Ey! Daily is het publicatieplatform van de studenten van Fontys Journalistiek Tilburg. Hier leren en publiceren we.
Alle content werd geproduceerd binnen een onderwijscontext. Het is een leeromgeving, wat betekent dat deze redacteuren behalve mooie dingen, ook fouten mogen en zullen maken. Meer weten? Stuur je vragen naar eydaily@fontys.nl.
Ey! Daily is het publicatieplatform van de studenten van Fontys Journalistiek Tilburg. Hier leren en publiceren we.
Alle content werd geproduceerd binnen een onderwijscontext. Het is een leeromgeving, wat betekent dat deze redacteuren behalve mooie dingen, ook fouten mogen en zullen maken. Meer weten? Stuur je vragen naar eydaily@fontys.nl.
Big Time Rush treedt dit jaar voor het eerst op in Nederland. Dat heeft de popband deze week bekendgemaakt. Op 10 juni treden ze op in concertzaal 013 in Tilburg, als onderdeel van hun UK & Europe tour. De tickets voor het concert gaan aanstaande vrijdag om tien uur ’s ochtends in de verkoop.
De bandleden Kendall Schmidt, James Maslow, Logan Henderson en Carlos Pena Jr. zijn onder andere bekend van hun Nickelodeon-serie ‘Big Time Rush’. Hierin spelen ze de rollen van vier jonge mannen die proberen door te breken met hun band in Los Angeles. Ondanks dat deze serie fictief is, zijn ze in werkelijkheid ook muziek gaan uitbrengen. Hun eerste album ‘BTR’ kwam uit in 2010, gevolgd door ‘Elevate’ in 2011, ’24/Seven’ in 2013 en hun meest recente album ‘Another Life’ in 2023. De band heeft veel fans, zowel door hun televisieshow als door hun muziek.
Fans
Frederique Macor bewondert de groep al tien jaar en gaat proberen tickets te bemachtigen voor het concert. “Vroeger, als klein meisje was ik extreem fan van de serie. Ik heb de afleveringen echt honderd keer opnieuw gekeken. Ook hun muziek luisterde ik heel vaak. Het is erg leuk dat ze naar Nederland komen, want ze gaven in eerste instantie alleen maar concerten in Amerika. Het is mijn kinderdroom die uitkomt.” Tijdens het optreden hoopt ze een mix van oude en nieuwe nummers te horen. ‘’Mijn favorieten waren altijd Kendall en Carlos. Ik vond Carlos altijd heel grappig. Kendall was altijd heel lief en leuk, stiekem ook een kleine childhood crush“, zegt Macor lachend. Het wordt echter nog een uitdaging om tickets te bemachtigen. “Ik zie veel mensen op TikTok voorbijkomen die er naar toe willen en dat hoor ik ook binnen mijn eigen omgeving. Dus het wordt nog een uitdaging.”
Bij een zinkgat zakt de grond letterlijk onder je voeten weg. Dit fenomeen zien we de laatste maanden terug in de grote steden, terwijl het eerst alleen als natuurverschijnsel in Zuid-Limburg plaatsvond.De reparatiekosten van een onnatuurlijk zinkgat kunnen uiteenlopen, maar met regelmatig onderhoud kan het voorkomen worden.Geo-onderzoeker Bjorn Vink is werkzaam bij Nikhef en vertelt meer over de reparatie en mogelijke kosten die erbij komen kijken.
Nederland is een land van uitgestrekte vlaktes met landbouw en polderlandschappen. In dorpen en steden staat mobiliteit en infrastructuur centraal. Hoewel een zinkgat oorspronkelijk een natuurverschijnsel in Zuid-Limburg is, komt het nu ook voor in bebouwd gebied elders in Nederland. Het ontstaan van een zinkgat kan impact hebben op de omgeving waarin hij ontstaat met alle mogelijke gevolgen van dien.
De reparatie
Geo-onderzoeker Bjorn Vink geeft aan dat onnatuurlijke zinkgaten kunnen ontstaan door het achterstallig onderhoud van het riool en kelders. “Om dit weer te repareren, worden er voorzichtig uitgravingen uitgevoerd. Er wordt bekeken waar er schade is en waar het vandaan komt. Hierbij wordt er grondig gekeken naar het voorkomen van gevaren voor de omgeving en verdere uitspoelingen.
De oude buizen worden vervangen, de gaten worden gevuld met cement of zand en de straat wordt afgewerkt en hersteld”.
Kosten
“De reparatiekosten van zinkgaten in de stad kunnen oplopen tot tienduizenden euro’s. Dit is afhankelijk van de samenleving eromheen. Denk aan winkels die moeten sluiten of straten die onbereikbaar worden. De kosten verschillen per plek en omgevingsfactor.”
Soorten en ontwikkelingen van zinkgaten
Er bestaan verschillende zinkgaten: ”Er zijn natuurlijke en onnatuurlijke zinkgaten. De natuurlijke zinkgaten vinden voornamelijk plaats in Zuid-Limburg, dit komt omdat de ondergrond daar bestaat uit rotsen van kalkgesteente. De onnatuurlijke zinkgaten ontstaan door ‘eigen’ bewegingen en onderhoud. Het ontstaat voornamelijk door het onderhoud van rioleringen. Als deze niet regelmatig gecontroleerd worden, kunnen er uitspoelingen ontstaan.
