ik de UEFA nog niet zo snel doen,’’ aldus Eijgelaar.
De populariteit van Tiny Houses stijgt de laatste jaren flink. “Onze wachtlijsten stijgen enorm. Momenteel hebben we 600 wachtenden”, zegt Nina Eijkenhout, communicatie en programmering Minitopia. De huisjes zijn duurzaam, goedkoop, klein en dus ook populair. Een goede oplossing voor het grote woningnood in Nederland zou je dus denken. Toch zijn daar twijfels over.
Ey! Daily gebruikt cookies om informatie over je apparaat op te slaan en die informatie te analyseren. Door in te stemmen met deze technologieën kunnen wij onder andere zien welke content het meest wordt gelezen, wat voor apparaten onze lezers gebruiken, waar onze lezers vandaan komen, en hoe lang ze op onze website blijven. Wij gebruiken die informatie vervolgens om onze content en onze website te verbeteren. Als je geen toestemming geeft of je toestemming intrekt, kan dit een nadelige invloed hebben op bepaalde functies en mogelijkheden.
Functioneel
Altijd actief
De technische opslag of toegang is strikt noodzakelijk voor het legitieme doel het gebruik mogelijk te maken van een specifieke dienst waarom de abonnee of gebruiker uitdrukkelijk heeft gevraagd, of met als enig doel de uitvoering van de transmissie van een communicatie over een elektronisch communicatienetwerk.
Voorkeuren
De technische opslag of toegang is noodzakelijk voor het legitieme doel voorkeuren op te slaan die niet door de abonnee of gebruiker zijn aangevraagd.
Statistieken
De technische opslag of toegang die uitsluitend voor statistische doeleinden wordt gebruikt.De technische opslag of toegang die uitsluitend wordt gebruikt voor anonieme statistische doeleinden. Zonder dagvaarding, vrijwillige naleving door uw Internet Service Provider, of aanvullende gegevens van een derde partij, kan informatie die alleen voor dit doel wordt opgeslagen of opgehaald gewoonlijk niet worden gebruikt om je te identificeren.
Marketing
De technische opslag of toegang is nodig om gebruikersprofielen op te stellen voor het verzenden van reclame, of om de gebruiker op een site of over verschillende sites te volgen voor soortgelijke marketingdoeleinden.
