31 jaar geleden stortte de Boeing 747 van de Israëlische luchtvaartmaatschappij El Al neer in de Bijlmer (Bims) in Amsterdam-Oost. 43 mensen zijn overleden. Onder hen waren veel inwoners van de Bijlmer, maar ook een aantal niet-geregistreerden. Tientallen nabestaanden en omwonenden komen jaarlijks samen om de Bijlmerramp te herdenken bij de boom die alles zag. “Ik ben een kind van de Bijlmer en daardoor een kind van die pijn.”

Yoshera Hussel

“De Bijlmerramp is de grootste vliegramp van Nederland. Het is een pijnlijk stuk van de Nederlandse geschiedenis. Het is daarom voor mij ontzettend belangrijk dat we het verhaal van de Bijlmerramp blijven vertellen. Deze dag is geen internationale herdenkingsdag, en het is daarom juist zo belangrijk dat de jongeren van de Bijlmer het  herdenken.”

“Mijn moeder, tante en andere familieleden hebben een relatie met de Bijlmerramp. Zij hebben in de Bijlmer gewoond en voelen vandaag nog steeds de nasleep van de ramp. Ik voel tot op de dag van vandaag de pijn van mijn moeder. Mijn moeder vertelt wel eens verhalen over de ramp en dat gaat door merg en been. Zo vertelde ze bijvoorbeeld dat ze op blote voeten naar de plek van het neergestorte vliegtuig rende om te kijken of haar familieleden in orde waren.”

“De herdenking voelt voor mij als een hele zware dag, als een begrafenis. Tot op de dag van vandaag zijn er nog vragen over de ramp die onbeantwoord zijn. Het voelt daarom alsof we in de steek worden gelaten en niet serieus worden genomen. Dat doet nog meer pijn.

De Bijlmer is een hele hechte gemeenschap en je voelt daardoor de pijn en verdriet van anderen. Ik ben een kind van de Bijlmer en daardoor een kind van die pijn. De heftige gebeurtenis heeft bewoners van de Bijmer og hechter gemaakt. De ramp mag daarom nooit meer vergeten worden en  moet altijd worden blijven herdacht.”

Kunta Rincho.

“Ik zie de dag van de Bijlmerramp als de dag van gisteren. Ik was heel jong – zeven jaar – toen het vliegtuig in de Bijlmer viel. Ik zie tot op de dag van vandaag de vlammenzee en de mensen die van de hoge etages af vielen. Ook ben ik bekenden van mij veloren. Beertje, een vriend van mij, is overleden door de Bijlmerramp. Het is een super zieke herinnering die een litteken op je ziel achterlaat.”

“Ik besefte pas vorig jaar hoeveel het met me deed. Dat besef kwam toen ik in de tram zat en een vliegtuig boven het voertuig vloog. Ik raakte helemaal in paniek, en dacht: “bro, ik ga dood!” Ook als ik nu een vliegtuig zie, raak ik getriggerd en denk ik dat dit het einde van mijn leven is.”

“De Bijlmerramp vormt voor mensen uit de Bijlmer en Amsterdam Zuid-Oost hun identiteit. Echter begrijpen heel veel bewoners van de Bijlmer bepaalde zaken van de ramp niet. Zo weet ik bijvoorbeeld nog steeds niet wie die mannen in witte pakken waren. Dat is juist wel belangrijk, omdat je het op die manier een plek kan geven. De grond waarop het vliegtuig viel, zit vol met pijn en verdriet. Die plek is voor sommigen daarom een negatieve plek. Ik ben ervan overtuigd dat we een stuk van onszelf verliezen als we ons daar niet bewust van zijn. Het is daarom belangrijk dat we stilstaan bij de Bijlmerramp.”

Diddy

“Ik woonde op 4 oktober 1992 niet in Nederland. Ik zag de beelden van de ramp op het nieuws. Het voelde toen alsof ik zelf bij de ramp was. Heel veel mensen met een Arubaanse achtergrond zijn op die dag overleden.”

“Twee weken na die Bijlmerramp, kwamen de lijkkisten aan op een Arubaans vliegveld. Sommigen kisten kwamen later omdat het puin ervoor zorgde dat niet iedereen direct geïdentificeerd kon worden. De families van de mensen die zijn heengegaan waren ontroostbaar; ze gooiden zichzelf op de lijkkisten. Het voelde op dat moment alsof ik ook een dierbare verloren was. Ik kan me niet voorstellen hoe het is om een dierbare op die manier te verliezen.

“Ik woon nu 21 jaar in Nederland en kom elk jaar bij de Boom die alles zag en leg een bos bloemen en grafkaarsen neer om mijn landgenoten te herdenken. Ik heb respect voor de mensen die het van heel dichtbij hebben meegemaakt en de kracht hebben om door te gaan en het na te vertellen. De Bijlmerramp is een ingrijpende gebeurtenis en mag nooit meer vergeten worden. In de toekomst moet het verhaal worden doorverteld.”