Zo’n rioolbuis brokkelt en spoelt zich van binnenuit. De buizen kunnen zakken door de grond of als er een nieuws huis wordt gebouwd, hierdoor ontstaat er schade aan de buis. De gevolgen kan men zien als er in een korte tijd veel water door de buis stroomt. De grond wordt dan modder, waardoor de grond ineen valt en zinkgaten te zien is.”
Cinecitta heeft besloten om tijdens carnavalszondag de deuren te sluiten. Een stap die ze normaal gesproken alleen zouden nemen als het verplicht was, zoals in de coronatijd. Deze keer kiezen ze er echter vrijwillig voor, met als doel de veiligheid in de smalle straat te waarborgen tijdens deze feestelijke dag.
‘De straat staat van links naar rechts propvol,’ vertelt Nettie Verhagen, de woordvoerder van Cinecitta. Maar waarom alleen op zondag dicht? Op carnavalszondag trekt D’n opstoet door de stad, oftewel de optocht. Met grote wagens die door de straat moeten en mensen die langs de kant staan te kijken, kan dit behoorlijk gevaarlijk worden. ‘Anders komt de veiligheid in het geding’ verklaart Verhagen. Vandaar de beslissing om op zondag de deuren gesloten te houden.
De bioscoop heeft verder nog niet veel klachten gehad van vaste bezoekers, de meeste vaste bezoekers begrijpen de beslissing. De rest van de dagen van de carnaval kunnen ze wel nog genieten van hun favoriete film. Voor het personeel betekent dit dus ook een dagje vrij. ‘Zij hebben de tijd om zelf ook lekker te gaan carnavallen’ aldus Verhagen.
Op de carnavalszondag staat de Willem II straat dus vol met feestende mensen en moeten de bezoekers die naar de film willen een dagje wachten. Iedereen kan zo dus veilig naar d’n opstoet kijken.
Het is weer zo ver: het jaarlijkse International Film Festival Rotterdam (IFFR) en er hangt een bruisende sfeer. Overal waar je kijkt zijn mensen gepassioneerd een film aan het bespreken die ze net hebben gezien, vol afwachting gaan ze naar een premiere waar ze al een tijdje naar op vooruitkijken. Of met honger in de ogen het menu aan het bekijken zijn voor wat voor unieke films er dit jaar nog meer opstaan. Een ding is zeker: als je maar dan ook een beetje een interesse hebt in film, is het IFFR niet te missen.
Maar naast de vaste bezoekers van het festival zijn er ook veel mensen die gekomen zijn om iets nieuws te zoeken en hun ‘film palette’ te vergroten. Of net iets exotischer zoeken dan het nieuwste uit Hollywood “het is een soort groentemarkt in plaats van een supermarkt” Zegt een enthousiaste bioscoopganger, en zij is niet de enige met dat sentiment.
Luister hier naar nog een bisocoopganger die iets zoekt wat net buiten zijn bubbel valt.
The Promised Land
De zalen zijn gevuld. Waaronder die voor de premiere van de lang verwachtte ‘heidewestern’ “The Promised Land” met Mads Mikkelsen in de hoofdrol. Gedurende de film was de zaal gevuld met emotionele reacties, er werd gesnakt naar adem bij spannende scenes en bij de rest van de film heerste een stilte geladen met fascinatie en bevlieging. Na de premiere was er een Q&A met de regisseur Nikolaj Arcel. De filmliefhebbers losgingen met vragen over hoe creatieve keuzes tot stand zijn gekomen tijdens het produceren van de film. Ook werd het tipje van de sluier opgetild om een paar geheimen over de scenes in de film bloot te leggen. Een feestje voor alle Filmfanaten en aspirant filmmakers daartoe in het publiek.
“The Promised Land” regissuer Nikolaj Arcel (links) tijdens de Q&A na de premier
Na afloop van de film leek na afloop echt indruk gemaakt te hebben zelfs bij mensen die dat niet persé verwacht hadden vooraf: “Ja ik was echt helemaal meegesleurd van voor tot einde aan de lip van de film gehangen. En om eerlijk te zijn dat had ik niet helemaal verwacht toen ik de tickets had gekocht”.
Luister hier naar een bisocoopganger die positief verrassed was:
Zo zal het IFFR blijven verbazen. Met een nieuwe lading films elk jaar belooft het een evenement te blijven waar elke filmfanaat zich kan voelen als een vis in het water.
De prijzen van wintersportvakanties zijn flink toegenomen. Ondanks deze stijging schrappen veel mensen deze vakantie niet. Hordes Nederlanders vetrekken in de periode van eind november tot half april naar de pistes om hier lekker in de sneeuw te vertoeven.
Voor de negentienjarige Sophie Perey is dit jaarlijkse uitje iets waar ze naar uitkijkt. ”Ik ga iedere jaar twee keer met mijn ouders en mijn broertje op skivakantie. Een keer tijdens de kerstvakantie en een keer tijdens de carnavalsvakantie”, aldus Perey. De wintersportspecialist Snowplaza.nl deed onderzoek naar het wintersportgedrag van de Nederlander. Uit het onderzoek van augustus 2023, bleek dat ruim 94 procent van de 2000 ondervraagde ook komend seizoen weer op wintersport gaat. 47 procent hiervan geeft aan ieder jaar één keer op wintersportvakantie te gaan.
Stijging
”Het verschilt per land en bestemming, maar de prijsstijging van de wintersporten zal tussen de 5 en 8 procent liggen. Wij adviseren de mensen om vroeg te boeken, dan heb je nog kans op extra kortingen en is de kans op extra kosten een stuk kleiner. Je doet er goed aan om je vakantie op tijd te boeken en flexibel te zijn in de data die je kiest”, vertelt Martine Langerak, woordvoerder Sunweb Group. Ook Sophie merkt een verschil in de prijzen van tegenwoordig: ”De prijzen zijn heel erg gestegen. Mijn ouders willen graag buiten het hoogseizoen gaan. Het is alleen erg moeilijk in verband met de vakantie van mij en mijn broertje. Hij zit op de universiteit waardoor hij al minder vakantie heeft. Dit maakt het moeilijk om buiten het hoogseizoen te gaan.”
Boekingen
”Wintersporters skippen niet graag hun wintersportvakantie. We zien daarom niet echt verschuivingen in het boekingsgedrag van de consument’’, vertelt Langerak. Volgens haar wordt er op een andere manier bespaard: ”Veel mensen besparen door bijvoorbeeld een kortere trip te boeken. Daarnaast zie je ook vaak dat er een appartement wordt gehuurd, zodat je ’s avonds kan koken in plaats van buiten de deur te gaan eten.’’
Carnaval staat weer voor de deur. Kaaiendonk, oftewel Oosterhout, maakt zich weer klaar voor ‘Ut Kaais Walhalala’. De stad biedt ook dit jaar een oplossing voor alle minderjarige die toch willen carnavallen. “Het is iets wat we met elkaar moeten doen”, aldus Sandra de Ridder van JONG Oosterhout.
Sinds 1 januari 2014 moet je 18 zijn om alcohol te mogen drinken in Nederland. De gevolgen van deze wijziging zijn dat jongeren die geen plek meer hadden om te carnavallen. Ouders van deze jongeren en de gemeente Oosterhout zijn opgestaan om iets te organiseren voor Oosterhoutse jongeren. De Ridder is werkzaam bij de gemeente Oosterhout op de afdeling JONG. Hier houdt zij zich bezig met alle projecten rondom jongeren. “We gunnen het ze,” aldus de Ridder.
“Met carnaval moet je worden opgevoed. Je krijgt het mee vanuit de basisschool, vervolgens ga je met je ouders mee feesten. Maar als je rond de leeftijd van vijftien komt wil je niet meer met je hen mee naar de Pannenhoef.” Dit gat moest worden opgelost. De gemeente is in gesprek gegaan met verschillende instanties om iets te organiseren voor de jongeren die in dit ‘gat’ vallen.
Er zijn een aantal pogingen gedaan voor een oplossing, zo hebben verschillende leegstaande cafés geprobeerd een prikfeest te organiseren. Dit flopte alleen vanwege de weinige animo en de lage omzet. “Er wordt heel weinig besteld,” volgens De Ridder. Uiteindelijk is theater De Bussel aangesloten bij het project. “We zijn gaan kijken wat we kunnen doen. Er zijn in het eerste jaar twee dagen georganiseerd. Dit was een enorm succes. Mede door de goede artiesten die er kwamen.” Het eerste jaar werd er op de vrijdag van carnaval een optreden verzorgd door Mr Polska en op de zaterdag door dj Monica Geuze. Het eerste jaar was de organisatie blij met een mooie driehonderd jongeren die op het feest afkwamen. Nu krijgt Ut Kaais Walhalala ieder jaar ongeveer 700 jongeren over de vloer.
Dit jaar staan er weer vier dagen vol feest op de planning bij Theater De Bussel. Met artiesten als Turfy gang, Matt adreo en TEAM STUK verwacht De Ridder weer een spetterend feest tijdens carnaval. De Ridder geeft aan trots te zijn op het feit dat gemeente Oosterhout een carnaval biedt voor iedereen.
Dinsdag 30 januari was op het Internationaal Film Festival de Nederlandse première van de Deense film The Promised Land. Een historisch drama geregisseerd door Nikolaj Arcel met Mads Mikkelsen in de hoofdrol. De film heeft al diverse prijzen gewonnen, zoals de Europese filmprijs voor de beste cinematografie.
Je volgt het personage van Mads Mikkelsen, Ludvig Kahlen, die in de achttiende eeuw een kolonie probeert te stichten op de Jutlanden van Denemarken. Dit is tot nu toe onmogelijk gebleken door de dorre onvruchtbare grond. Met deze nederzetting probeert hij rijkdom en aanzien te verkrijgen. In plaats daarvan stuit hij op een conflict met Frederik De Schinkel, een wrede landeigenaar, die probeert bezit over de heide te krijgen. De koppige Kahlen gaat hier niet mee akkoord en doet er alles aan om zijn gebied te verdedigen.
Het thema van de film is volgens de regisseur terug te zien in de karakters. De Schinkel gaat ervan uit dat het leven onmogelijk te controleren is, terwijl Kahlen het leven benadert via een stappenplan die hem naar een bepaald doel zal leiden. “Dat is een strijd die wij als mensen allemaal kennen. De meesten van ons weten dat het leven oncontroleerbaar is, maar toch blijven we vasthouden aan het idee dat we alles kunnen controleren.”
Het verhaal is gebaseerd op de roman ‘Kaptajnen og Ann Barbara’ van schrijfster Ida Jessen. Regisseur Nikolaj Arcel vertelt dat het verhaal hem inspireerde door de personages: “De eerste persoon waar ik een connectie mee voelde was het kleine meisje Anmai Mus (gespeeld door Melina Hagberg). De schrijfster van het boek is een vrouw misschien dat ze daarom zulke sterke vrouwelijke personages heeft neergezet. Dat laat het verhaal echt tot leven komen.”
Het boek heeft inspiratie getrokken uit het echte verhaal van Ludvig Kahlen. Het enige wat de schrijfster heeft toegevoegd zijn de romantische aspecten. Iets waar de regisseur best moeite mee had: “In het begin was ik bang dat het teveel zou lijken op een dokters novelle, omdat er best wel wat romantiek in de film zit verweven”, aldus Arcel. “Maar gelukkig hebben we het weten in te perken. Mads zei altijd tegen mij: ‘Hey Nick, er zijn paarden, geweren en de hoofdpersoon is een pionier dus eigenlijk maken we een western.’”
Bij verschillende theaters in Rotterdam worden hygiëneregels onvoldoende nageleefd. Medewerkers wassen onvoldoende tot niet hun handen. Dit kan gevaarlijk uitpakken. ‘Geneesmiddelen werken vaak niet meer’
Het Luxor Theater, Theater Zuidplein en De Doelen zijn drie locaties die zich aan een goedgekeurde hygiënecode of een eigen HACCP-plan moeten houden. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) controleert dit. Persoonlijke hygiëne, zoals handen wassen, is heel belangrijk voor iedereen die in de horeca werkt volgens Bart Fortuin, persvoorlichter NVWA. Horecabedrijven moeten ervoor zorgen dat het voedsel wat ze verkopen veilig is. Het eten van deze drie theaters zijn dat niet. Snackboxen, borrelplankjes en andere zoetigheden worden klaargelegd zonder dat medewerkers hun handen wassen. Dit wordt bevestigd door onder andere Camille, werkzaam bij Theater Zuidplein: “Cake wordt gesneden en aangeraakt zonder handen te wassen. Ik moet zelf ook toegeven dat ik de gember en munt voor de thee met ongewassen handen snij”, vertelt ze.
Noa werkt bij De Doelen en geeft aan dat bij hen vooral achter de bar en bij het maken van snacks niet op hygiëne wordt gelet. “Alles wat niet in keuken wordt klaar gemaakt, wordt aangeraakt met vieze handen”, aldus Noa. Bij Het Luxor Theater maken ze snackboxen en borrelplankjes klaar zonder handen te wassen. “Ik heb nog nooit iemand zijn handen zien wassen voordat ze het eten op de plankjes leggen”, vertelt Remco, medewerker bij het Luxor. “We doen onder andere losse Maltezers in de snackboxen en die worden met vieze handen aangeraakt. Hetzelfde geldt voor de chips en kaasblokjes voor op de borrelplankjes en daar eten de medewerkers tussendoor ook nog van”
Micro-organismen
Handen zijn dragers van micro-organismen. Zo kan een hand bijvoorbeeld 150 soorten bacteriën dragen, maar daarnaast ook virussen en schimmels. Het is dus niet alleen vies, maar ook gevaarlijk volgens Paul Harleman, deskundige professionele schoonmaak en hygiëne. De meeste bacteriën zijn niet kwaadaardig, maar toch kunnen sommige van deze micro-organismen schadelijk zijn voor de mens. Met name de resistente soorten, deze zijn immuun voor de meeste antibiotica. “Word je ziek door een resistent micro-organisme dan is behandelen lastig omdat geneesmiddelen vaak niet meer werken. Het micro-organisme is er resistent tegen geworden.” Via de handen kunnen micro-organismen overgedragen worden op voedsel. Voedsel kan besmet raken wat met name gevaar oplevert voor voedsel dat na aanraking onvoldoende tot niet verhit wordt. “Handen wassen is daarom zo belangrijk voordat je aan eten zit. En dan niet vluchtig, maar grondig en volgens de instructies.”
Het dragen van handschoenen is geen verbetering. Harleman:”Handschoenen geven vaak de schijnzekerheid van hygiëne. Het beschermt vooral de voedselbereider, maar niet degene die het voedsel aangeboden krijgt.” Dit komt omdat voedselbereiders hun handen niet meer wassen. Ze denken dat het dragen van handschoenen voldoende is. Verder wisselen ze te weinig van handschoenen. “Ze maken bijvoorbeeld je broodje tartaar klaar, stoppen het in de verpakking en raken de kassa aan om af te rekenen. Het wordt nog erger als ze daarna gewoon weer verder gaan met de volgende klant zonder schone handschoenen aan te trekken.”
Vispassages zijn een belangrijk stuk infrastructuur voor het gezonde leven van bijna elk soort vis in de Nederlandse wateren. Maar volgens Maurice Kooiman, specialist vismigratie bij RAVON, is er lang niet genoeg aandacht besteedt aan deze speciale vorm van infrastructuur. “Er is echt nog werk aan de winkel wat betreft het vispassage netwerk.”
Nederland staat bekend in het buitenland voor veel dingen, een daarvan zijn onze zogeheten ecoducten. Dit zijn speciaal gemaakte oversteek paden om het leven van wild in ons land makkelijker te maken. Waar veel minder aandacht voor is zijn onze vispassages. Dit zijn ecoducten maar dan voor vissen die een lange afstand moeten afleggen in hun jaarlijkse trek. Uit een onderzoek van Wageningen University blijkt dat lang niet alleen trekvissen baat hebben bij vispassages maar bijna elke vissoort die in onze wateren zwemt. En dat veroorzaakt problemen.
Volgens Kooiman zijn de problemen duidelijk: “Er zijn migratieknelpunten waar aantoonbaar aanbod is van trekvissen, maar nog altijd geen vispassage aanwezig is. Hierdoor kunnen deze vissen hun weg niet vervolgen. Daarnaast weten we van veel vispassages maar weinig over hoe goed ze in de praktijk functioneren. Ze staan wagenwijd open waardoor er een te sterkte stroming ontstaat, of ze staan juist op een kier waardoor er sowieso geen vis doorheen past”. Door deze problemen aan te kaarten en onderzoek uit te voeren naar waar de optimalisaties plaats kunnen vinden in het passagenetwerk. Kan RAVON samen de waterbeheerder van de regio werken om de problemen op te lossen.
Door het nieuwe onderzoek van de Wageningen University dat aantoont dat alle vissen voordeel hebben bij passages. Denkt Kooiman dat het gehele proces wel een heel stuk sneller zou kunnen gaan verlopen. “Het onderzoek klaart veel op, ook omtrent de gezondheid van de vissen die normaal buiten de categorie “trekvis” vallen. Nu dat er meer duidelijkheid is zal de vispassage hoger op de prioriteitenlijst komen te staan bij waterbeheerders.”
Een vissoort zal ons ongetwijfeld wel extra dankbaar zijn: de paling. “De paling is de vis die in Nederland de verste tocht moet afleggen om voort te planten. Dat doen ze namelijk aan de andere kant van de Atlantische Oceaan bij de kust van Amerika. De larven komen dan met behulp van de golfstroming weer in de buurt van Europa. Hier zoeken ze als jongvolwassenen de binnenwateren van Nederland op, om dan de hele reis opnieuw te maken. “Een ingewikkelde en bijzondere levenscyclus!”, aldus Maurice Kooiman.
De komst van genderneutrale toiletten, zwarte piet die niet meer zwart mag zijn en ‘beste dames en heren’ is veranderd naar ‘beste reizigers’ in het omroepbericht van de Nationale Spoorwegen. Nederland heeft de afgelopen jaren zijn best gedaan om de maatschappij zo inclusief mogelijk te maken voor iedereen. Dit zijn veranderingen waar de ‘woke’-beweging zich hard voor maakt. Eigenlijk alles wat te maken heeft met racisme, homohaat, ongelijkheid en onrecht tegenover minderheden moeten de deur uit.
In dit stuk gaan we kijken naar wat de woke-beweging is en wat het teweeg brengt. Ook gaan we het hebben over de cancel culture en polarisatie.
Wat vinden mensen op straat van woke?
In de Van Dale staat sinds september 2020 het woord ‘woke’ omschreven als ‘zich zeer bewust zijn van racisme en sociaal onrecht tegenover minderheden. De woke-beweging is geen klassieke beweging omdat ze geen erkende leider(s) hebben of naast het globale doel sociale gelijkheid geen duidelijke doelstellingen hebben.
Wat wil de woke-beweging?
Racisme, seksisme, kolonialisme, validisme (discrimineren op basis van handicap of beperking), antisemitisme, homohaat, moslimhaat, heteronormativiteit (de aanname dat heteroseksualiteit de standaard en/of de natuurlijke toestand van de mens is), en transhaat (het niet accepteren van transpersonen). Een hele mond vol, maar volgens de woke-beweging moeten ze allemaal in de ban. Zo willen ze meer aandacht voor het slavernijverleden door bijvoorbeeld meer les erover op scholen. Een kleine groep van de woke-beweging gaat zelfs zo ver dat alle standbeelden van ‘geschiedenishelden’ die een aandeel hebben gehad aan dat slavernijverleden, zoals Michiel de Ruyter, zouden moeten verdwijnen. Eigenlijk zou ‘het hele systeem’ op de schop moeten, maar deze systeemverandering kan niet met één staking of demonstratie teweeg worden gebracht. Kortom, als je af wil van een compleet systeem, kun je ook niet verwachten dat dat op een of ander moment gebeurt. Het kost tijd.
Taalpolitie
De woke beweging zorgt ervoor dat er kritisch gekeken wordt naar wat mensen wel en niet zeggen. Vooral in de media ligt alles onder een vergrootglas. Voor de één is het een ‘onschuldige grap’, maar voor de ander kan de grap als pestgedrag of intimidatie gezien worden. Voor woke personen doen woorden ertoe. Tijdens de Golden Globes van dit jaar maakte cabaretier Jo Koy, die de award show presenteerde, een grap die bij veel mensen in het verkeerde keelgat schoot. Hij omschreef de film Barbie als een film die over een plastic pop met grote borsten zou gaan.”Oppenheimer is gebaseerd op een 721 pagina’s tellend Pulitzer Prize-winnend boek over het Manhattan-project, en Barbie gaat over een plastic pop met grote borsten.” De reacties van de mensen in de zaal zorgden voor een ongemakkelijk moment. Op sociale media waren er veel ontevreden reacties op de grap van Koy. Zo werd de ‘grap’ omschreven als ‘seksistisch’ en ‘ouderwets’. Wat de mensen nog bozer maakten was dat het doel van de film juist was om duidelijk te maken dat we in een mannenwereld leven waar seksisme genormaliseerd is.
Bron: X (Vertaling: Joy Koy die zijn Barbie grappen vertelt op de Golden Globes)
De woke-beweging wil de Nederlandse taal zuiveren van koloniale, seksistische, homofobe, racistische en alle andere vormen van onderdrukkende taal. In het boek ‘Wordslut’ schrijft Amanda Montell: “Taal is altijd, en wordt nog steeds, gebruikt om machtsstructuren en sociale normen te weerspiegelen en te versterken.” De Engelse (en ook Nederlandse) taal die we nu kennen is gecreëerd door witte mannen. Daardoor zit taal vol met vooroordelen. “We zijn gehersenspoeld om te denken dat de perspectieven van mannen de enige zijn die ertoe doen of zelfs bestaan,” schrijft Montell. Zo kunnen we tegenwoordig geen ‘negerzoenen’ maar ‘chocoladezoenen’ kopen en ook zijn de ‘Jodenkoeken’ verandert naar ‘Odekoeken’.
Vrijheid van meningsuiting
Hoogleraar communicatiewetenschappen Gaëlle Ouvrein heeft onderzoek gedaan naar de woke beweging en de cancel culture en concludeert dat doordat onze taal wordt aangepast er veel reacties ontstaan van ‘dat we niets meer zouden mogen zeggen’. “Taal verandert langzaam en geleidelijk door de jaren heen. Jongeren hebben een hele andere woordenschat dan ouderen. Toch ligt het opeens veranderen van bepaalde woorden gevoelig bij mensen omdat we taal als iets vanzelfsprekends zien dat ‘altijd al zo geweest is’.” Bij die gevoeligheid speelt de vrijheid van meningsuiting ook een rol, beweert Ouvrein. “Zodra mensen beperkt worden in wat ze wel en niet mogen zeggen komen ze met het argument dat een deel van die vrijheid ontnomen wordt. Dat is bij woke en ‘cancel culture’ ook zo. Dit komt ook omdat er geen wetgevend kader voor is dat duidelijk afbakent wat wel en niet gezegd kan worden. Daardoor zijn die grenzen ook zo vaag en gaan mensen het eerder als een soort bedreiging zien.”
Dat het verklaarbaar is waar die reactie vandaan komt hoeft nog niet te betekenen dat het terecht is, want mogen we echt niets meer zeggen? Ouvrein trekt die vraag in twijfel. “We leven nu juist in een tijd waar veel meer ruimte is voor verschillende opinies dan vroeger. In dat opzicht hebben we als samenleving veel vooruitgang gemaakt.” Die vrijheid zou volgens Ouvrein echter geen vrijbrief mogen zijn om zomaar alles te mogen zeggen. “Racistische, seksistische uitspraken en uitspraken die mensen kwetsen in het algemeen. Dan moeten er wel beperkingen zijn.”
Echter is er wel, tot een bepaalde hoogte, een kader. In het wetboek van strafrecht staat in artikel 266: “Elke opzettelijke belediging die niet het karakter van smaad of smaadschrift draagt […] wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste drie maanden of geldboete van de tweede categorie.”
De verandering in taal is ook zichtbaar als we kijken naar hoe het nieuws gebracht wordt, constateert mediajournalist Annefleur Schipper. “Wat je ziet gebeuren is dat er bij het NOS-journaal bijvoorbeeld steeds vaker termen worden overgenomen en uitleg wordt gegeven op basis van voornaamwoorden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan Raven van Dorst die graag wordt aangeduid met de voornaamwoorden die/hun. Media doen hun best om daar in de berichtgeving rekening mee te houden, ook al is het taal technisch vaak lastig.”
‘Linkse mediawereld’
Volgens Schipper doen media dus hun best om het ‘zo goed mogelijk’ te doen. Dit zorgt ook voor de nodige kritiek dat talkshows en media in het algemeen ‘te links’ en ‘te woke’ zouden zijn. Een voorbeeld hiervan is de ‘Frans Timmermans show’ die zich bij Khalid & Sophie afspeelde. Er zou veel meer aandacht worden besteed aan linkse politici dan aan rechtste politici. Schipper, die ook regelmatig aan tafel zit bij die talkshow, is echter van mening dat de stelling dat talkshows alleen maar vanuit een linkse bril nieuws brengen een misvatting is. “Talkshows kiezen niet bewust een kant, maar selecteren de gasten die een kant kiezen. Bij Khalid & Sophie ligt de politieke voorkeur er misschien iets dikker bovenop, maar bijvoorbeeld bij een talkshow als OP1 zaten meer rechtste politici aan tafel. Uiteindelijk is het aan politici zelf waar ze wel of niet aan tafel willen zitten. Een Thierry Baudet of Van Haga willen alleen maar met specifieke mensen aan tafel zitten. Wilders wil nergens aan tafel zitten en ook de VVD zegt vaker ‘nee’ dan ‘ja’. Dan heb je als makers van een journalistiek programma al snel een probleem. Gaan we dan alleen mensen met een linkse politieke voorkeur uitnodigen of hoe lossen we dit op?”
Stempel
Schipper vult aan dat er ook vaak beweerd wordt dat iedereen die werkt in de media links is, maar dat ook niet klopt. “Toen ik nog als redacteur bij De Wereld Draait Door werkte, werden er tijdens verkiezingstijd ook wel eens verkiezingen gedaan onderling en daar kwam eigenlijk altijd D66 uit als grootste partij (progressief rechts). De politieke voorkeuren in de media zijn allemaal veel meer divers dan mensen kennelijk denken.”
Daarbij trekt ze ook de aanname dat media altijd woke willen zijn in twijfel. Sterker nog, ze proberen het juist om die ‘woke-stempel’ niet te krijgen. “Er heerst eerder een soort angst bij media om woke over te komen. Het woord heeft zo’n negatieve lading gekregen door de mensen die anti-woke zijn en het als een soort scheldwoord zijn gaan gebruiken. Het is lastig om te werken met onderwerpen waar bijvoorbeeld racisme of seksisme een grote rol spelen, puur uit angst om die stempel te krijgen. ” Waar die angst precies vandaan komt weet Schipper ook niet echt te verklaren. “Als je die stempel krijgt, lijkt het of je daar niet meer iets tegenin kunt brengen. Daarbij krijg je die stempel echt bij alles tegenwoordig. Ik val op vrouwen dus dan ben ik opeens woke? Ik kies ervoor om geen vlees te eten en ik ga met de trein op vakantie in plaats van dat ik het vliegtuig pak, dus ben ik woke? Juist omdat het door alle anti-woke mensen aan alles wordt geplakt verliest het ook een beetje haar kracht.”
Waarom zijn we dan allemaal zo bang om woke gevonden te worden en die stempel te krijgen? Volgens Ouvrein is de woke-beweging te extreem geworden. “Woke zie ik zelf als alles wat zowat afwijkt van de norm proberen onder de aandacht te brengen. Ik associeer het zelf niet als negatief, maar als iets wat momenteel populair is. Een trend die wellicht ook na een poos weer voorbij is. Mensen hebben tegenwoordig de neiging overal een punt van te maken. Social media bieden mensen een platform waar ze alles kunnen zeggen. Wij als gebruiker hebben het gevoel dat we daardoor een zekere macht hebben. We kunnen tegenwoordig steeds meer bepalen wat de topics zijn waar media en politiek het over zouden moeten hebben en wat de meningen daarover zou moeten zijn. Zodra je mensen macht geeft, willen ze dat niet graag afstaan. Op het moment dat mensen het gevoel krijgen dat die macht ingeperkt wordt dan voelen mensen zich al snel bedreigd.”
Cancel culture
De woke-beweging heeft ook geleid tot de cancel culture. Net als woke is het cancelen van mensen ook vanuit de Verenigde Staten hier komen aanwaaien. De cancel cultuur, ook wel afrekencultuur genoemd, houdt in dat mensen worden geboycot nadat zij in de publiciteit aan kritiek zijn blootgesteld. In 2020 was het bekend auteur J.K.Rowling al die samen met 150 Britse en Amerikaanse auteurs, wetenschappers en docenten een open brief schreef met het dringende verzoek om een einde te maken aan deze cultuur. In de brief maakt ze duidelijk dat ze de huidige ‘noodzakelijke afrekening’ met raciale ongelijkheid toejuicht, maar dat ze intolerantie voor afwijkende meningen niet aanvaardt. Rowling belandde zelf in 2020 in een controversie nadat ze een tweet had geplaatst over transpersonen.
Bron: X
Naast J.K. Rowling trekt ook Ouvrein het doel van de afrekencultuur in twijfel. “Net als de woke-beweging is de cancel culture te veel en te extreem geworden. Het is ontstaan vanuit een goede bedoeling en heeft ook aangetoond dat het goede dingen te wegen kan brengen zoals bijvoorbeeld de ‘#MeToo beweging’ (tegen grensoverschrijdend gedrag) en ‘Black Lives Matter’ (tegen racisme van zwarte personen). Maar op een bepaald moment werd het zo populair om mensen maar te gaan cancelen en iedereen op zijn fouten te gaan wijzen dat het een beetje haar doel voorbijgaat. Je kunt niet elke dag iemand cancelen om de kleinste dingen. Hierdoor verloor het cancelen van mensen een beetje haar kracht.’’
In hoeverre kun je personen en bedrijven cancelen? Volgens Ouvrein heeft het cancelen van mensen eigenlijk geen nut. “Er is niemand die definitief ‘gecanceld’ is. Een conclusie uit mijn onderzoek was ook dat mensen de cancelculture als iets tijdelijks zien en niet als iets definitiefs.”
Polarisatie
Omdat de woke beweging zo extreem is geworden komt er steeds meer verzet tegen de beweging. Eelco Harteveld is docent aan de UVA en doet onderzoek naar polarisatie. Hij kan verklaren waarom de woke-beweging zo gevoelig ligt voor mensen: “Wanneer mensen botsen over een mening, houdt dit de samenleving scherp en kritisch. Echter moet er wel naar elkaar geluisterd worden om constructief te blijven. Als mensen openstaan voor andere meningen kunnen ze dichterbij elkaar komen en kan dit eventueel oplossingen bieden. Wanneer dit niet gebeurt zal het voornamelijk uitlopen tot verdeeldheid. Doordat het lijkt alsof er geen middenweg meer is in het kiezen of je wel of niet woke bent, zorgt dat voor polarisatie.” Hij vult aan: “De meeste affectieve polarisatie (hoeveel sympathie mensen voelen richting hun overtuiging) zie ik in mijn studie nu rond het thema gender. Dit raakt voor beide kampen direct aan hun identiteit en morele waarden.”
Maar hoe komt het dan dat deze beweging zorgt voor zoveel verdeeldheid in de samenleving? Ouvrein concludeert dat we met de komst van social media nauwelijks geconfronteerd worden met mensen die een andere mening delen. “Wij hebben het liefst dat we in contact komen met mensen die dezelfde meningen als wij delen. Als je in contact komt met een mening die haaks tegenover die van jou staat dan vraagt dat redelijk wat denkvermogen om dat te verwerken en dat vinden mensen niet leuk, dus het is gewoon veel makkelijker om in die bubbel te blijven. En dat in combinatie met de technologie en social media platformen zorgt zeker voor polarisatie. Ik ben daar persoonlijk wel bang voor, dat die polarisatie daardoor alleen maar groter wordt.”
Op X (voorheen Twitter) zie je als gebruiker regelmatig heftige uitspraken, dit roept vervolgens weer veel heftige reacties op. Het lijkt door deze interactie dat de partijen lijnrecht tegenover elkaar staan. Wanneer dit gesprek in het echt zou plaatsvinden, is de kans groot dat er met meer respect en nuance wordt gesproken. Hierdoor schetsen verschillende socialmediaplatforms soms het beeld dat de samenleving heel erg tegenover elkaar staat, maar dit is slechts een momentopname.
Ouvrein: “Meningen worden extremer maar die worden ook aangemoedigd door algoritmes. Mensen hebben een bepaalde mening en zodra algoritmes dat oppikken blijven die mensen video’s of berichten krijgen die aansluit bij hun mening – filterbubbel- waardoor je steeds verder in die bubbel blijft zitten en die andere mening die er ook heerst maar waar je zelf eigenlijk niet meer in contact komt.”
Een dergelijk netwerk bevestigt het hebben van bepaalde opvattingen, en bekrachtigde meningen zijn beter bestand tegen beïnvloeding of verandering. Dit kan ervoor zorgen dat het publiek opgesplitst wordt in bepaalde ‘bubbels’ waar meer en meer steun wordt gevonden voor eenzelfde soort opvatting.
Is het überhaubt mogelijk om polarisatie te voorkomen in deze maatschappij? Volgens Harteveld lijkt het vaak of de ander is gepolariseerd, maar kijken we uiteindelijk allemaal door een gekleurde bril naar de wereld. ‘Ons “team” doet het bij voorbaat goed, het andere “team” bij voorbaat niet. Pas als je dat van jezelf erkent kun je écht kritisch zijn.’
Conclusie
Schipper is van mening dat we als samenleving mensen de ruimte moeten geven om te leren van fouten. “Niemand wordt geboren met alle kennis. Ik maak zelf ook wel eens fouten en het lijkt wel alsof we soms geen fouten meer mogen maken vanuit die extreemlinkse hoek. Ik wist tien jaar geleden ook niet hetzelfde als wat ik nu weet, niemand niet. En als we dan oude koeien uit de sloot gaan halen vind ik dat niet altijd terecht. In de basis willen mensen echt wel hun best doen om het zo goed mogelijk te doen.”
We kunnen concluderen dat sociale rechtvaardigheid voor de meeste mensen goed klinkt, maar doordat de woke-beweging van elk detail een punt wil maken haar doel voorbij gaat. Hierdoor wordt het voor veel mensen te extreem en moeilijk te volgen. Dit zorgt ervoor dat die mensen geen begrip en empathie hebben voor de veranderingen die woke-personen graag willen.
Ey! Daily gebruikt cookies om informatie over je apparaat op te slaan en die informatie te analyseren. Door in te stemmen met deze technologieën kunnen wij onder andere zien welke content het meest wordt gelezen, wat voor apparaten onze lezers gebruiken, waar onze lezers vandaan komen, en hoe lang ze op onze website blijven. Wij gebruiken die informatie vervolgens om onze content en onze website te verbeteren. Als je geen toestemming geeft of je toestemming intrekt, kan dit een nadelige invloed hebben op bepaalde functies en mogelijkheden.
Functioneel
Altijd actief
De technische opslag of toegang is strikt noodzakelijk voor het legitieme doel het gebruik mogelijk te maken van een specifieke dienst waarom de abonnee of gebruiker uitdrukkelijk heeft gevraagd, of met als enig doel de uitvoering van de transmissie van een communicatie over een elektronisch communicatienetwerk.
Voorkeuren
De technische opslag of toegang is noodzakelijk voor het legitieme doel voorkeuren op te slaan die niet door de abonnee of gebruiker zijn aangevraagd.
Statistieken
De technische opslag of toegang die uitsluitend voor statistische doeleinden wordt gebruikt.De technische opslag of toegang die uitsluitend wordt gebruikt voor anonieme statistische doeleinden. Zonder dagvaarding, vrijwillige naleving door uw Internet Service Provider, of aanvullende gegevens van een derde partij, kan informatie die alleen voor dit doel wordt opgeslagen of opgehaald gewoonlijk niet worden gebruikt om je te identificeren.
Marketing
De technische opslag of toegang is nodig om gebruikersprofielen op te stellen voor het verzenden van reclame, of om de gebruiker op een site of over verschillende sites te volgen voor soortgelijke marketingdoeleinden.
